സ്വാ​തന്ത്ര്യസ​മ​ര​ ​പ്ര​സ്ഥാ​ന​ത്തി​നും​ ​ഉ​ത്ത​ര​വാ​ദ​ ​പ്ര​ക്ഷോ​ഭ​ത്തി​നും​ ​മു​ൻ​നി​ര​ ​നേ​തൃ​ത്വം​ ​ന​ല്കി​യ​ ​കേ​ര​ള​ ​രാ​ഷ്ട്രീ​യ​ത്തി​ലെ​ ​ത്രി​മൂ​ർ​ത്തി​ക​ളാ​ണ് ​പ​ട്ടം​ ​താ​ണു​പി​ള്ള​യും​ ​ടി.​എം.​ ​വ​ർ​ഗീ​സും​ ​സി.​ ​കേ​ശ​വ​നും.​ ​സ്വാ​ത​ന്ത്ര്യ​സ​മ​ര​നേ​താ​വ്,​ ​തി​രു​വി​താം​കൂ​റി​ലെ​ ​മ​ന്ത്രി,​ ​തി​രു​കൊ​ച്ചി​യി​ലെ​ ​മു​ഖ്യ​മ​ന്ത്രി​ ​തു​ട​ങ്ങി​യ​ ​പ​ദ​വി​ക​ളി​ൽ​ ​തി​ള​ങ്ങി​യ​ ​സി.​ ​കേ​ശ​വ​നെ​ ​ത്രി​മൂ​ർ​ത്തി​ക​ളി​ലെ​ ​പ്ര​മാ​ണി​യാ​യി​ ​ക​രു​താം.

മ​ൺ​മ​റ​ഞ്ഞി​ട്ട് ​അ​ൻ​പ​താ​ണ്ടു​ ​ക​ഴി​ഞ്ഞി​ട്ടും​ ​ജ​ന​ഹൃ​ദ​യ​ങ്ങ​ളി​ൽ​ ​അ​ദ്ദേ​ഹം​ ​ഇ​പ്പോ​ഴും​ ​ജീ​വി​ച്ചി​രി​ക്കു​ന്നു.​ ​സി.​ ​കേ​ശ​വ​നെ​ക്കു​റി​ച്ച് ​ജ്വ​ലി​പ്പി​ക്കു​ന്ന​ ​ഓ​ർ​മ​ക​ളു​ണ്ട്.​ ​അ​ദ്ദേ​ഹ​ത്തി​ന്റെ​ ​ഭൂ​മി​യോ​ളം​താ​ണ​ ​വി​ന​യ​വും​ ​ലാ​ളി​ത്യ​വും​ ​അ​ന്നേ​ ​ശ്ര​ദ്ധി​ക്ക​പ്പെ​ട്ടി​രു​ന്നു.

സി.​ ​കേ​ശ​വ​ന്റെ​ ​കോ​ഴ​ഞ്ചേ​രി​ ​പ്ര​സം​ഗം​ ​കേ​ര​ളം​ ​കേ​ട്ട​ ​സിം​ഹ​ഗ​ർ​ജ​ന​മാ​യി​രു​ന്നു.​ ​'​ഒ​രു​ ​അ​മ്പ​ലം​ ​ന​ശി​ച്ചാ​ൽ​ ​അ​ത്ര​യും​ ​അ​ന്ധ​വി​ശ്വാ​സം​ ​ന​ശി​ക്കു​മെ​ന്നു​'​ ​പ​റ​യാ​നു​ള്ള​ ​ത​ന്റേ​ടം​ ​അ​ദ്ദേ​ഹ​ത്തി​നു​ ​മാ​ത്ര​മേ​ ​കാ​ണൂ.​ ​നി​രീ​ശ്വ​ര​വാ​ദി​യാ​യ​ ​സി.​ ​കേ​ശ​വ​ന് ​ശ്രീ​നാ​രാ​യ​ണ​ഗു​രു​ ​പ്ര​കാ​ശ​ഗോ​പു​ര​വും​ ​കാ​റ​ൽ​ ​മാ​ർ​ക്സ് ​പ്ര​ചോ​ദ​ന​വു​മാ​യി​രു​ന്നു.​ ​ഭ​ഗ​വാ​ൻ​ ​കാ​റ​ൽ​ ​മാ​ർ​ക്സ് ​എ​ന്നു​ ​വി​ശേ​ഷി​പ്പി​ക്കാ​നു​ള്ള​ ​ത​ന്റേ​ട​വും​ ​അ​ദ്ദേ​ഹ​ത്തി​നു​ ​മാ​ത്രം.​ ​ഗാ​ന്ധി​ജി​ ​അ​ദ്ദേ​ഹ​ത്തി​ന് ​വ​ഴി​യും​ ​സ​ത്യ​വു​മാ​യി​രു​ന്നു.

