"​മല​യാ​ള​ത്തി​ന്റെ​ ​പ​രി​സ്ഥി​തി​ലാ​വ​ണ്യം"​ എ​ന്ന​ ​പു​സ്‌​ത​ക​ത്തി​ന്റെ​ ​പ്ര​കാ​ശ​ന​ത്തി​നാ​യി​ ​എ​ന്റെ​ ​ത​റ​വാ​ട്ടു​വീ​ട്ടി​ന്റെ​ ​ഈ​ ​മു​റ്റ​ത്ത് ​ഒ​ത്തു​കൂ​ടി​യി​രി​ക്കു​ന്ന​ ​നി​ങ്ങ​ൾ​ക്ക് ​എ​ന്റെ​ ​വി​നീ​ത​മാ​യ​ ​ന​മ​സ്‌​കാ​രം.​ ​നി​ങ്ങ​ളെ​യൊ​ക്കെ​ ​പ്ര​ത്യേ​കി​ച്ച് ​ഇ​ത്ര​യും​ ​ചെ​റു​പ്പ​ക്കാ​രെ​ ​ഒ​രു​മി​ച്ച് ​കാ​ണു​മ്പോ​ൾ​ ​ഞ​ങ്ങ​ൾ​ ​ന​ട​ത്തി​യ​ ​ആ​ ​പ​രി​സ്ഥി​തി​ ​സ​മ​ര​ങ്ങ​ൾ​ ​ഞാ​ൻ​ ​ഓ​ർ​മ്മി​ക്കു​ക​യാ​ണ്.
പ​രി​സ്ഥി​തി​ക്കു​വേ​ണ്ടി​ ​സം​സാ​രി​ക്കു​ക​യും​ ​പ്ര​വ​ർ​ത്തി​ക്കു​ക​യും​ ​ചെ​യ‌്തി​രു​ന്ന​വ​രെ​ ​പ​രി​ഹ​സി​ച്ചി​രു​ന്ന​ ​ഒ​രു​ ​കാ​ല​മു​ണ്ടാ​യി​രു​ന്നു.​ ​രാ​ജ്യ​ദ്റോ​ഹി​ക​ൾ,​ ​വി​ക​സ​ന​ ​വി​രു​ദ്ധ​ർ,​ ​സി.​ഐ.​എ​ ​ഏ​ജ​ന്റു​മാ​ർ​ ​എ​ന്നൊ​ക്കെ​യാ​ണ് ​ഇ​ന്ന​ലെ​ക​ളി​ൽ​ ​ഞ​ങ്ങ​ളെ​ ​വി​ളി​ച്ചി​രു​ന്ന​ത്.​ ​ഇ​ന്നും​ ​അ​ങ്ങ​നെ​ ​വി​ളി​ക്കു​ന്ന​വ​രു​ണ്ട്.​ ​നാ​ളെ​ ​അ​തു​ ​മാ​റു​മോ​ ​എ​ന്നെ​നി​ക്ക​റി​യി​ല്ല.
ഞാ​ൻ​ ​ആ​ലോ​ചി​ക്കു​ക​യാ​ണ്;​ ​പു​സ്ത​ക​ങ്ങ​ളി​ൽ,​ ​ക​വി​ത​ക​ളി​ൽ​ ​മു​ഖം​പൂ​ഴ്‌​ത്തി​ ​എ​ന്റെ​ ​ദുഃ​ഖ​ങ്ങ​ളെ​യും​ ​സു​ഖ​ങ്ങ​ളെ​യും​ ​കു​റി​ച്ചു​മാ​ത്രം​ ​ചി​ന്തി​ച്ച്;​ ​എ​ന്റെ​ ​കു​ടും​ബം,​ ​എ​ന്റെ​ ​ക​വി​ത,​ ​എ​ന്റെ​ ​വാ​യ​ന​ ​എ​ന്നി​വ​യെ​ക്കു​റി​ച്ചു​മാ​ത്രം​ ​ആ​ലോ​ചി​ച്ചു ​ ക​ഴി​ഞ്ഞ​ ​കാ​ല​ത്താ​ണ് ​ ഒ​രു​ ​പ​ച്ച​മി​ന്ന​ൽ​പോ​ലെ​ ​സൈ​ല​ന്റ് ​വാ​ലി​ ​എ​ന്റെ​ ​മു​ന്നി​ൽ​ ​പ്ര​ത്യ​ക്ഷ​പ്പെ​ട്ട​ത്.​ ​ഒ​രു​ ​മി​ന്ന​ലേ​റ്റ​പോ​ലെ​ ​ഞാ​ൻ​ ​ഞെ​ട്ടി​ത്ത​രി​ച്ചു​പോ​യി.​ ​എ​വി​ടെ​യൊ​ക്കെ​യോ​ ​ക​രി​ഞ്ഞ​തു​പോ​ലെ​ ​ തോ​ന്നി,​ ​പൊ​ള്ളി​പ്പോ​യ​തു​പോ​ലെ​ ​തോ​ന്നി.​ ​എം.​കെ.​ ​പ്ര​സാ​ദ് ​എ​ന്ന​ ​ഒ​രു​ ​പ്രൊ​ഫ​സ​റു​ടെ​ ​സൈ​ല​ന്റ് ​വാ​ലി​യെ​ക്കു​റി​ച്ചു​ള്ള​ ​ലേ​ഖ​നം​ ​വാ​യി​ച്ചു.​ ​സൈ​ല​ന്റ് ​വാ​ലി​ ​എ​ന്ന​ ​കൊ​ച്ചു​കാ​ടി​നെ​പ്പ​റ്റി​യും​ ​ആ​ ​കാ​ട് ​സം​ര​ക്ഷി​ക്കേ​ണ്ട​തി​നെ​പ്പ​റ്റി​യും​ ​ആ​ ​കാ​ടി​ന്റെ​ ​പ്ര​ത്യേ​ക​ത​ക​ളെ​പ്പ​റ്റി​യും​ ​സൈ​ല​ന്റ് ​വാ​ലി​ ​സം​ര​ക്ഷ​ണ​സ​മി​തി​ ​എ​ന്ന​ ​ഒ​രു​ ​ചെ​റി​യ​ ​സ​മി​തി​ ​അ​തി​നാ​യി​ ​ശ്ര​മി​ക്കു​ന്ന​തി​നെ​പ്പ​റ്റി​യു​മൊ​ക്കെ​യാ​യി​രു​ന്നു​ ​ആ​ ​ലേ​ഖ​നം.

