ഒരു പക്ഷി പറക്കുന്നതു കണ്ടിട്ട് അതു​പോലെ പറ​ക്കാൻ ഒരു​വൻ ആഗ്ര​ഹി​ച്ചാൽ എന്താവും ഫലം? സമുദ്രത്തിൽ നീന്തി​ത്തു​ടി​ക്കുന്ന ഒരു മത്സ്യത്തെ കണ്ടിട്ട് അതു​പോലെ നീന്തി​ത്തു​ടി​ക്കാൻ ഒരു​വൻ ആഗ്ര​ഹി​ച്ചാൽ എന്താവും ഫലം? നാശ​മാ​യി​രിക്കും ഫലം. കാരണം ഇതു​രണ്ടും ഒരി​ക്കലും ഒരു​വനു സാദ്ധ്യമാ​ക്കാ​നാ​വുന്ന ആഗ്ര​ഹ​ങ്ങ​ള​ല്ല. ഇനി സാദ്ധ്യമാ​ക്കാൻ ഇറ​ങ്ങി​ത്തി​രി​ച്ചാൽത്തന്നെ അത് നാശ​ത്തി​ലേ​ക്കുള്ള പുറ​പ്പാ​ടാ​വു​കയും ചെയ്യും. എന്തെ​ന്നാൽ മനു​ഷ്യന്റെ ശരീ​ര​ഘ​ടന ഇതിനു ഒട്ടും യോജി​ക്കുന്ന തര​ത്തി​ലു​ള്ള​ത​ല്ലെ​ന്ന​തു​ത​ന്നെ. അതി​നാൽ സ്വബോ​ധ​മു​ള്ള​വ​രാരും ഇത്ത​ര​ത്തിൽ ആഗ്ര​ഹി​ക്കു​ക​യി​ല്ല.

മനു​ഷ്യനു ഈശ്വ​രൻ ശരീ​രം നല്കി​യി​രി​ക്കു​ന്നത് ഏതെ​ങ്കി​ലു​മൊരു പറ​വ​യെ​പ്പോലെ പറ​ക്കാനോ സമു​ദ്ര​ത്തിൽ മത്സ്യ​ത്തെ​പ്പോലെ നീന്തി​ത്തു​ടി​ക്കാനോ അല്ല. പറ​വയ്ക്ക് പറന്നും മത്സ്യ​ത്തിനു നീന്തി​യുമേ ജീവി​ക്കാ​നാവൂ എന്ന​തു​കൊ​ണ്ടാണ് അവയ്ക്ക് ഈശ്വ​രൻ ചിറകും വാലു​മൊ​ക്കെ​യായി യോജി​ക്കുന്ന ശരീ​ര​ഘ​ട​നയും മറ്റും നല്കി​യി​ട്ടു​ള്ള​ത്. ആ ശരീ​ര​ങ്ങളെ എങ്ങ​നെ​യാണോ ഉപ​യോ​ഗ​പ്പെ​ടു​ത്തേ​ണ്ടത് അങ്ങനെ ഉപ​യോ​ഗ​പ്പെ​ടു​ത്തി അവ​യെല്ലാം ജീവി​ക്കു​ന്നു​മു​ണ്ട്.

