ഏ​താ​ണ്ട് ​മു​പ്പ​തു​വ​ർ​ഷം​ ​മു​ൻ​പ് ​അ​ട്ട​പ്പാ​ടി​ ​മേ​ഖ​ല​യി​ൽ​ ​ജോ​ലി​ ​ചെ​യ്യു​ന്ന​ ​കാ​ലം.​ ​ക​ള​ക​ള​മൊ​ഴു​കു​ന്ന​ ​കു​ന്തി​പ്പു​ഴ​യു​ടെ​ ​തീ​ര​ത്തേ​ക്ക് ​ഗ​സ്റ്റ് ​ഹൗ​സി​ൽ​ ​നി​ന്ന് ​ഏ​റെ ദൂ​രം​ ​താ​ഴേ​ക്കി​റ​ങ്ങി​ ​എ​ത്തി.​ ​പ​ളു​ങ്കു​മ​ണി​ക​ൾ​ ​ചി​ത​റി​യ​ ​പോ​ലെ​ ​പാ​റ​ക്കെ​ട്ടി​ൽ​ ​ത​ട്ടി​ ​വെ​ള്ള​ത്തു​ള്ളി​ക​ൾ​ ​മു​ഖ​ത്തേ​യ്‌​ക്കെ​ത്തു​ന്ന​ ​കു​ളി​ർ​മ്മ​ ​ആ​സ്വ​ദി​ച്ചി​രി​ക്കു​മ്പോൾ ര​ണ്ട് ​കൊ​ച്ച് ​ആ​ദി​വാ​സി​ ​പെ​ൺ​കു​ട്ടി​ക​ൾ​ ​പു​ഴ​യി​ൽ​ ​കു​ളി​ക്കാ​നെ​ത്തി.​ ​അ​വ​രു​ടെ​ ​നി​ഷ്‌​ക​ള​ങ്ക​മാ​യ​ ​ചി​രി​ ​മാ​ത്രം​ ​എ​ത്ര​ ​സ​ന്തോ​ഷ​മു​ള​വാ​ക്കു​ന്നു!​ ​ആ​ ​കു​ട്ടി​ക​ളു​ടെ​ ​ചെ​മ്പി​ച്ച​ ​മു​ടി​യി​ൽ​ ​പു​ര​ട്ടാ​ൻ​ ​എ​ണ്ണ​ ​കൊ​ടു​ത്തി​ട്ട് ​അ​തു​ ​തേ​ച്ചു​ ​പി​ടി​പ്പി​ക്കാ​ൻ​ ​പ​റ​ഞ്ഞ​പ്പോ​ൾ​ ​അ​വ​ര​തു​ ​സ​ന്തോ​ഷ​ത്തോ​ടെ​ ​ചെ​യ്തു.​ ​പി​ന്നെ​ ​ഷാം​പു​വും​ ​സോ​പ്പും​ ​കൊ​ടു​ത്ത​പ്പോ​ൾ​ ​അ​വ​ർ​ക്കു​ണ്ടാ​യ​ ​സ​ന്തോ​ഷ​വും​ ​അ​ദ്ഭു​ത​വും​ ​പ​റ​ഞ്ഞ​റി​യി​ക്കാ​നാ​വി​ല്ല.​ ​കു​ളി​ ​ക​ഴി​ഞ്ഞു ക​യ​റി​പ്പോ​യ​ ​ആ​ ​കു​ഞ്ഞു​ങ്ങ​ളു​ടെ​ ​സ​ന്തോ​ഷം​ ​ഒ​രു​ ​ആ​ന​യെ​ ​കൊ​ടു​ത്ത​തി​ലു​മ​പ്പു​റം​!​ ​(​അ​വ​രെ​ ​ഉ​പ​ഭോ​ഗ​സം​സ്‌​കാ​രം​ ​പ​ഠി​പ്പി​ച്ച​താ​യി​ ​എ​ന്നെ​ ​വേ​ണ​മെ​ങ്കി​ൽ​ ​കു​റ്റ​പ്പെ​ടു​ത്താം​)​ ​ആ​ ​കു​ഞ്ഞു​ങ്ങ​ളു​ടെ​ ​സ​ന്തോ​ഷം​ ​എ​ന്നി​ൽ​ ​നി​റ​ച്ച​ ​അ​നു​ഭൂ​തി,​ ​ഓ​ർ​മ്മ​യി​ൽ​ ​ഇ​ന്നും​ ​ഉ​ണ​രു​ന്നു.