വാ​യി​ച്ച ദി​വ​സം​ ​രാ​ത്രി​ ​ഞാ​ൻ​ ​ഉ​റ​ങ്ങി​യി​ല്ല.​ ​എ​നി​ക്കെ​ന്തു​ ​ചെ​യ്യാ​നാ​വു​മെ​ന്ന് ​ചി​ന്തി​ച്ചു.​ ​എ​ന്റെ​ ​കൈ​യി​ൽ​ ​ഒ​രു​ ​പേ​ന​ ​മാ​ത്ര​മേ​യു​ള്ളൂ.​ ​അ​തു​കൊ​ണ്ട് ​എ​ന്തു​ ​ചെ​യ്യാ​നാ​വും​?​ ​ഞാ​ൻ​ ​അ​വ​രെ​ ​അ​ന്വേ​ഷി​ച്ചു​ ​പോ​യി.​ ​ഇ​വി​ടെ​ ​ട്രി​വാ​ൻ​ഡ്രം​ ​ഹോ​ട്ട​ലി​ൽ​ ​ഒ​ത്തു​കൂ​ടി​യ​ ​ഒ​രു​ ​ചെ​റി​യ​ ​ഗ്രൂ​പ്പ്.​ ​ഞാ​ൻ​ ​ആ​ലോ​ചി​ക്കു​ക​യാ​ണ്.​ ​ആ​രൊ​ക്കെ​യാ​യി​രു​ന്നു​ ​അ​വ​ർ​?​ ​ആ​ശാ​ൻ​ ​കെ.​വി.​ ​സു​രേ​ന്ദ്ര​നാ​ഥ്,​ ​ശ​ർ​മ്മാ​ജി,​ ​അ​ദ്ദേ​ഹ​ത്തി​ന്റെ​ ​കു​ടും​ബം,​ ​ഡോ.​ ​സ​തീ​ഷ് ​ച​ന്ദ്ര​ൻ,​ ​നീ​ല​ക​ണ്‌​ഠ​ൻ​ ​സ​ർ,​ ​എം.​കെ.​ ​പ്ര​സാ​ദ് ​എ​ന്നി​വ​രൊ​ക്കെ​യ​ട​ങ്ങി​യ​ ​ഒ​രു​ ​ചെ​റു​സം​ഘം.​ ​ഞാ​ൻ​ ​അ​വ​രു​ടെ​യ​ടു​ത്തേ​യ്‌​ക്ക് ​ ചെ​ന്ന് ​ എ​ന്നെ​ക്കൂ​ടെ​ ​നി​ങ്ങ​ളു​ടെ​കൂ​ടെ​ ​കൂ​ട്ടാ​മോ​യെ​ന്നു​ ​ചോ​ദി​ച്ചു.​ ​പ്രി​യ​പ്പെ​ട്ട​ ​ശ​ർ​മ്മാ​ജി​ ​ഇ​രു​കൈ​യും​ ​നീ​ട്ടി​ ​മു​ന്നോ​ട്ടു​വ​ന്ന് ​എ​ന്നോ​ട് ​പ​റ​ഞ്ഞു,​ ​'​'​വ​രൂ,​ ​ഞ​ങ്ങ​ൾ​ക്ക് ​ഒ​രു​ ​ക​വി​യു​ടെ​ ​കു​റ​വു​ണ്ട്"​" ​അ​ങ്ങ​നെ​ ​ഞാ​ൻ​ ​അ​വ​രി​ലൊ​രാ​ളാ​യി.

അ​വ​രോ​ടൊ​പ്പം​ ​ചേ​ർ​ന്ന് ​ഞാ​ൻ​ ​സൈ​ല​ന്റ് ​വാ​ലി​യെ​പ്പ​റ്റി​ ​ധാ​രാ​ളം​ ​പ​ഠി​ച്ചു.​ ​ലോ​ക​ത്തെ​ ​വ​ന​ങ്ങ​ളെ​പ്പ​റ്റി​യും​ ​വ​ള​രെ​യ​ധി​കം​ ​വാ​യി​ച്ചു.​ ​എ​ന്താ​ണ് ​വ​നം​?​ ​ഒ​രു​ ​മ​രം,​ ​ഒ​രു​ ​ചെ​ടി,​ ​ഒ​രു​ ​കി​ളി,​ ​ഇ​വ​യൊ​ക്കെ​ ​എ​ന്താ​ണ് ​ന​മു​ക്ക് ​ത​രു​ന്ന​ത്?​ ​ന​മ്മ​ള​വ​യെ​ ​എ​ന്താ​ക്കി​ ​മാ​റ്റു​ന്നു​?​ ​ഇ​വ​യൊ​ക്കെ​ ​വ​ള​രെ​ ​ആ​ഴ​ത്തി​ൽ​ ​അ​പ്പോ​ഴാ​ണ് ​പ​ഠി​ച്ച​ത്.​ ​ക​വി​യാ​യ​തു​കൊ​ണ്ടും​ ​പ്ര​കൃ​തി​യെ​ ​സ്നേ​ഹി​ച്ചി​രു​ന്ന​തു​കൊ​ണ്ടു​മാ​വാം​ ​ഇ​വ​യോ​ടൊ​ക്കെ​ ​മ​ന​സു​കൊ​ണ്ട് ​വ​ള​രെ​ ​മു​ൻ​പേ​ ​താ​ദാ​ത്മ്യം​ ​പ്രാ​പി​ച്ചി​രു​ന്നെ​ങ്കി​ലും​ ​ഇ​തി​ന്റെ​ ​ശാ​സ്ത്രീ​യ​ത​യെ​ക്കു​റി​ച്ച് ​വേ​രു​ക​ളി​ലേ​ക്കി​റ​ങ്ങി​ ​പ​ഠ​നം​ ​ന​ട​ത്തി​യി​രു​ന്നി​ല്ല.​ ​ഡോ.​ ​സ​തീ​ഷ് ​ച​ന്ദ്ര​നെ​ന്ന​ ​ചെ​റു​പ്പ​ക്കാ​ര​നാ​യി​രു​ന്നു​ ​ഇ​തി​ൽ​ ​എ​ന്റെ​ ​ഗു​രു​നാ​ഥ​നെ​ന്നു​ ​പ​റ​യാ​ൻ​ ​സ​ന്തോ​ഷ​മു​ണ്ട്.
പി​ന്നെ​ ​ഞാ​ന​തി​ൽ​ ​ആ​ണ്ടു​മു​ഴു​കി.​ ​അ​തി​നെ​പ്പ​റ്റി​ ​ഞാ​നൊ​രു​ ​ലേ​ഖ​ന​മെ​ഴു​തി.​ ​അ​തി​ന് ​ധാ​രാ​ളം​ ​പ്ര​തി​ക​ര​ണ​ങ്ങ​ളു​ണ്ടാ​യി.​ ​അ​തെ​ന്നെ​ ​ആ​ഴ​ത്തി​ൽ​ ​ചി​ന്തി​പ്പി​ച്ചു.​ ​എ​ന്റെ​ ​ലേ​ഖ​ന​ത്തി​നു​ ​ധാ​രാ​ളം​ ​പ്ര​തി​ക​ര​ണ​ങ്ങ​ളു​ണ്ടാ​യി.​ ​ഇ​തെ​ന്തു​കൊ​ണ്ടാ​ണെ​ന്ന് ​ഞാ​ൻ​ ​ചി​ന്തി​ച്ചു.​ ​ഞാ​ൻ​ ​ക​വ​യി​ത്രി​യാ​യ​തു​കൊ​ണ്ടും​ ​മ​റ്റു​ ​താ​ത്പ​ര്യ​ങ്ങ​ളൊ​ന്നു​മി​ല്ലാ​തി​രു​ന്ന​തു​കൊ​ണ്ടു​മാ​ണെ​ന്നു​ ​എ​നി​ക്ക് ​ബോ​ധ്യ​പ്പെ​ട്ടു.​ ​ക​വി​യു​ടെ​ ​ഭാ​ഷ​യി​ലെ​ഴു​തി​യ​തു​കൊ​ണ്ടാ​വ​ണം​ ​ധാ​രാ​ളം​ ​പേ​ർ​ ​പ്ര​തി​ക​രി​ച്ച​ത്.