രാ​ജ്യ​ത്തി​ന്റെ​ ​സ്വാ​ത​ന്ത്ര്യ​മാ​യി​രു​ന്നു​ ​സി.​ ​കേ​ശ​വ​ന്റെ​ ​പ്ര​ധാ​ന​ല​ക്ഷ്യം.​ ​സ്വ​സ​മു​ദാ​യ​ ​ന​വീ​ക​ര​ണ​ത്തി​നു​ ​വേ​ണ്ടി​യും​ ​അ​ദ്ദേ​ഹം​ ​ക​ഠി​ന​മാ​യി​ ​അ​ദ്ധ്വാ​നി​ച്ചു.​ ​ഗാ​ന്ധി​ജി​യി​ൽ​ ​ആ​കൃ​ഷ്ട​നാ​കു​ക​യും​ ​ത്രി​മൂ​ർ​ത്തി​ക​ൾ​ ​ചേ​ർ​ന്ന് 1938​ൽ​ ​സ്റ്റേ​റ്റ് ​കോ​ൺ​ഗ്ര​സ് ​രൂ​പീ​ക​രി​ക്കു​ക​യും​ ​ചെ​യ്ത​തി​നെ​ ​തു​ട​ർ​ന്നാ​ണ് ​കേ​ര​ള​ത്തി​ലു​ട​നീ​ളം​ ​സ്വാ​ത​ന്ത്ര്യ​സ​മ​രം​ ​മ​ഹാ​പ്ര​വാ​ഹ​മാ​യി​ ​മാ​റി​യ​ത്.​ ​എ​സ്.​എ​ൻ.​ഡി.​പി​ ​യോ​ഗ​വും​ ​ശ്രീ​നാ​രാ​യ​ണ​പ്ര​സ്ഥാ​ന​വും​ 1920​ക​ളി​ൽ​ ​അ​യി​ത്ത​ത്തി​നെ​തി​രെ​യു​ള്ള​ ​പോ​രാ​ട്ട​ത്തി​ലും​ ​ജാ​തി​വി​രു​ദ്ധ​സ​മ​ര​ത്തി​ലും​ ​ക്ഷേ​ത്ര​പ്ര​വേ​ശ​ന​ ​വി​ളം​ബ​ര​ത്തി​ലും​ ​മ​റ്റും​ ​ശ്ര​ദ്ധ​ ​കേ​ന്ദ്രീ​ക​രി​ച്ച​പ്പോ​ൾ,​ ​ഈ​ ​പ്ര​ക്ഷോ​ഭ​ങ്ങ​ളെ​ ​ബു​ദ്ധി​പൂ​ർ​വം​ ​സ്വാ​ത​ന്ത്ര്യത്തി​നും​ ​ജ​നാ​ധി​പ​ത്യ​ത്തി​നും​ ​വേ​ണ്ടി​യു​ള്ള​ ​ദേ​ശീ​യ​ ​സ​മ​ര​വു​മാ​യി​ ​കൂ​ട്ടി​ക്കെ​ട്ടി​യ​ത് ​സി.​ ​കേ​ശ​വ​നാ​ണ്.
നി​വ​ർ​ത്ത​ന​പ്ര​ക്ഷോ​ഭ​വും​ ​ക്ഷേ​ത്ര​പ്ര​വേ​ശ​ന​സ​മ​ര​വും​ ​ഉ​ത്ത​ര​വാ​ദ​ഭ​ര​ണ​ ​സ​മ​ര​വു​മെ​ല്ലാം​ ​അ​ദ്ദേ​ഹ​ത്തി​ന് ​സ്വാ​ത​ന്ത്ര്യ​ത്തി​ലേ​ക്കു​ള്ള​ ​ക​വാ​ട​ങ്ങ​ളാ​യി​രു​ന്നു.​ ​ഹൈ​ന്ദ​വ​ ​സ​മൂ​ഹ​ത്തി​ലെ​ ​പി​ന്നാ​ക്ക​ക്കാ​ർ,​ ​മു​സ്ളിം ക്രി​സ്ത്യ​ൻ​ ​ന്യൂ​ന​പ​ക്ഷ​ ​വി​ഭാ​ഗ​ങ്ങ​ൾ​ ​എ​ന്നി​വ​ർ​ക്ക് ​സ​ർ​ക്കാ​ർ​ ​നി​യ​മ​ന​ങ്ങ​ളി​ലും​ ​നി​യ​മ​സ​ഭ​യി​ലും​ ​അ​ർ​ഹ​മാ​യ​ ​പ്രാ​തി​നി​ധ്യം​ ​നേ​ടാ​നു​ള്ള​ ​നി​വ​ർ​ത്ത​ന​ ​പ്ര​ക്ഷോ​ഭ​ത്തി​ലൂ​ടെ​ ​ഈ​ ​ജ​ന​വി​ഭാ​ഗ​ങ്ങ​ളെ​ ​സ​മ​ര​രം​ഗ​ത്തി​റ​ക്കാ​ൻ​ ​അ​ദ്ദേ​ഹ​ത്തി​നു​ ​സാ​ധി​ച്ചു.​ ​സി.​ ​കേ​ശ​വ​ൻ​ ​ന​യി​ച്ച​ ​നി​വ​ർ​ത്ത​ന​ ​പ്ര​ക്ഷോ​ഭ​ത്തി​ന്റെ​ ​പ​രി​ണി​ത​ ​ഫ​ല​മാ​യി​രു​ന്നു​ 1936​ലെ​ ​ക്ഷേ​ത്ര​പ്ര​വേ​ശ​ന​ ​വി​ളം​ബ​ര​മെ​ന്ന​ ​ച​രി​ത്ര​സം​ഭ​വം.