ആ​ദി​വാ​സി​ ​മേ​ഖ​ല​ക​ളി​ൽ​ ​നി​ന്നു​ള്ള​ ​ഓ​ഫീ​സ​ർ​ ​ട്രെ​യി​നി​ക​ൾ​ ​പ​രി​ശീ​ലനകാ​ല​ത്ത് ​മ​സൂ​റി​യി​ലും​ ​ഹൈ​ദരാബാ​ദി​ലും​ ​ഏ​റ്റ​വു​മ​ധി​കം​ ​അ​ടു​പ്പം​ ​പു​ല​ർ​ത്തു​ന്ന വ​രും​ ​സ​ന്തോ​ഷ​ക​ര​മാ​യി​ ​സ​മ​യം​ ​ചെ​ല​വ​ഴി​യ്ക്കു​ന്ന​വ​രു​മാ​യി​രു​ന്നു​ ​എ​ന്ന് ഞാ​നി​ന്നും​ ​ഓ​ർ​ക്കു​ന്നു.​ ​ഞ​ങ്ങ​ളു​ടെ​ ​പ്രി​യ​ ​കൂ​ട്ടു​കാ​ര​ൻ​ ​നേ​ഗി​ ​റി​ട്ട​യ​ർ​ ​ചെ​യ്തു.
കി​ന്നോ​റി​ലെ​ ​ജ​ന​ങ്ങ​ൾ​ക്കൊ​പ്പം​ ​കാ​ട്ടി​ൽ​ ​പി​റ​ന്നാ​ൾ​ ​ആ​ഘോ​ഷി​ച്ചു​ ​തി​രി​ച്ചെ​ത്തി​യ​​തി​ന്റെ​ ​ചി​ത്രം​ ​ഗ്രൂ​പ്പി​ൽ​ ​നേ​ഗി​ ​പോ​സ്റ്റു​ ​ചെ​യ്തി​രു​ന്നു.​ ​പ​രി​ശീ​ല​ന​ ​കാ​ല​ത്തെ​ ​അ​തേ​ ​ഊ​ർ​ജ്ജ​സ്വ​ല​ത.​ ​മ​നു​ഷ്യ​നെ​ ​ആ​ക്ര​മി​ക്കു​ന്ന​ ​ക​ടു​വ​യി​ൽ​ ​നി​ന്നു​ ​ഗ്രാ​മീ​ണ​ർ​ക്കു​ ​സം​ര​ക്ഷ​ണം​ ​ന​ൽ​കാ​നും​ ​ഗ്രാ​മീ​ണ​രു​ടെ​ ​ആ​വ​ശ്യ​ങ്ങ​ൾ​ക്കൊ​പ്പം​ ​നി​ൽ​ക്കാ​നും​ ​ഇ​ന്നും​ ​നേ​ഗി​ക്കു​ ​ക​ഴിയു​ന്നു.​ ​അ​തി​ന്റെ​ ​സ​ന്തോ​ഷ​വും​ ​സം​തൃ​പ്തി​യും​ ​മു​ഖ​ത്തു​ ​കാ​ണാം.