അ​ന്നു​ ​രാ​ത്രി​ ​എ​നി​ക്കു​ ​തോ​ന്നി.​ ​മ​റ്റു​ ​എ​ഴു​ത്തു​കാ​രെ​ക്കൂ​ടി​ ​എ​ന്തു​കൊ​ണ്ട് ​ഇ​തി​ൽ​ ​പ​ങ്കെ​ടു​പ്പി​ച്ചു​കൂ​ടാ​ ​എ​ന്ന്.​ ​ഞാ​ൻ​ ​എ​ൻ.​വി.​ ​കൃ​ഷ്‌​ണ​വാ​ര്യ​രു​ടെ​യ​ടു​ത്തു​പോ​യി.​ ​സൈ​ല​ന്റ് ​വാ​ലി​യെ​ ​ര​ക്ഷി​ക്കാ​നാ​യി​ ​എ​ഴു​ത്തു​കാ​രു​ടെ​ ​ഒ​രു​ ​സം​ഘ​മു​ണ്ടാ​ക്കി​യാ​ലോ​യെ​ന്ന് ​അ​ദ്ദേ​ഹ​ത്തോ​ട് ​ആ​ലോ​ചി​ച്ചു.​ എ​ൻ.​വി.​ ​സ​ന്തോ​ഷ​ത്തോ​ടെ​ ​സ​മ്മ​തി​ച്ചു.​ ​അ​ങ്ങ​നെ​ ​ലോ​ക​ത്ത് ​ആ​ദ്യ​മാ​യി​ട്ടാ​ണെ​ന്ന് ​തോ​ന്നു​ന്നു,​ ​പ​രി​സ്ഥി​തി​ ​സം​ര​ക്ഷ​ണ​ത്തി​നാ​യി​ ​എ​ഴു​ത്തു​കാ​രു​ടെ​ ​ഒ​രു​ ​കൂ​ട്ടാ​യ്‌​മ​ ​അ​ന്നു​ ​രൂ​പ​പ്പെ​ട്ടു.​ ​എ​ല്ലാ​വ​രെ​യും​ ​ വി​ളി​ക്കാ​ൻ​ ​എൻ.​വി​ ​പ​റ​ഞ്ഞു.​ ​ആ​ദ്യം​ ​വി​ളി​ച്ച​ത് ​പ്രി​യ​സു​ഹൃ​ത്തും​ ​ ജ്യേ​ഷ്ഠ​സ​ഹോ​ദ​ര​നു​മാ​യ​ ​ഒ.​എ​ൻ.​വി​യെ​യാ​ണ്.​ ​വി​ളി​കേ​ൾ​ക്കാ​ൻ​ ​കാ​ത്തി​രു​ന്ന​തു​പോ​ലെ​ ​ അ​ദ്ദേ​ഹം​ ​ഞ​ങ്ങ​ളോ​ടൊ​പ്പം​ ​വ​ന്നു.​ ​പി​ന്നെ​ ​അ​യ്യ​പ്പ​പ്പ​ണി​ക്ക​ർ,​ ​വി​ഷ്‌​ണു​നാ​രാ​യ​ണ​ൻ​ ​ന​മ്പൂ​തി​രി,​ ​ക​ട​മ്മ​നി​ട്ട​ ​എ​ന്നി​ങ്ങ​നെ​ ​എ​ല്ലാ​വ​രെ​യും​ ​വി​ളി​ച്ചു.​ ​ഒ​രു​ ​വി​ളി​ക്ക് ​എ​ല്ലാ​വ​രു​മെ​ത്തി.​ ​ഞ​ങ്ങ​ൾ​ ​കാ​ടി​നാ​യി​ ​ഒ​രു​ ​കൂ​ട്ടാ​യ്‌​മ​യു​ണ്ടാ​ക്കി.​ ​എ​ൻ.​വി​ ​അ​ധ്യ​ക്ഷ​നും​ ​ഞാ​ൻ​ ​സെ​ക്ര​ട്ട​റി​യു​മാ​യി​ ​സൈ​ല​ന്റ് ​വാ​ലി​ ​സം​ര​ക്ഷ​ണ​ ​സ​മി​തി​ ​ വി​ക​സി​പ്പി​ക്കാ​ൻ​ ​ശ്ര​മി​ച്ച​പ്പോ​ൾ​ ​അ​ത് ​പോ​രെ​ന്നും​ ​ന​മ്മു​ടെ​ ​സ​മ​രം​ ​സൈ​ല​ന്റ് ​വാ​ലി​ക്കു​ ​വേ​ണ്ടി​ ​മാ​ത്ര​മാ​ക​രു​തെ​ന്നും​ ​എ​ൻ.​വി​ ​പ​റ​ഞ്ഞു.​ ​സൈ​ല​ന്റ് ​വാ​ലി​ ​ഒ​രു​ ​പ്ര​തീ​ക​മാ​ണ്.​ ​ന​ശി​ക്കു​ന്ന​ ​ന​മ്മു​ടെ​ ​പ​ശ്ചി​മ​ഘ​ട്ട​ത്തി​ന്റെ​യും​ ​ഹി​മാ​ല​യ​ത്തി​ന്റെ​യും​ ​ ന​ശി​ക്കു​ന്ന​ ​ന​ദി​ക​ളു​ടെ​യും​ ​പ്ര​തീ​കം.​ ​ന​മ്മ​ൾ​ ​ കൊ​ന്നൊ​ടു​ക്കു​ന്ന​ ​എ​ല്ലാ​ വ​ന്യ​മൃ​ഗ​ങ്ങ​ളു​ടെ​യും​ ​പ്ര​തീ​കം.​ ​അ​തു​കൊ​ണ്ട് ​ഇ​ത് ​പ്ര​കൃ​തി​ ​സം​ര​ക്ഷ​ണ​ ​സ​മി​തി​യാ​ക​ട്ടെ​യെ​ന്ന് ​എ​ൻ.​വി​ ​ പ​റ​ഞ്ഞു.​ ​അ​ങ്ങ​നെ​ ​പ്ര​കൃ​തി​ ​സം​ര​ക്ഷ​ണ​ ​സ​മി​തി​യു​ണ്ടാ​യി.

ഞാ​ന​ന്ന് ​സെ​ക്ര​ട്ട​റി​യെ​ന്ന​ ​നി​ല​യി​ൽ​ ​എ​ല്ലാ​ ​എ​ഴു​ത്തു​കാ​ർ​ക്കും​ ​ക​ത്തെ​ഴു​തി.​ ​അ​തി​ങ്ങ​നെ​യാ​യി​രു​ന്നു,​ ​'​'​തോ​ൽ​ക്കു​ന്ന​ ​യു​ദ്ധ​ത്തി​നും​ ​പ​ട​യാ​ളി​ക​ൾ​ ​വേ​ണ​മ​ല്ലോ​;​ ​വ​രൂ.​ ​ഞ​ങ്ങ​ളോ​ടൊ​പ്പം​ ​ചേ​രൂ.​ ​എ​ല്ലാ​ ​യു​ദ്ധ​ത്തി​നും​ ​ര​ണ്ടു​ ​സേ​നാ​വി​ഭാ​ഗ​ങ്ങ​ളു​ണ്ട്,​ ​ജ​യി​ക്കു​ന്ന​വ​രും​ ​തോ​ൽ​ക്കു​ന്ന​വ​രും.​ ​ഞ​ങ്ങ​ൾ​ ​തോ​ൽ​ക്കു​ന്ന​വ​ർ.​ ​ഞ​ങ്ങ​ളോ​ടൊ​പ്പം​ ​ചേ​രൂ.​""​എ​ന്നു​ ​പ​റ​ഞ്ഞു.​ ​അ​തി​ന് ​ആ​ദ്യം​ ​മ​റു​പ​ടി​ ​അ​യ​ച്ച​ത് ​വൈ​ക്കം​ ​മു​ഹ​മ്മ​ദ് ​ബ​ഷീ​റാ​ണ്.