എന്നാൽ മനു​ഷ്യൻ തനിക്കു കിട്ടിയ ശരീരം കൊണ്ട് എങ്ങ​നെ​യാണ് ജീവി​ക്കേ​ണ്ടത് എന്ന​റി​യാതെ ജീവി​ച്ചു​പോ​കു​ന്ന​താ​യാണു കാണു​ന്ന​ത്. ഒരു ചിത്ര​ത്തി​ലി​രി​ക്കുന്ന പൂവിനെ കണ്ടിട്ട് അതൊരു ചിത്ര​മാ​ണെ​ന്ന​റി​യാതെ യഥാർത്ഥ​ പൂവാ​ണെന്ന് കരുതി അതിൽ നിന്ന് തേൻ നു​ക​രാൻ മുട്ടിയും ഉരു​മിയും നില്ക്കുന്ന ഒരു ശല​ഭ​ത്തെ​പ്പോ​ലെ​യാണ് പല​പ്പോഴും മനു​ഷ്യ​ൻ അവന്റെ ശരീരം കൊണ്ട് വ്യർത്ഥ​മായ കാര്യ​ങ്ങ​ളിൽ ഇട​പെ​ടു​ന്ന​ത്. ആ ചിത്ര​ത്തിലെ പൂവിൽ എത്ര നേര​മി​രു​ന്നാലും ഒരിറ്റു തേൻപോലും ലഭി​ക്കു​ക​യി​ല്ലെന്ന സത്യം അറി​യാതെ ശലഭം അതിൽത്തന്നെ പറ്റി​പ്പി​ടിച്ച് ഇരി​ക്കു​ന്ന​തു​പോലെ മനു​ഷ്യനും സുഖം തേടി ഭോഗ​വ​സ്തു​ക്ക​ളി​ന്മേൽ മുട്ടി​യു​രുമ്മി കഴി​ഞ്ഞു​കൂ​ടു​ക​യാ​ണ്. ഇങ്ങനെ ശരീ​ര​മെ​ന്നത് ഭോഗ​ത്തി​നു​ള്ള​താ​ണെന്നും അഥവാ സുഖാ​നു​ഭ​വ​ത്തി​നു​ള്ള​താ​ണെന്നും മറ്റൊ​ന്നിനെ തനിക്കു വേണ്ടും​വിധം ഉപ​യോ​ഗപ്പെടു​ത്താനുള്ള​താ​ണെന്നും ധരി​ച്ചു​വെ​ച്ചി​രി​ക്കുന്ന ആധു​നിക​രുടെ സമൂ​ഹ​ത്തി​ലാണ് നമ്മൾ ജീവി​ക്കു​ന്ന​ത്. അതു​കൊ​ണ്ടാണ് ഏതൊരു വസ്തുവും ഏതൊരു വിഷ​യവും ഏതൊരു സാഹ​ചര്യവും ഒരു​വനെ സംബ​ന്ധി​ച്ചി​ട​ത്തോളം ശരീ​ര​ത്തിന്റെ സുഖ​വു​മായി സംബ​ന്ധ​പ്പെ​ട്ട​താ​യി​ത്തീ​രു​ന്ന​ത്. ശരീ​ര​ത്തിന്റെ സുഖ​മാണ് എന്റെ സുഖം എന്ന ധാര​ണ​യാണ് ഇതി​ന്റെ​യെല്ലാം അടി​സ്ഥാ​നം. നമ്മുടെ പഠ​നവും ചിന്തയും തൊഴിലും സംവാ​ദവും സംസർഗ്ഗ​വു​മെല്ലാം ഈ ധാര​ണയുമായി കൂടി​ക്കു​ഴഞ്ഞു കിടക്കു​ക​യാ​ണ്. വാസ്ത​വ​ത്തിൽ ഈ ശരീരമെന്നത് ഭോഗ​ത്തി​നാ​യി​ട്ടു​ള്ള​തല്ല മറി​ച്ച് ലോകസംഗ്ര​ഹ​പ്ര​വർത്തനം ചെയ്യു​ന്ന​തി​നാ​യി​ട്ടു​ള്ള​താ​ണ്. പരോ​പ​കാര പര​ത​യ്ക്കു​ള്ള​താ​ണ്. ത്യാഗ​മ​നു​ഷ്ഠി​ക്കാ​നു​ള്ള​താ​ണ്. ലാഭേച്ഛ കൂടാതെ കർമ്മം ചെയ്യാ​നു​ള്ള​താ​ണ്. സ്‌നേഹ​ത്തിന്റെ ഇരി​പ്പി​ട​മാ​കാ​നു​ള്ള​താ​ണ്. സ്വ ഹി​തത്തെ പര​ഹി​ത​വു​മായി ഇണ​ക്കി​യെ​ടു​ക്കാ​നു​ള്ള​താ​ണ്. അറി​വിന്റെ പ്രകാശം വിത​റുന്ന ഒരു കൂടാര​മായി നില്ക്കാ​നു​ള്ള​താ​ണ്. ഇപ്പ​റ​ഞ്ഞ​വ​യെയെല്ലാം ഓരോരോ തിരി​ക​ളായി കാണു​ക​യാ​ണെ​ങ്കിൽ അവ​ക​ളെ​യെല്ലാം ഒരു വിള​ക്കിൽ ഒന്നിച്ചു ചേർത്തു​വച്ച് കത്തി​ച്ചാൽ കിട്ടുന്ന ഒരു വെളി​ച്ച​മു​ണ്ട്. ആ വെളി​ച്ച​ത്തിൽ അവ​ന​വന്റെ കടമ നിറ​വേ​റ്റപ്പെട​ണം. അതി​നാണ് സ്വധർമ്മാനു​ഷ്ഠാനം എന്നു​ ഗുരു​ക്ക​ന്മാർ പ​റ​യു​ന്ന​ത്. അപ്പോൾ ഈ ശരീരം ഈശ്വ​ര​ൻ നമുക്കു തന്നി​രി​ക്കു​ന്നത് സ്വധർമ്മം അനു​ഷ്ഠിച്ച് ജീവി​ക്കാൻ വേണ്ടി​യാ​ണെ​ന്നർത്ഥം.
സ്വധർമ്മ​ത്തിന്റെ പ്രകൃ​ത​ഭാ​വ​മാണ് സേവ​നം. സേവ​ന​മെ​ന്നാൽ ശുശ്രൂ​ഷ​യാ​ണ്. പരി​പാ​ല​ന​മാ​ണ്. ശുശ്രൂ​ഷി​ക്കു​ന്ന​തി​ലൂ​ടെ​യാണ് ഈശ്വ​രനെ അറി​യു​ന്നതും കണ്ടെ​ത്തു​ന്നതും ഈശ്വ​രൻ പ്രത്യ​ക്ഷ​പ്പെ​ടു​ന്ന​തും. അതു​കൊ​ണ്ടാണ് 'സേവ​ന​മാണ് എന്റെ മതം' എന്നു മഹാ​ത്മാ​ഗാന്ധി നമ്മോട് പറ​ഞ്ഞ​ത്.