ഭൂ​ട്ടാ​നി​ലെ​ ​ഭ​ര​ണ​ഘ​ട​ന​യി​ൽ​ ​ഗ​വ​ൺ​മെ​ന്റി​ന്റെ​ ​ല​ക്ഷ്യ​മാ​യി​ ​'​ഹാ​പ്പി​നെ​സ് ഇ​ൻ​ഡ​ക്സ് "2008​ ​ൽ​ ​ഉ​ൾ​പ്പെ​ടു​ത്തി​യി​രു​ന്നു.​ ​ജ​ന​ങ്ങ​ളു​ടെ​ ​സ​ന്തോ​ഷ​ത്തി​നാ​ണ് ​അ​വ​ർ​ ​'​ജി.​ഡി.​പി​"​യെ​ക്കാ​ൾ​ ​പ്രാ​ധാ​ന്യം​ ​ന​ൽ​കു​ന്ന​ത്.​ ​കോ​വി​ഡി​ന്റെ​ ​മാ​ര​ക​ശ​ക്തി​യെ​ ​നേ​രി​ടു​ന്ന​തി​ലും​ ​ഭൂ​ട്ടാ​ൻ​ ​വ​ൻ​ശ​ക്തി​ക​ളെ​ ​ഒ​ക്കെ​ ​പി​ന്നി​ലാ​ക്കി​യി​രി​ക്കു​ന്നു.​ 2020​ ​ജ​നു​വ​രി​ ​ഒ​ന്ന് മു​ത​ൽ​ ​ന​വം​ബ​ർ​ 16​ ​വ​രെ​ 375​ ​കൊ​വി​ഡ് ​കേ​സു​ക​ളാ​ണ് ​ആ​കെ​ ​റി​പ്പോ​ർ​ട്ടു​ ​ചെ​യ്ത​ത്.​ ​ആ​രും​ ​മ​രി​ച്ചി​ട്ടി​ല്ല.​ ​ഇ​ത് ​വ​ള​രെ​ ​കൗ​തു​കം​ ​ജ​നി​പ്പി​ക്കു​ന്നു.​ ​മ​റ്റു​ള്ള​വ​ർ​ക്കു​ ​(​മ​റ്റു​ള്ള​വ​ർ​ ​എ​ന്നാ​ൽ​ ​ജ​ന്തു​ക്ക​ളും​ ​സ​സ്യ​ങ്ങ​ളു​മൊ​ക്കെ​ ​ഉ​ൾ​പ്പെ​ടും​)​ ​സ​ന്തോ​ഷ​മുളവാ​ക്കു​ന്ന​ ​കാ​ര്യ​ങ്ങ​ൾ​ ​ചെ​യ്യു​ക​യും​ ​വി​ഷ​മി​പ്പിക്കു​ന്ന​ ​കാ​ര്യ​ങ്ങ​ൾ​ ​ഒ​ഴി​വാ​ക്കു​ക​യും​ ​ചെ​യ്യ​ണ​മെ​ന്ന​ ​വ​ജ്ര​യാ​ന​ ​ബു​ദ്ധി​സ​ത്തി​ന്റെ​ ​ത​ത്വ​ങ്ങ​ൾ​ ​ഉ​ൾ​ക്കൊ​ള്ളി​ച്ചാ​ണ് ​ഭൂ​ട്ടാ​ൻ​ ​'​ഹാ​പ്പി​നെ​സ് ​ഇ​ൻ​ഡ​ക്സ് "​ ​എ​ന്ന​ ​വി​ക​സ​ന​ന​യം​ ​സ്വീ​ക​രി​ച്ചി​രി​ക്കു​ന്ന​ത്.​ ​അ​തു​കൊ​ണ്ടു​ ​ത​ന്നെ​ ​ഒ​രു​ ​വ​ർ​ഷ​ത്തെ​ ​വ​രു​മാ​നം​ ​'​ഗ്രാ​ന്റാ​"യി​ ​കോ​വി​ഡി​ൽ​ ​വ​രു​മാ​നം ന​ഷ്ട​പ്പെ​ട്ട​വ​ർ​ക്ക് ​ഭൂ​ട്ടാ​ൻ​ ​ഗ​വ​ൺ​മെ​ന്റ് ​ന​ൽ​കു​ന്നു.​ ​അ​വി​ടെ​ ​ബാ​ങ്കു​ക​ൾ​ ​പ്ര​ധാ​ന​മാ​യും പ്രൈ​വ​റ്റ് ​സെ​ക്ട​റി​ലാ​ണ്.