'​'​സു​ഗ​തേ,​ ​ഞാ​നു​ണ്ട് ​ കൂ​ടെ.​ ​എ​ന്നെ​ക്കൂ​ടെ​ ​ചേ​ർ​ക്കൂ.​ ​തോ​ൽ​ക്കു​ന്ന​ ​ യു​ദ്ധ​ത്തി​ൽ​ ​ ഞാ​നു​മൊ​രു​ ​പ​ട​യാ​ളി​യാ​ണ്.​""എ​ന്നെ​ഴു​തി​ ​അ​തി​ൽ​ ​നൂ​റു​രൂ​പ​ ​മൊ​ട്ടു​സൂ​ചി​യി​ൽ​ ​കു​ത്തി​യ​ ​ഒ​രു​ ​ക​ത്ത് ​എ​നി​ക്ക് ​വ​ന്നു.​ ​അ​ന്ന് ​നൂ​റു​രൂ​പ​ ​വ​ള​രെ​ ​വ​ലു​താ​ണ്.​ 1978​-80​ ​കാ​ലം.​ ​ആ​ ​നൂ​റു​രൂ​പ​കൊ​ണ്ട് ​സൈ​ല​ന്റ് ​വാ​ലി​യെ​പ്പ​റ്റി​യു​ള്ള​ ​ല​ഘു​ലേ​ഖ​ക​ള​യ​ച്ച​ത് ​ഞാ​ൻ​ ​ഓ​ർ​ക്കു​ന്നു.​ ​അ​ങ്ങ​നെ​ ​ഒ​രു​പാ​ട് ​ക​ത്തു​ക​ൾ​ ​വ​ന്നു.​കേ​ര​ള​ത്തി​ലെ​ 90​ ​ശ​ത​മാ​നം​ ​എ​ഴു​ത്തു​കാ​രും​ ​ഞ​ങ്ങ​ളോ​ടൊ​പ്പം​ ​വ​ന്നു.​ ​ഇ​തൊ​ന്നു​മ​ല്ല​​ ​വി​ക​സ​ന​മാ​ണ് ​പ്ര​ധാ​ന​മെ​ന്നു​ ​പ​റ​ഞ്ഞ​വ​രു​മു​ണ്ട്.​ ​അ​തൊ​ന്നും​ ​ഇ​പ്പോ​ൾ​ ​ന​മു​ക്ക് ​പ​റ​യ​ണ്ട.​ ​പ​ക്ഷേ​ ​ഞ​ങ്ങ​ൾ​ ​സ​മ​ര​മാ​രം​ഭി​ച്ചു.

വ​ള​രെ​ക​ഴി​ഞ്ഞാ​ണ് ​ശാ​സ്ത്ര​സാ​ഹി​ത്യ​പ​രി​ഷ​ത്തൊ​ക്കെ​ ​വ​ന്ന​ത്.​പ​ക്ഷേ,​ ​പ്ര​സാ​ദ്,​ ​എം.​പി.​ ​പ​ര​മേ​ശ്വ​ര​ൻ,​ ​വി.​കെ.​ ​ദാ​മോ​ദ​ര​ൻ​ ​ തു​ട​ങ്ങി​യ​വ​ർ ​ ​വ്യ​ക്തി​പ​ര​മാ​യി​ ​അ​ന്നേ​ ​ഞ​ങ്ങ​ളോ​ടൊ​പ്പ​മു​ണ്ട്.​ ​പ​ക്ഷേ​ ​ പ​രി​ഷ​ത്തെ​ന്ന​ ​വ​ലി​യ​ ​പ്ര​സ്ഥാ​നം​ ​ഞ​ങ്ങ​ളോ​ടൊ​പ്പം​ ​വ​രാ​ൻ​ ​കു​റേ​ ​സ​മ​യ​മെ​ടു​ത്തു.​ ​പി​ന്നീ​ട് ​യു​ദ്ധ​പ്ര​ഖ്യാ​പ​ന​മാ​യി​രു​ന്നു.​ ​'​സ​മ്മ​തി​ക്കി​ല്ല,​ ​സ​മ്മ​തി​ക്കി​ല്ല​" എ​ന്ന​ ​രീ​തി​യി​ൽ​ ​ഞ​ങ്ങ​ൾ​ ​നാ​ടു​മു​ഴു​വ​ൻ​ ​പ്ര​തി​ഷേ​ധ​വും​ ​പ്ര​സം​ഗ​ങ്ങ​ളു​മാ​യി​ ​ന​ട​ന്നു.

അ​ങ്ങ​നെ​യൊ​രു​ ​കാ​ലം.​ ​അ​തു​ ​ക​വി​യ​ര​ങ്ങു​ക​ളു​ടെ​ ​കാ​ല​മാ​യി​രു​ന്നു.​ ​പ്ര​കൃ​തി​ ​ക​വി​യ​ര​ങ്ങു​ക​ൾ​ ​ആ​ദ്യ​മാ​യി​ ​കേ​ര​ള​ത്തി​ൽ​ ​അ​ര​ങ്ങേ​റി.​ ​ഞാ​ൻ​ ​അ​ന്നെ​ഴു​തി​യ​ ​ക​വി​ത​ക​ളാ​ണ് ​'മ​ര​ത്തി​നു​ ​സ്‌തു​തി​" ​തു​ട​ങ്ങി​യ​വ.​ ​പ്രി​യ​പ്പെ​ട്ട​ ​ഒ.​എ​ൻ.​വി​യു​ടെ​ ​'​ഭൂ​മി​ക്കൊ​രു​ ​ച​ര​മ​ഗീ​ത​'​വും​ ​മ​റ്റും​ ​അ​ന്നു​ ​പി​റ​ന്നു​വീ​ണ​താ​ണെ​ന്ന് ​അ​ഭി​മാ​ന​ത്തോ​ടെ​ ​സ്‌​മ​രി​ക്കു​ന്നു.​ ​വി​ഷ്‌​ണു​നാ​രാ​യ​ണ​ൻ​ ​ന​മ്പൂ​തി​രി​യു​ടെ​ ​'​യു​ഗ​ള​പ്ര​സാ​ദ​"നും​ ​ഇ​ത്ത​ര​ത്തി​ലു​ള്ള​താ​ണ്.​ ​'​കാ​ടെ​വി​ടെ​ ​മ​ക്ക​ളേ,​ ​നാ​ടെ​വി​ടെ​ ​മ​ക്ക​ളേ​"​എ​ന്നു​ ​അ​യ്യ​പ്പ​പ്പ​ണി​ക്ക​രും,​ ​'​കു​ഞ്ഞേ,​ ​മു​ല​പ്പാ​ൽ​ ​കു​ടി​ക്ക​രു​ത് "​എ​ന്നു​ ​ക​ട​മ്മ​നി​ട്ട​യും​ ​എ​ഴു​തി.​ ​ഈ​ ​ക​വി​ത​ക​ളു​മാ​യി​ ​ഞ​ങ്ങ​ൾ​ ​നാ​ടു​നീ​ളെ​ ​പാ​ടി​ ​ന​ട​ന്നു.​ ​'​ഒ​രു​ ​വ​ണ്ടി​ ​ക​വി​ക​ൾ​ ​വ​രു​ന്നേ" ​എ​ന്നു​ ​അ​യ്യ​പ്പ​പ്പ​ണി​ക്ക​രെ​ഴു​തി​യ​ത് ​ഓ​ർ​മ്മ​യു​ണ്ട്.​ ​ഞ​ങ്ങ​ൾ​ ​ കാ​ടി​നു​വേ​ണ്ടി​ ​ഓ​ടി​ന​ട​ന്നു​ ​ക​വി​ത​ക​ൾ​ ​ചൊ​ല്ലി,​ ​പ്ര​സം​ഗി​ച്ചു.​ ​ഒ​പ്പു​ശേ​ഖ​ര​ണം​ ​ന​ട​ത്തി.​ ​എ​ത്ര​യോ​വ​ട്ടം​ ​കോ​ട​തി​ ​ക​യ​റി.​ ​പി​ന്നെ​ ​ഒ​രേ​ഴു​വ​ർ​ഷ​ത്തെ​ ​നീ​ണ്ട​ ​സ​മ​രം.​ ​എ​ല്ലാ​വ​രും​ ​ഞ​ങ്ങ​ളോ​ടൊ​പ്പം​ ​നി​ന്നു.​ ​എ​ല്ലാ​ ​പ​ത്ര​ങ്ങ​ളും​ ​എ​ല്ലാ​ ​രാ​ഷ്ട്രീ​യ​പ്പാ​ർ​ട്ടി​ക​ളും​ ​ആ​ദ്യം​ ​അ​വ​ഗ​ണി​ക്കു​ക​യും​ ​പ​രി​ഹ​സി​ക്കു​ക​യും​ ​ചെ​യ്‌​തു.​ ​പ​ക്ഷേ​ ​എ​ഴു​ത്തു​കാ​രു​ടെ​ ​ഈ​ ​വ​ലി​യ​ ​സം​ഘം​ ​വ​ന്ന​പ്പോ​ൾ​ ​എ​ല്ലാ​വ​രും​ ​കൂ​ടെ​ ​വ​ന്നു.