സേവനം പ്രവൃ​ത്തിയെ നിവൃ​ത്തി​യുടെ പാര​മ്യ​ത​യി​ലേ​ക്കുയർത്തുന്ന ഒരു ദൈവി​ക​മാർഗമാ​ണ്. പരി​ശു​ദ്ധിയും ആദർശ​നി​ഷ്ഠ​യു​മുള്ള സേവ​ന​ത്തി​ലൂടെ മാത്രമേ ലോക​ത്തിന്റെ ദുരിതം നീക്കാ​നാ​വു​ക​യു​ള്ളൂ. അതു ജീവി​ത​സ​ന്ദേ​ശ​മാ​ക്കിയ ഋഷി​വ​ര്യ​നാ​യി​രു​ന്നു ഗുരു​ദേ​വ​തൃ​പ്പാ​ദ​ങ്ങൾ. അതിന്റെ തെളിവും വെളി​വു​മാണ് 'ആളു​ക​ളുടെ ദുരിതം ഇല്ലാ​താ​ക്കു​ക​യാണ് നമ്മുടെ ലക്ഷ്യം . മനു​ഷ്യനെ സേവി​ക്കു​ന്ന​തി​ലൂടെ മാത്രമേ ഈശ്വ​രനെ പൂജി​ക്കാൻ കഴിയൂ' എന്ന ഗുരു​വ​ച​ന​ത്തിൽ നിറഞ്ഞു കവി​യു​ന്ന​തെ​ന്നു​ കാ​ണാം.