​ ​അ​വ​ർ​ ​മ​റ്റു​ള്ള​വ​രു​ടെ​ ​വി​ഷ​മ​മ​റി​ഞ്ഞ് ​ആ​റു​മാ​സ​ത്തേ​ക്ക് ​പ​ലി​ശ​ ​ഒ​ഴി​വാ​ക്കി​ ​ന​ൽ​കി​യി​രി​ക്കു​ന്നു.​ ​ആ​രോ​ഗ്യ,​ ​മാ​ന​സി​കാ​രോ​ഗ്യ​രം​ഗ​ത്തി​ന് ​ഏ​റെ​ ​പ്രാ​ധാ​ന്യം​ ​ന​ൽ​കു​ന്നു.​ ​ആ​ദ്ധ്യാ​ത്മി​ക​മാ​യ​ ​ഉ​ന്ന​മ​ന​ത്തി​നു​മു​ണ്ട് ​പ്രാ​ധാ​ന്യം.​ ​സ​മൂ​ഹ​മെ​ന്ന​ ​നി​ല​യി​ലു​ള്ള​ ​അ​സ്ഥി​ത്വ​ത്തി​നു​ ​പ്രാ​ധാ​ന്യ​മേ​റു​മ്പോ​ൾ​ ​അ​വ​ന​വ​നി​ലേ​ക്കു​ ​ചു​രു​ങ്ങു​ന്ന​ ​ആ​ധു​നി​ക​ ​മ​നു​ഷ്യ​ന്റെ​ ​അ​ങ്ക​ലാ​പ്പു​ക​ൾ​ക്ക് ​അ​റു​തി​ ​വ​രു​ന്നു.​ ​ഭൂ​ട്ടാ​നെ​ന്ന​ ​ചെ​റു​ ​രാ​ജ്യ​ത്തി​ന്റെ​ ​ജീ​വി​ത​ ​സം​തൃ​പ്തി​യു​ടെ​ ​അ​ള​വു​കോൽ മ​റ്റു​ള്ള​വ​രു​ടെ​ ​മ​ന​സി​ൽ​ ​ന​മു​ക്കു​ ​സൃ​ഷ്ടി​ക്കു​വാ​ൻ​ ​ക​ഴി​യു​ന്ന​ ​പു​ഞ്ചി​രി​യെ​ ​കൂ​ടി ആ​സ്പ​ദ​മാ​ക്കി​ ​നി​ർ​ണ​യി​ച്ചി​രി​ക്കു​ന്നു.​ ​ലോ​കം​ ​കോ​വി​ഡി​നു​ ​മു​ന്നി​ൽ​ ​വി​റ​ങ്ങലി​ച്ചു​ ​നി​ൽ​ക്കു​മ്പോ​ൾ​ ​ഭൂ​ട്ടാ​ൻ​ ​സ്വ​ച്ഛ​ന്ദ​മാ​യി​ ​ഒ​ഴു​കു​ന്നു.
ബ​രാ​ക് ​​ ഒബാ​മ​ ​ത​ന്റെ​ ​ആ​ത്മ​ക​ഥ​യി​ൽ​ ​ചെ​റു​പ്പ​ത്തിൽ ത​ന്റെ​ ​അ​മ്മ​ ​ആ​ൻ​ ​ഡൻ​ഹാം​ ​എ​ന്ന​ ​ശ​ക്ത​യാ​യ​ ​സ്ത്രീ​യു​ടെ​ ​സ്വാ​ധീ​നം​ ​വി​വ​രി​ക്കു​ന്നു​ണ്ട്.
സ്‌​കൂ​ളി​ൽ​ ​വ​ച്ച് ​കൊ​ച്ച് ​ ബാ​രി​ ​ഒ​രു​ ​കു​ട്ടി​യെ​ ​ക​ളി​യാ​ക്കി​ ​എ​ന്നു​ ​ക​ണ്ടു​​പി​ടി​ച്ച​ ​അ​മ്മ,​ ​ബാ​രി​യെ​ ​പി​ടി​ച്ചി​രു​ത്തി​ ​പ​റ​ഞ്ഞു,​ ​'ഈ​ ​ലോ​ക​ത്തി​ൽ​ ​ചി​ല​ ​ആ​ളു​ക​ളു​ണ്ട്.​ ​അ​വ​ർ​ ​അ​വ​രെ​പ്പ​റ്റി​ ​മാ​ത്രം​ ​ചി​ന്തി​ക്കു​ന്നു.​ ​അ​വ​ർ​ ​ അ​വ​ർ​ക്കു​ ​വേ​ണ്ട​തെ​ല്ലാം​ ​കി​ട്ടു​ന്നേ​ട​ത്തോ​ളം​ ​നാൾ മ​റ്റു​ള്ള​വ​ർ​ക്ക് ​എ​ന്തു​ ​സം​ഭ​വി​ക്കു​ന്നു​ ​എ​ന്ന​തി​ൽ​ ​ശ്ര​ദ്ധി​ക്കു​ന്നേ​യി​ല്ല.