അ​നീ​തി​ക്കെ​തി​രെ​യും​ ​അ​ടി​ച്ച​മ​ർ​ത്ത​ലി​നെ​തി​രെ​യും​ ​അ​ദ്ദേ​ഹം​ ​ന​ട​ത്തി​യ​ ​സിം​ഹ​ഗ​ർ​ജ​നം​ ​മൂ​ലം​ ​'സിം​ഹ​ള​ ​സിം​ഹ​"മെ​ന്ന് ​സ​മു​ദാ​യം​ ​അ​ദ്ദേ​ഹ​ത്തെ​ ​വാ​‌​ഴ്‌​ത്തി.​ ​വി​ഖ്യാ​ത​മാ​യ​ ​കോ​ഴ​ഞ്ചേ​രി​ ​പ്ര​സം​ഗ​ത്തി​ന്റെ​ ​പേ​രി​ൽ​ ​ര​ണ്ട് ​വ​ർ​ഷ​മാ​ണ് ​ജ​യി​ലി​ല​ട​യ്ക്ക​പ്പെ​ട്ട​ത്.​ ​ശ​ബ്ദ​ഗാം​ഭീ​ര്യ​വും​ ​ആ​ശ​യ​ഗാം​ഭീ​ര്യ​വും​ ​നി​റ​ഞ്ഞ​ ​ആ​ ​പ്ര​സം​ഗം​ ​അ​ദ്ദേ​ഹ​ത്തെ​ ​ച​രി​ത്ര​പു​രു​ഷ​നാ​ക്കി.​ ​ആ​രാ​ധ​നാ​ ​സ്വാ​ത​ന്ത്ര്യം,​ ​വോ​ട്ട​വ​കാ​ശം,​ ​സ​ർ​ക്കാ​ർ​ ​ജോ​ലി​ ​തു​ട​ങ്ങി​യ​ ​പൗ​രാ​വ​കാ​ശ​ങ്ങ​ൾ​ ​ഈ​ഴ​വ​ർ​ക്കും​ ​മ​റ്റു​ ​പി​ന്നാ​ക്ക​ക്കാ​ർ​ക്കും​ ​നി​ഷേ​ധി​ച്ച​ ​ദി​വാ​നെ​തി​രെ,​ ​'​'​സ​ർ​ ​സി​പി​ ​എ​ന്ന​ ​ജ​ന്തു​വി​നെ​ ​ന​മു​ക്കാ​വ​ശ്യ​മി​ല്ല​"" ​എ​ന്നാ​ണ് ​അ​ദ്ദേ​ഹം​ ​പൊ​ട്ടി​ത്തെ​റി​ച്ച​ത്.