എ​ൻ.​വി.​ ​കൃ​ഷ്‌​ണ​വാ​ര്യ​രും​ ​ബ​ഷീ​റും​ ​വൈ​ലോ​പ്പി​ള്ളി​യും​ ​ഒ.​എ​ൻ.​വി​യും​ ​ഡോ.​ ​കെ.​ ​ഭാ​സ്‌​ക​ര​ൻ​ ​നാ​യ​രും​ ​സു​കു​മാ​ർ​ ​അ​ഴീ​ക്കോ​ടു​മെ​ല്ലാം​ ​മു​ന്നി​ൽ​ ​നി​ന്ന​പ്പോ​ൾ​ ​എ​ല്ലാ​വ​ർ​ക്കും​ ​അ​തി​നെ​ ​അം​ഗീ​ക​രി​ക്കാ​തെ​ ​വ​യ്യെ​ന്നാ​യി.​ ​സു​ഗ​ത​കു​മാ​രി​ ​മാ​ത്ര​മാ​യി​രു​ന്നെ​ങ്കി​ൽ​ ​അ​വ​ർ​ ​ത​ള്ളി​ക്ക​ള​ഞ്ഞേ​നെ​;​ ​ച​വി​ട്ടി​ത്തേ​ച്ചേ​നെ.​ ​എ​ല്ലാ​വ​രെ​യും​ ​ഒ​രു​മി​ച്ചു​ ​ക​ണ്ട​പ്പോ​ൾ​ ​ഈ​ ​സ​മ​രം​ ​നാ​ടി​നു​വേ​ണ്ടി​യാ​ണെ​ന്ന് ​വി​ശ്വ​സി​ക്കാ​ൻ​ ​അ​വ​ർ​ ​നി​ർ​ബ​ന്ധി​ത​രാ​യി.

സ്‌​കൂ​ൾ​ ​ഒ​ഫ് ​ഫൈ​ൻ​ ​ആ​ർ​ട്സി​ലെ​ ​കു​ട്ടി​ക​ൾ​ ​ചി​ത്ര​ങ്ങ​ൾ​ ​വ​ര​ച്ച് ​നാ​ടു​നീ​ളെ​ ​പ്ര​ദ​ർ​ശി​പ്പി​ച്ചു.​ ​ഞ​ങ്ങ​ൾ​ക്കു​ വേ​ണ്ടി​ ​പാ​ടാ​ൻ​ ​എം.​ബി.​ ​ശ്രീ​നി​വാ​സ​നും​ ​നൃ​ത്തം​ ​ചെ​യ്യാ​ൻ​ ​മൃ​ണാ​ളി​നി​ ​സാ​രാ​ഭാ​യി​യും​ ​വ​ന്നു.​ ​അ​ങ്ങ​നെ​ ​അ​തൊ​രു​ ​വ​ലി​യ​ ​പ്ര​സ്ഥാ​ന​മാ​യി​ ​മാ​റി.​ ​കോ​ട​തി​ ​വി​ധി​ക​ളും​ ​സ​മ​ര​ങ്ങ​ളും​ ​നി​രാ​ഹാ​ര​ങ്ങ​ളു​മൊ​ക്കെ​യാ​യി​ ​സ​മ​രം​ ​മു​ന്നോ​ട്ട് ​നീ​ങ്ങി​ക്കൊ​ണ്ടി​രു​ന്ന​പ്പോ​ൾ​ ​സ​ർ​ക്കാ​ർ​ ​സൈ​ല​ന്റ് ​വാ​ലി​യെ​പ്പ​റ്റി​ ​പ​ഠി​ച്ച് ​റി​പ്പോ​ർ​ട്ട് ​സ​മ​ർ​പ്പി​ക്കാ​ൻ​ ​ഒ​രു​ ​ക​മ്മി​ഷ​നെ​ ​വ​ച്ചു.​ ​ആ​ദ്യം​ ​വ​ല​തു​പ​ക്ഷ​ ​സ​ർ​ക്കാ​രും​ ​പി​ന്നെ​ ​ഇ​ട​തു​പ​ക്ഷ​ ​സ​ർ​ക്കാ​രും​ ​വ​ന്നു.​ ​കോ​ളേ​ജ് ​പ്രൊ​ഫ​സ​ർ​മാ​രൊ​ക്കെ​ ​ഉ​ൾ​പ്പെ​ട്ട​ ​ആ​ ​ക​മ്മി​ഷ​ൻ​ ​സൈ​ല​ന്റ് ​വാ​ലി​ ​സ​ന്ദ​ർ​ശി​ച്ച് ​റി​പ്പോ​ർ​ട്ട് ​ത​യ്യാ​റാ​ക്കി.​ ​അ​വി​ടെ​ ​കാ​ടി​ല്ലെ​ന്നും​ ​കു​റ്റി​ക്കാ​ടും​ ​കു​റ​ച്ചു​ ​വെ​ളി​മ്പ്ര​ദേ​ശ​വും​ ​മാ​ത്ര​മേ​യു​ള്ളൂ​വെ​ന്നും​ ​അ​ത് ​ന​ശി​ച്ചാ​ലും​ ​കു​ഴ​പ്പ​മി​ല്ലെ​ന്നും​ ​അ​വ​ർ​ ​ഇ​ന്ത്യാ​ ​ഗ​വ​ൺ​മെ​ന്റി​ന് ​റി​പ്പോ​ർ​ട്ട് ​സ​മ​ർ​പ്പി​ച്ചു.​ ​അ​ന്ന് ​ഞ​ങ്ങ​ൾ​ ​ന​ട​ത്തി​യ​ ​സ​മ​ര​ങ്ങ​ൾ​ക്ക് ​ക​ണ​ക്കി​ല്ല.
അ​ന്ന് ​അ​ടി​യ​ന്ത​രാ​വ​സ്ഥ​യെ​ ​അ​നു​കൂ​ലി​ച്ചെ​ന്നും​ ​ അ​വ​രെ​ക്കൊ​ണ്ട് ​ എ​ന്തൊ​ക്കെ​യോ​ ​നേ​ട്ട​ങ്ങ​ളു​ണ്ടാ​ക്കി​യെ​ന്നും​ ​പ​റ​യു​ന്ന​വ​രു​ണ്ടെ​ങ്കി​ലും​ ​ഞാ​ൻ​ ​പ​റ​യു​ക​യാ​ണ്.​ ​ശ്രീ​മ​തി​ ​ഇ​ന്ദി​രാ​ഗാ​ന്ധി​ക്ക് ​ന​ന്ദി​,​​ ​ഡോ.​ ​അ​ൻ​സാ​രി​ക്ക് ​ന​ന്ദി.​ ​ടി.​എ​ൻ.​ ​ശേ​ഷ​നെ​ന്ന​ ​അ​ന്ന​ത്തെ​ ​പ​രി​സ്ഥി​തി​ ​വ​കു​പ്പ് ​സെ​ക്ര​ട്ട​റി​ക്ക് ​ന​ന്ദി.​ ​അ​വ​രു​ടെ​ ​പ്ര​ത്യേ​ക​ ​താ​ത്പ​ര്യം​ ​കൊ​ണ്ടാ​ണ് ​സൈ​ല​ന്റ് ​വാ​ലി​ ​ഇ​ന്നും​ ​നി​ല​നി​ൽ​ക്കു​ന്ന​ത്.​ ​മാ​ത്ര​മ​ല്ല,​ ​ഇ​ന്ത്യ​യി​ൽ​ ​വ​ന​ങ്ങ​ൾ​ ​നി​ല​നി​ൽ​ക്ക​ത്ത​ക്ക​വി​ധ​ത്തി​ൽ​ ​ഫോ​റ​സ്റ്റ് ​ക​ൺ​സ​ർ​വേ​ഷ​ൻ​ ​ആ​ക്ട് ​ പാ​സാ​ക്കി​യ​തും​ ​അ​ന്നാ​ണ്.​ ​സൈ​ല​ന്റ് ​വാ​ലി​ ​ഒ​രു​ ​പ്ര​തീ​ക​മാ​യി​രു​ന്നു,​ ​ബീ​ജ​മാ​യി​രു​ന്നു.​ ​അ​തി​ൽ​നി​ന്ന് ​ഒ​രു​പാ​ടൊ​ക്കെ​ ​മു​ള​ച്ചു​വ​ള​ർ​ന്നു.​ ​തോ​ൽ​ക്കു​ന്ന​ ​യു​ദ്ധ​ത്തി​ലെ​ ​പ​ട​യാ​ളി​ക​ളാ​യി​രു​ന്നെ​ങ്കി​ലും​ ​ഇ​ന്നും​ ​നി​ങ്ങ​ൾ​ക്ക് ​കാ​ണാം;​ ​ഏ​തു​ ​നാ​ട്ടി​ൻ​പു​റ​ത്തു​ചെ​ന്നാ​ലും​ ​വ​യ​ൽ​ ​നി​ക​ത്തു​മ്പോ​ഴും​ ​കു​ന്നി​ടി​ക്കു​മ്പോ​ഴും​ ​പാ​റ​പൊ​ട്ടി​ക്കു​മ്പോ​ഴു​മൊ​ക്കെ​ ​അ​രു​തെ​ന്നു​ ​പ​റ​യാ​ൻ​ ​ചെ​റു​പ്പ​ക്കാ​രു​ടെ​യും​ ​സ്ത്രീ​ക​ളു​ടെ​യും​ ​ചെ​റി​യ​ ​സം​ഘ​ങ്ങ​ളെ​ങ്കി​ലും​ ​മു​ന്നോ​ട്ട് ​വ​രു​ന്നു.​ ​അ​ങ്ങ​നെ​ ​അ​രു​തെ​ന്നൊ​രു​ ​ശ​ബ്ദം​ ​പ്ര​കൃ​തി​ക്കു​ ​വേ​ണ്ടി​ ​ഉ​ണ്ടാ​കാ​ൻ​ ​കാ​ര​ണം​ ​ഇ​തൊ​ക്കെ​യാ​ണ്.