ഇന്ന് നമ്മുടെ സമൂഹം ഒരാളെ വില​യി​രു​ത്തു​ന്നത് അയാ​ളുടെ വ്യക്തി​ഗ​ത​മായ നില​ക​ളെയും തല​ങ്ങ​ളെയും മാന​ദ​ണ്ഡ​മാ​ക്കി​ക്കൊ​ണ്ടാ​ണ്. അതിൽ പൂവിൽ സുഗ​ന്ധ​മെ​ന്ന​പോലെ നിസ്വാർത്ഥ സേവ​ന​ത്തിന്റെ സുഗ​ന്ധ​മി​ല്ലെ​ങ്കിൽ അയാൾ എത്ര വലിയ സ്ഥാനീ​യ​നാ​യി​രു​ന്നാൽ പോലും ഉയർന്ന​വ​നായി കാലം കണ​ക്കാ​ക്കു​ക​യി​ല്ല. ഒരു വലിയ വിളക്ക് തിരി​യി​ല്ലാതെ ഇരു​ട്ട​ത്തി​രു​ന്നാൽ അതിനെ ആരും കാണാ​തി​രി​ക്കു​ന്ന​തു​ പോ​ലെ​യാണ് അയാളുടെ ഉയ​രവും മറ​ഞ്ഞി​രി​ക്കു​ന്ന​ത്. എന്നാൽ ആ വിള​ക്കി​ലൊരു ചെറു​തി​രി ​എ​രി​യുക​യാ​ണെ​ങ്കിൽ അതിന്റെ ഉയ​ര​ത്തിൽ നിന്നുള്ള ആ പ്രകാശം കൊണ്ട് ഒരു വീടി​ന​ക​മാകെ മൂടി​ക്കി​ട​ക്കുന്ന ഇരു​ട്ട് അ​ക​ന്നു​പോ​കും. അതു​മാ​തിരി ശരീ​രത്തെ സേവ​ന​ത്തി​നു​ള്ള​താക്കി മാറ്റു​ന്നവൻ യാതൊരു സ്ഥാന​മാ​ന​ത്തിനും ഉട​മ​യ​ല്ലെ​ങ്കിൽക്കൂടി അവൻ ഏവർക്കും പ്രിയ​പ്പെ​ട്ട​വ​നാ​യി​ത്തീ​രും.

എന്നാൽ സേവ​നത്തെ ഒരു തൊഴി​ലായി കാണു​കയും തൊഴി​ലിനെ ഒരു സേവ​ന​മായി കാണു​കയും ചെയ്യു​ന്ന​വർക്ക് യഥാർത്ഥ​സേ​വ​ന​ത്തിന്റെ തെളിമയും മഹി​മയും മന​സി​ലാ​വു​ക​യി​ല്ല. ശരീ​രത്തെ സേവ​ന​ത്തി​നു​ള്ള​താക്കി മാറ്റാൻ തുട​ങ്ങു​മ്പോ​ഴാണു വാസ്ത​വ​ത്തിൽ നമ്മൾ ജീവി​ച്ചു ​തു​ട​ങ്ങു​ന്ന​ത്. അതു​വരെ നമ്മൾ എങ്ങ​നെ​യാണ് ജീവി​ക്കേ​ണ്ടത് എന്ന​റി​യാതെ സുഖ​ലോ​ലു​പ​ത​യാണ് ശരീ​ര​ത്തിന്റെ ധർമ്മ​മെന്നു ധരിച്ചു ജീവി​ച്ചു​പോ​വു​ക​യാ​യി​രു​ന്നു. അതാ​കട്ടെ ദൈവ​ഹി​ത​മായ ഒരു ജീവി​ത​മാ​യി​രു​ന്നി​ല്ല​താ​നും.

ആന​ന്ദ​ദാ​യ​ക​മായ ഒരു ജീവിതം ഈ ആയു​സിൽ പൂർത്തി​യാ​ക്കാ​നാണു ഈശ്വ​രൻ നമ്മെ ഒരു ശരീ​ര​സ്ഥ​നാക്കി ഈ പ്രകൃ​തി​യി​ലേക്കു പറ​ഞ്ഞു​ വി​ട്ടി​രി​ക്കു​ന്നത്. ആ ജീവി​താ​ന​ന്ദ​ത്തിന്റെ താക്കോ​ലി​രി​ക്കു​ന്നത് സേവ​ന​ത്തിന്റെ മഹി​മ​യി​ലാ​ണെന്നു നാമ​റി​യ​ണം.

ആ സേവ​ന​ത്തിന്റെ ഉള്ളാണ് ആത്മോപദേശ​ശ​ത​ക​ത്തിൽ ഗുരു​ദേ​വൻ ഇങ്ങനെ വാങ്മ​യ​മാക്കി വച്ചി​രി​ക്കു​ന്ന​ത്.
'അവ​ന​വ​നാ​ത്മ​സു​ഖ​ത്തി​നാ​ച​രി​ക്കു​ന്ന​വ-
യപ​ര​ന്നു​സു​ഖ​ത്തി​നായ് വരേണം'