സി.​ ​കേ​ശ​വ​ൻ​ ​മി​ക​ച്ച​ ​ഗാ​യ​ക​നും​ ​ക​ലാ​കാ​ര​നു​മാ​യി​രു​ന്നു.​ ​സ്ഥാ​ന​മാ​ന​ങ്ങ​ളെ​ ​അ​ദ്ദേ​ഹം​ ​അ​വി​ചാ​രി​ത​മാ​യി​ ​എ​ത്തി​യ​ ​വി​രു​ന്നു​കാ​രെ​പ്പോ​ലെ​യാ​ണു​ ​ക​രു​തി​യ​ത്.​ ​പാ​ർ​ട്ടി​യും​ ​പ്ര​സ്ഥാ​ന​വും​ ​ഏ​ല്പി​ച്ച​ ​ക​ട​മ​ ​നി​റ​വേ​റ്റു​ക​ ​എ​ന്ന​തി​ലു​പ​രി​ ​അ​ധി​കാ​ര​ത്തോ​ടും​ ​സ്ഥാ​ന​മാ​ന​ങ്ങ​ളോ​ടും​ ​പ്ര​ത്യേ​ക​ ​പ്ര​തി​പ​ത്തി​യോ​ ​ആ​സ​ക്തി​യോ​ ​ഉ​ണ്ടാ​യി​രു​ന്നി​ല്ല.

താ​നെ​ന്നും​ ​കോ​ൺ​ഗ്ര​സു​കാ​ര​നാ​യി​രു​ന്നു​ ​എ​ന്ന​തി​ൽ​ ​സി.​ ​കേ​ശ​വ​ൻ​ ​അ​ഭി​മാ​നി​ച്ചു.​ ​മ​രി​ക്കു​ന്ന​തി​ന് ​ഒ​രു​ ​വ​ർ​ഷം​ ​മു​മ്പ് ​അ​ദ്ദേ​ഹം​ ​സി.​ ​അ​ച്യു​ത​മേ​നോ​നോ​ട് ​ഇ​പ്ര​കാ​രം​ ​പ​റ​യു​യു​ണ്ടാ​യി​:​ ​'​'​ലോ​ക​കാ​ര്യ​ങ്ങ​ളി​ൽ​ ​എ​നി​ക്കു​ ​താ​ത്പ​ര്യം​ ​കു​റ​ഞ്ഞു​ ​വ​രു​ന്നു.​ ​ഒ​ന്നും​ ​ഓ​ർ​മ​യി​ൽ​ ​നി​ല​നി​ല്ക്കു​ന്നി​ല്ല.​ ​എ​ങ്കി​ലും​ ​ഇ​ന്നും​ ​ഞാ​ൻ​ ​ഒ​രു​ ​കോ​ൺ​ഗ്ര​സു​കാ​ര​നാ​ണ്.​""​എ​സ്.​എ​ൻ.​ഡി.​പി​ ​യോ​ഗ​ത്തി​ലും​ ​നി​വ​ർ​ത്ത​ന​ ​പ്ര​സ്ഥാ​ന​ത്തി​ലും​ ​പ്ര​വ​ർ​ത്തി​ച്ച​പ്പോ​ഴും​ ​ഭ​ഗ​വാ​ൻ​ ​കാ​റ​ൽ​ ​മാ​ർ​ക്സ് ​എ​ന്നു​ ​പ​റ​ഞ്ഞ​പ്പോ​ഴും​ ​മ​ന​സ് ​കോ​ൺ​ഗ്ര​സി​നോ​ട് ​ചേ​ർ​ന്നു​നി​ന്നു.​ ​അ​ദ്ദേ​ഹ​ത്തി​ന്റെ​ ​രാ​ഷ്ട്രീ​യം​ ​ആ​ഴ​ത്തി​ൽ​ ​വി​ശ്വ​സി​ച്ച​ ​ചി​ല​ ​മൂ​ല്യ​ങ്ങ​ളി​ൽ​ ​അ​ധി​ഷ്ഠി​ത​മാ​യി​രു​ന്നു. ഇ​ന്ന് ​കേ​ര​ള​ത്തി​ലെ​ ​ജ​ന​ങ്ങ​ൾ​ ​അ​നു​ഭ​വി​ക്കു​ന്ന​ ​പ​ല​ ​നേ​ട്ട​ങ്ങ​ളു​ടെ​യും​ ​ആ​നു​കൂ​ല്യ​ങ്ങ​ളു​ടെ​യും​ ​പി​ന്നി​ൽ​ ​സി.​കേ​ശ​വ​നെ​പ്പോ​ലു​ള്ള​വ​രു​ടെ​ ​ചോ​ര​യും​ ​നീ​രു​മു​ണ്ട്.​ ​