ഞാ​നി​രു​ന്ന് ​ആ​ലോ​ചി​ക്കു​ക​യാ​ണ്.​ ​ഇ​ന്ന് ​ന​മ്മ​ളെ​വി​ടെ​യെ​ത്തി​?​ ​ഈ​ ​കൊ​ച്ചു​മു​റ്റ​ത്തി​രു​ന്ന് ​ചു​റ്റും​ ​നോ​ക്കി​യാ​ൽ​;​ ​ഒ​ന്നു​ ​ത​ല​യു​യ​ർ​ത്തി​ ​നോ​ക്കി​യാ​ൽ​ ​ധാ​രാ​ളം​ ​പ​ച്ച​പ്പു​ ​കാ​ണാം.​ ​ഇ​ത് ​പ​ഴ​മ,​ പ​ക്ഷേ​ ​അ​താ​ ​തൊ​ട്ട​ടു​ത്തേ​യ്ക്കു​ ​നോ​ക്കൂ.​ ​പ​തി​നെ​ട്ടു​ ​നി​ല​ ​കെ​ട്ടി​ടം.​ ​അ​തി​ന​ടു​ത്ത് ​അ​തു​പോ​ലെ​ ​മ​റ്റൊ​ന്ന്.​ ​അ​തു​ ​വി​ക​സ​നം.​ ​ഇ​തി​നൊ​ക്കെ​ ​പാ​റ​യെ​വി​ടു​ന്ന്?​ ​മ​ണ്ണെ​വി​ടു​ന്ന്?​ ​മ​ര​ങ്ങ​ളെ​വി​ടു​ന്ന്?​ ​ധാ​രാ​ളം​ ​ചോ​ദ്യ​ങ്ങ​ളു​ണ്ട്.​ ​ഇ​തെ​ല്ലാം​ ​താ​ങ്ങു​മോ​ ​ഈ​ ​ഭൂ​മി.​ ​ഇ​തു​പോ​ലെ​ ​ല​ക്ഷ​ക്ക​ണ​ക്കി​ന് ​കെ​ട്ടി​ട​ങ്ങ​ളെ​ ​ഈ​ ​ഭൂ​മി​ ​താ​ങ്ങു​മോ​?​ ​എ​ന്താ​ണ് ​പ​മ്പ​യി​ലും​ ​നി​ല​യ്‌​ക്ക​ലു​മൊ​ക്കെ​ ​ഉ​ണ്ടാ​യ​തെ​ന്ന് ​നി​ങ്ങ​ൾ​ക്ക​റി​യാം.​ ​അ​പ​മാ​നി​ത​യാ​യ​ ​ആ​ ​ന​ദി​ ​തി​രി​ച്ച​ടി​ച്ച​പ്പോ​ൾ​ ​അ​വി​ടെ​ ​നാം​ ​കെ​ട്ടി​പ്പൊ​ക്കി​യ​വ​യെ​ല്ലാം​ ​നാ​മാ​വ​ശേ​ഷ​മാ​യി.​ ​പി​ന്നെ​യും​ ​കെ​ട്ടി​പ്പൊ​ക്കാ​ൻ​ ​തു​ട​ങ്ങി​യി​രി​ക്കു​ന്നു.

എ​നി​ക്കി​പ്പോ​ൾ​ ​ഒ​രു​ ​പ്രാ​ർ​ത്ഥ​ന​യേ​ ​ആ​ ​പ്ര​ദേ​ശ​ത്തെ​ക്കു​റി​ച്ചു​ള്ളൂ.​ ​ശ​ബ​രി​മ​ല​യി​ൽ​ ​ചോ​ര​ ​വീ​ഴ​രു​ത്.​ ​അ​തി​ലേ​യ്ക്ക് ​നീ​ങ്ങു​ക​യാ​ണ് ​ന​മ്മു​ടെ​ ​സ​മൂ​ഹം,​ ​ഞാ​ൻ​ ​പ​ല​വ​ട്ടം​ ​എ​ഴു​തി.​ ​ത​മ്മി​ൽ​ത്ത​ല്ലി​ ​ചോ​ര​വീ​ണി​ട്ട് ​അ​തു​കൂ​ടെ​ കണ്ട് ​ഭ​ഗ​വാ​ൻ​ ​എ​ഴു​ന്നേ​റ്റ് ​പോ​കും.​ ​അ​തി​നു​ള്ള​ ​ഇ​ട​വ​ര​രു​ത്.​ ​എ​ന്തു​ ​തെ​ളി​യി​ക്കാ​നാ​ണ് ​നി​ങ്ങ​ൾ​ ​നോ​ക്കു​ന്ന​ത്?​ ​സ്ത്രീ​യും​ ​പു​രു​ഷ​നും​ ​തു​ല്യ​രാ​ണെ​ന്നോ​?​ ​ആ​ണ്.​ ​ഭ​ര​ണ​ഘ​ട​ന​യും​ ​അ​ങ്ങ​നെ​ ​പ​റ​യു​ന്നു.​ ​ശ​ബ​രി​മ​ല​യി​ൽ​ ​ക​യ​റി​യ​തു​കൊ​ണ്ട് ​തു​ല്യ​ത​ ​കി​ട്ടു​മോ​?​ ​സ്ത്രീ​ധ​ന​മെ​ന്ന​ ​മ​ഹാ​പാ​പം​ ​പോ​ലും​ ​ഇ​തു​വ​രെ​ ​സ​മൂ​ഹ​ത്തി​ൽ​നി​ന്നു​ ​തു​ട​ച്ചു​മാ​റ്റാ​ൻ​ ​ന​മു​ക്ക് ​ക​ഴി​ഞ്ഞി​ട്ടി​ല്ല.​ ​ല​ഹ​രി​യെ​ന്ന​ ​മ​ഹാ​വി​പ​ത്ത് ​ യു​വ​ത​ല​മു​റ​യെ​ ​ന​ശി​പ്പി​ച്ചു​കൊ​ണ്ടി​രി​ക്കു​ന്നു.