​ ​അ​വ​ർ​ ​മ​റ്റു​ള്ള​വ​രെ ഇ​ക​ഴ്ത്തി​ക്കൊ​ണ്ട് ​സ്വ​ന്തം​ ​ഇ​ഷ്ട​ങ്ങ​ൾ​ക്കു​ ​പ്രാ​ധാ​ന്യം​ ​കൊ​ടു​ക്കു​ന്നു.​ ​എ​ന്നാ​ൽ​ ​മ​റ്റു​ ​ചി​ല​രു​ണ്ട്.​ ​അ​വ​രെ​പ്പോ​ഴും​ ​മ​റ്റു​ള്ള​വ​രെ​ ​അ​വ​ർ​ ​ചെ​യ്യു​ന്ന​ ​കാ​ര്യ​ങ്ങ​ൾ​ ​ബാ​ധിക്കു​മോ,​ ​എ​ന്നു​ ​ചി​ന്തി​ക്കു​ന്നു.​ ​മ​റ്റു​ള്ള​വ​രെ​ ​വേ​ദ​നി​പ്പി​ക്കു​ന്ന​ ​കാ​ര്യ​ങ്ങൾ ചെ​യ്യാ​തി​രി​ക്കു​ന്നു.​ ​നീ​ ​ഇ​തി​ലേ​തു​ ​ത​രം​ ​ആ​ളാ​കാ​നാ​ണി​ഷ്ട​പ്പെ​ടു​ന്ന​ത്?"
അ​മ്മ​യു​ടെ​ ​ഈ​ ​ചോ​ദ്യം​ ​ഒ​ബാ​മ​യു​ടെ​ ​മ​ന​സ്സി​ൽ​ ​ഏ​റെ​ക്കാ​ലം​ ​നി​ല​നി​ന്നു. മ​റ്റു​ള്ള​വ​രെ,​ ​ചു​റ്റു​പാ​ടു​ക​ളെ​ ​വേ​ദ​നി​പ്പി​ക്കാ​തെ,​ ​മ​റ്റു​ള്ള​വ​ർ​ക്കു​ ​കൂ​ടി സ​ന്തോ​ഷം​ ​ന​ൽ​കു​ന്ന​ ​കാ​ര്യ​ങ്ങ​ൾ​ ​ചെ​യ്തു​ ​കൊ​ണ്ടു​ ​ജീ​വി​ക്കേ​ണ്ട​തി​ന്റെ​ ​പ്രാ​ധാ​ന്യം​:​ ​'​അ​വ​ന​വ​നാ​ത്മ​സു​ഖ​ത്തി​നാ​ച​രി​പ്പ​ത് ​അ​പ​ര​ന്നു​ ​സു​ഖ​ത്തി​നാ​യ് ​വ​രേ​ണ​"​മെ​ന്ന​ ​ശ്രീ​നാ​രാ​യ​ണ​ ​ഗു​രു​വി​ന്റെ​ ​വാ​ക്കു​ക​ളി​ൽ​ ​തി​ള​ങ്ങു​ന്ന​ ​സ​ത്യ​വും​ ​മ​റ്റൊ​ന്ന​ല്ല.​ ​ന​മ്മു​ടെ​ ​ഓ​രോ​രു​ത്ത​രു​ടേ​യും​ ​സ​ന്തോ​ഷ​ത്തി​ന്റെ​ ​മാ​ന​ദ​ണ്ഡ​മാ​ണ് ​നാം​ ​എ​ത്ര​ ​സ​ന്തോ​ഷം​ ​നി​റ​ഞ്ഞ​ ​ജ​ന​ത​യാ​ണെ​ന്നു​ ​നി​ർ​ണ​യി​ക്കു​ന്ന​ത്.​ ​ഒ​റ്റ​യ്‌​ക്കൊ​റ്റ​യ്ക്കു​ ​സ​ന്തോ​ഷം​ ​ക​ണ്ടെ​ത്താ​ൻ​ ​ഈ​ ​പ്ര​പ​ഞ്ച​ത്തി​ൽ​ ​ആ​ർ​ക്കും​ ​സാ​ദ്ധ്യ​മ​ല്ല.​ ​ഈ​ ​സ​ത്യം​ ​തി​രി​ച്ച​റി​യു​ന്ന​ ​ജ​ന​ത​ ​സ​ന്തോ​ഷ​ത്തോ​ടെ​ ​ജീ​വി​ക്കും.