ല​ളി​ത​മാ​യി​രു​ന്നു​ ​സി.​ ​കേ​ശ​വ​ന്റെ​ ​ജീ​വി​തം.​ ​സ്വ​ർ​ണം​ ​സ​ർ​പ്പ​ത്തെ​പ്പോ​ലെ​യാ​ണെ​ന്നും​ ​അ​ത് ​എ​പ്പോ​ഴാ​ണ് ​കൊ​ത്തു​ന്ന​തെ​ന്ന് ​അ​റി​യി​ല്ലെ​ന്നു​മാ​ണ് ​ഗാ​ന്ധി​ശി​ഷ്യ​നാ​യ​ ​അ​ദ്ദേ​ഹം​ ​മ​ക്ക​ൾ​ക്ക് ​പ​റ​ഞ്ഞു​ ​കൊ​ടു​ത്ത​ത്.​ ​മ​ക്ക​ൾ​ക്ക് ​സ്വ​ർ​ണ​മാ​ല​യോ​ ​വ​ള​യോ​ ​ഒ​ന്നും​ ​കൊ​ടു​ത്തി​ട്ടി​ല്ല.​ ​ധ​രി​ക്കാ​ൻ​ ​അ​നു​വ​ദി​ച്ച​തു​മി​ല്ല.​ ​കെ.​ ​ബാ​ല​കൃ​ഷ്ണ​ൻ​ ​ഒ​രി​ക്ക​ൽ​ ​ഒ​രു​ ​സ്വ​ർ​ണ​ച്ചെ​യി​ൻ​ ​ഇ​ട്ടു​കൊ​ണ്ട് ​അ​ച്ഛ​ന്റെ​ ​മു​ന്നി​ൽ​ ​ചെ​ന്നു.​ ​അ​ദ്ദേ​ഹം​ ​പൊ​ട്ടി​ച്ചെ​റി​യു​ക​യാ​ണു​ ​ചെ​യ്ത​ത്.​ ​ല​ളി​ത​വും​ ​ശു​ദ്ധ​വു​മാ​യ​ ​ജീ​വി​തം​ ​അ​ദ്ദേ​ഹം​ ​അ​ടു​ത്ത​ ​ത​ല​മു​റ​യി​ലേ​ക്കും​ ​ജ​ന​ങ്ങ​ളി​ലേ​ക്കും​ ​പ​ക​ർ​ന്നു.

മു​ഖ്യ​മ​ന്ത്രി​ ​സി.​ ​കേ​ശ​വ​ൻ​ ​ഒ​രി​ക്ക​ലും​ ​സ്വ​കാ​ര്യ​ ​ആ​വ​ശ്യ​ത്തി​ന് ​സ്റ്റേ​റ്റ് ​കാ​ർ​ ​ഉ​പ​യോ​ഗി​ക്കു​മാ​യി​രു​ന്നി​ല്ല.​ ​സ​ർ​ക്കാ​രി​ന്റെ​ ​പ​ണം​ ​അ​ങ്ങ​നെ​ ​ധൂ​ർ​ത്ത​ടി​ക്കാ​ൻ​ ​പാ​ടി​ല്ലെ​ന്ന് ​അ​ദ്ദേ​ഹം​ ​വി​ശ്വ​സി​ച്ചു.​ ​ഇ​ങ്ങ​നെ​യൊ​രാ​ൾ​ ​കേ​ര​ള​ത്തി​ൽ​ ​ഇ​തു​പോ​ലെ​ ​ജീ​വി​ച്ചി​രു​ന്നു​ ​എ​ന്ന് ​ഇ​ന്നാ​രും​ ​വി​ശ്വ​സി​ക്ക​ണ​മെ​ന്നി​ല്ല.​ ​എ​ങ്കി​ലും​ ​ച​രി​ത്ര​ത്തി​ലേ​ക്ക് ​വ​ല്ല​പ്പോ​ഴും​ ​തി​രി​ഞ്ഞു​നോ​ക്കു​ന്ന​തും​ ​അ​വി​ടെ​ ​നി​ന്ന് ​തീ​പ്പൊ​രി​ക​ൾ​ ​ഏ​റ്റു​വാ​ങ്ങു​ന്ന​തും​ ​മു​ന്നോ​ട്ടു​ള്ള​ ​പ്ര​യാ​ണ​ത്തി​ന് ​വ​ലി​യ​ ​ചാ​ല​ക​ശ​ക്തി​യാ​കും.​ ​ചി​ല​ ​തീ​പ്പൊ​രി​ക​ൾ​ ​എ​ത്ര​ ​കാ​ലം​ ​ക​ഴി​ഞ്ഞാ​ലും​ ​അ​ണ​യാ​തെ​ ​കി​ട​ക്കും.

(​ലേ​ഖ​ക​ൻ​ ​കെ​ ​.പി​ ​.സി​ ​.സി​ ​അ​ധ്യ​ക്ഷ​നാ​ണ് )