​ ​സ​ന്ധ്യ​യാ​യാ​ൽ​ ​ഈ​ ​പെ​ൺ​കു​ഞ്ഞു​ങ്ങ​ളെ​ ​പു​റ​ത്തേ​യ്ക്ക് ​വി​ടാ​ൻ​ ​പോ​ലും​ ​നാം​ ​ഭ​യ​ക്കു​ന്നു.​ ​എ​ന്തു​ ​തു​ല്യ​ത​യാ​ണ് ​ന​മു​ക്ക് ​അ​വ​കാ​ശ​പ്പെ​ടാ​നു​ള്ള​ത്?​ ​ഇ​വി​ടെ​ ​ഒ​രു​ ​പെ​ൺ​കു​ട്ടി​യെ​ ​വി​വാ​ഹം​ ​ക​ഴി​പ്പി​ക്ക​ണ​മെ​ങ്കി​ൽ​ ​എ​ത്ര​ല​ക്ഷം​ ​രൂ​പ​ ​സ്ത്രീ​ധ​നം​ ​കൊ​ടു​ക്ക​ണം​?​ ​എ​ത്ര​ ​പ​വ​ൻ​ ​കൊ​ടു​ക്ക​ണം​?​ ​ഈ​ ​നാ​ട്ടി​ൽ​ ​ഒ​ര​മ്പ​ല​ത്തി​ൽ​ക്ക​യ​റി​യാ​ൽ​ ​നി​ങ്ങ​ൾ​ക്ക് ​തു​ല്യ​ത​ ​കി​ട്ടു​മോ​?​ ​ഒ​രു​ ​തു​ല്യ​ത​യും​ ​കി​ട്ടാ​ൻ​ ​പോ​കു​ന്നി​ല്ല.​ ​എ​ല്ലാ​റ്റി​നും​ ​ഒ​രു​ ​സാ​വ​കാ​ശ​വും​ ​ക്ഷ​മ​യു​മൊ​ക്കെ​ ​വേ​ണം.​ ​ആ​പ​ത്തി​ൽ​നി​ന്ന് ​ആ​പ​ത്തി​ലേ​ക്ക് ​നീ​ങ്ങി​ക്കൊ​ണ്ടി​രി​ക്കു​ന്ന​ ​ഒ​രു​ ​ കൊ​ച്ചു കാ​ടാ​ണ​ത്.​ ​അ​തൊ​രു​ ​ക​ടു​വാ​ ​സം​ര​ക്ഷ​ണ​ ​കേ​ന്ദ്ര​മാ​ണ്.​ ​ആ​യി​ര​ക്ക​ണ​ക്കി​ന് ​ക​ടു​വ​ക​ളും​ ​ആ​ന​ക​ളും​ ​മ​റ്റു​ ​ജ​ന്തു​ക്ക​ളു​മു​ള്ള​ ​ഒ​രു​ ​കൊ​ച്ചു​കാ​ട്.​ ​അ​തു​ ​മു​ഴു​വ​ൻ​ ​വെ​ട്ടി​വെ​ളു​പ്പി​ച്ച് ​ഇ​നി​യും​ ​സു​ഖ​സൗ​ക​ര്യ​ങ്ങ​ളു​ണ്ടാ​ക്ക​ണോ?
എ​ന്നെ​പ്പോ​ലെ​യു​ള്ള​വ​ർ​ ​ആ​ർ​ക്ക് ​ഇ​ഷ്ട​പ്പെ​ട്ടാ​ലും​ ​ ഇ​ല്ലെ​ങ്കി​ലും​ ​ഇ​ങ്ങ​നെ​ ​പ​റ​യും.​ ​ഇ​ഷ്ട​പ്പെ​ടു​ന്ന​ത​ല്ല​ ​ഇ​തു​വ​രെ​ ​പ​റ​ഞ്ഞി​ട്ടു​ള്ള​ത്.​ ​അ​വി​ടേ​യ്‌​ക്കു​ള്ള​ ​പു​രു​ഷ​ന്മാ​രു​ടെ​ ​പോ​ക്കു​ത​ന്നെ​ ​നി​യ​ന്ത്രി​ക്ക​ണം.​ ​ആ​ ​കാ​ടും​ ​മ​ല​യും​ ​പു​ണ്യ​ന​ദി​യു​മെ​ല്ലാം​ ​ന​ശി​ച്ചു​പോ​കും.​ ​പ​രി​സ്ഥി​തി​ ​നാ​ശ​ത്തെ​ക്കു​റി​ച്ചു​ള്ള​ ​ഇ​ത്ത​രം​ ​വേ​ദ​ന​ക​ളി​ൽ​ ​വീ​ണ്ടും​ ​വീ​ണ്ടും​ ​എ​ഴു​തു​ന്ന​ ​എ​ന്നെ​പ്പോ​ലെ​യു​ള്ള​വ​രു​ടെ​ ​മു​ന്നി​ലേ​ക്കാ​ണ് '​മ​ല​യാ​ള​ത്തി​ന്റെ​ ​പ​രി​സ്ഥി​തി​ലാ​വ​ണ്യം​"​ ​എ​ന്ന​ ​പു​സ്ത​ക​വു​മാ​യി​ ​ഈ​ ​കു​ട്ടി​ ​ക​ട​ന്നു​വ​രു​ന്ന​ത്.​ ​എ​ന്റെ​ ​ഈ​ ​മ​ക​ൻ​ ​പ​രി​സ്ഥി​തി​ ​സം​ര​ക്ഷ​ണ​ത്തെ​ക്കു​റി​ച്ച് ​വീ​ണ്ടും​ ​വീ​ണ്ടും​ ​നി​ങ്ങ​ളെ​ ​ഉ​ദ്ബോ​ധി​പ്പി​ക്കാ​ൻ​ ​ശ്ര​മി​ക്കു​ന്ന​ ​കു​ട്ടി​ക​ളെ​ ​പ​ഠി​പ്പി​ക്കു​ന്നു.​ ​ര​മേ​ഷി​ന്റെ​ ​ഈ​ ​ശ്ര​മ​ത്തി​ന് ​ഞാ​ൻ​ ​ഹൃ​ദ​യ​ത്തി​ൽ​തൊ​ട്ട് ​ന​ന്ദി​ ​പ​റ​യു​ന്നു.
ന​മ്മു​ടെ​ ​പു​തി​യ​ ​ത​ല​മു​റ​യ്‌​ക്ക് ​വി​ക​സ​ന​മെ​ന്ന​ ​പേ​രി​ൽ​ ​എ​ന്താ​ണ് ​വേ​ണ്ട​ത്?​ ​വ​ലി​യ​ ​മെ​ട്രോ​ക​ളും​ ​വി​മാ​ന​ത്താ​വ​ള​ങ്ങ​ളും​ ​പ​ത്തും​ ​ഇ​രു​പ​തും​ ​നി​ല​ ​കെ​ട്ടി​ട​ങ്ങ​ളും​ ​ഷോ​പ്പിം​ഗ് ​മാ​ളു​ക​ളും​ ​മ​ദ്യ​ശാ​ല​ക​ളും​ ​ബാ​ർ​ ​ഹോ​ട്ട​ലു​ക​ളു​മൊ​ക്കെ​യാ​ണോ​ ​വേ​ണ്ട​ത്?​ ​അ​തോ​ ​ശു​ദ്ധ​മാ​യ​ ​പ്രാ​ണ​വാ​യു​വും​ ​കു​ടി​വെ​ള്ള​വും​ ​അ​ന്ന​വു​മൊ​ക്കെ​യാ​ണോ​ ​വേ​ണ്ട​ത്?​ ​ഇ​തൊ​ക്കെ​ ​ക​ഴി​ഞ്ഞി​ട്ടു​മ​തി​ ​വി​ക​സ​ന​മെ​ന്നു​ ​പ​റ​യു​ന്ന​ ​പാ​വ​ങ്ങ​ളാ​ണ് ​ഞ​ങ്ങ​ൾ​ ​ഗാ​ന്ധി​യു​ടെ​ ​ ശി​ഷ്യ​ർ.​ ​ഗാ​ന്ധി​ജി​ ​പ​റ​ഞ്ഞ​ത് ​എ​ളി​മ​യോ​ടെ​ ​ജീ​വി​ക്കൂ​ ​എ​ന്നാ​ണ്,​ ​ഈ​ ​ഭൂ​മി​ക്ക് ​നി​ങ്ങ​ളു​ടെ​ ​അ​ത്യാ​ർ​ത്തി​ക്കു​വേ​ണ്ട​തൊ​ന്നും​ ​ത​രാ​നി​ല്ല.​ ​നി​ങ്ങ​ളു​ടെ​ ​ദു​ര​യും​ ​അ​ത്യാ​ർ​ത്തി​യും​ ​ഈ​ ​ഭൂ​മി​യെ​ ​ന​ശി​പ്പി​ക്കും.​ ​ഇ​ത​ല്ലാ​തെ​ ​പു​തി​യ​തൊ​ന്നും​ ​ഞ​ങ്ങ​ൾ​ക്ക് ​പ​റ​യാ​നി​ല്ല.​ ​ആ​രും​ ​അ​ത് ​കേ​ൾ​ക്കു​ന്നി​ല്ല​ ​എ​ന്ന​ ​ദുഃ​ഖ​മു​ണ്ട്.​ ​എ​ങ്കി​ലും​ ​സ​മാ​ന​ഹൃ​ദ​യ​രാ​യ​ ​ചി​ല​രൊ​ക്കെ​ ​എ​വി​ടെ​യൊ​ക്കെ​യോ​ ​ഉ​ണ്ട്.​ ​അ​വ​രി​ലൊ​രാ​ളാ​ണ് ​ഡോ.​ ​ര​മേ​ഷ്.​ ​ആ​ ​കു​ട്ടി​യോ​ട് ​ഞാ​ൻ​ ​ന​ന്ദി​ ​പ​റ​യു​ന്നു.​ ​ഈ​ശ്വ​ര​ൻ​ ​അ​നു​ഗ്ര​ഹി​ക്ക​ട്ടെ​യെ​ന്നു​ ​പ്രാ​ർ​ത്ഥി​ക്കു​ന്നു.

നി​ങ്ങ​ൾ​ ​എ​ന്റെ​ ​ഈ​ ​ത​റ​വാ​ട്ടു​മു​റ്റ​ത്തേ​യ്ക്കു​വ​ന്നു.​ ​ഈ​ ​പ​ച്ച​പ്പി​ന്റെ​ ​ത​ണ​ലി​ലും​ ​ശു​ദ്ധി​യി​ലും​ ​നി​ങ്ങ​ളി​രു​ന്നു.​ ​അ​തി​ന​പ്പു​റ​ത്തെ​ ​പ​രി​‌​ഷ്‌​കാ​ര​ത്തി​ന്റെ​ ​മ​ഹാ​ഗോ​പു​ര​ങ്ങ​ളും​ ​ക​ണ്ടു.​ ​അ​താ​ണ് ​തോ​ൽ​ക്കു​ന്ന​ ​യു​ദ്ധ​ത്തി​ലെ​ ​പ​ട​യാ​ളി​ക​ളെ​ന്നു​ ​ഞാ​ൻ​ ​പ​റ​യാ​ൻ​ ​കാ​ര​ണം.​ ​തോ​റ്റോ​ട്ടെ​ പ​ക്ഷേ​ ​ആ​രൊ​ക്കെ​യാ​ണ് ​തോ​റ്റു​പോ​യ​തെ​ന്നു​ ​കൂ​ടി​ ​നി​ങ്ങ​ള​റി​യ​ണം.​ ​യേ​ശു​ക്രി​സ്തു​വും​ ​മു​ഹ​മ്മ​ദ് ​ന​ബി​യും​ ​ശ്രീ​ബു​ദ്ധ​നും​ ​ഗാ​ന്ധി​യു​മൊ​ക്കെ​ ​തോ​റ്റു​പോ​യി​ല്ലേ​?​ ​എ​ല്ലാ​ ​മ​ഹ​ത്തു​ക്ക​ളും​ ​തോ​റ്റു​പോ​യ​ ​നാ​ടാ​ണി​ത്.​ ​അ​വ​രു​ടെ​ ​പാ​ദ​ങ്ങ​ളി​ൽ​ ​ചെ​റി​യ​ ​പു​ല്ലു​പോ​ലെ​ ​വ​ള​ർ​ന്നു​നി​ൽ​ക്കു​ന്ന​ ​‌​ഞ​ങ്ങ​ളും​ ​തോ​റ്റോ​ട്ടെ.​ ​എ​ങ്കി​ലും​ ​അ​വ​രു​ടെ​ ​ശ​ബ്ദ​ത്തി​ന്റെ​ ​മു​ഴ​ക്ക​വും​ ​അ​വ​രു​ടെ​ ​ര​ക്ത​വും​ ​ഞ​ങ്ങ​ളു​ടെ​ ​മു​ന്നി​ലു​ണ്ട്.​ ​അ​തൊ​രു​ ​വി​ള​ക്കാ​ണ്.​ ​വ​ലി​യ​വെ​ളി​ച്ച​മാ​ണ്.​ ​ആ​ ​വെ​ളി​ച്ച​ത്തി​ൽ​ ​നോ​ക്കി​ ​ വാ​ർ​ദ്ധ​ക്യ​ത്തി​ന്റെ​ ​ ഈ​ ​അ​ന്ധ​കാ​ര​ത്തി​ൽ​ ​എ​ന്റെ​ ​പ​ത​റി​യ​ ​ചു​വ​ടു​ക​ൾ​വ​ച്ച് ​അ​ല്പം​കൂ​ടി​ ​ന​ട​ക്കാ​ൻ​ ​ഞാ​ൻ​ ​ശ്ര​മി​ക്കു​ന്നു.​ ​സ​മ​യ​മി​ല്ല​ ​എ​ന്നെ​നി​ക്ക​റി​യാം.​ ​എ​ങ്കി​ലും​ ​അ​വ​സാ​ന​നി​മി​ഷം​ ​വ​രെ​ ​ഈ​ ​പോ​രാ​ട്ട​ങ്ങ​ൾ​ക്ക് ​ന​ടു​വി​ൽ​ ​എ​ന്റെ​ ​ത​ള​ർ​ന്ന​ ​ശ​ബ്ദ​മു​ണ്ടാ​വും.​ ​നി​ങ്ങ​ളി​വി​ടെ​ ​വ​ന്ന​തി​നു​ ​ന​ന്ദി,​ ​ഒ​ന്നും​ ​ ത​രാ​നി​ല്ല.​ ​നി​റ​ഞ്ഞ​സ്നേ​ഹ​വാ​ത്സ​ല്യ​ങ്ങ​ൾ​ ​മാ​ത്ര​മേ​യു​ള്ളൂ.​ ​എ​ല്ലാ​വ​രെ​യും​ ​ഈ​ശ്വ​ര​ൻ​ ​അ​നു​ഗ്ര​ഹി​ക്ക​ട്ടെ.

(​'മ​ല​യാ​ള​ത്തി​ന്റെ​ ​പ​രി​സ്ഥി​തി​ലാ​വ​ണ്യം"​ ​ഒ​ന്നാം​ ​പ​തി​പ്പ് ​പ്ര​കാ​ശ​നം​ ​ചെ​യ്തു​ ​കൊ​ണ്ട് ​സു​ഗ​ത​കു​മാ​രി​ ​ടീ​ച്ച​ർ​ ​ന​ട​ത്തി​യ​ ​പ്ര​ഭാ​ഷ​ണം)