മാസം തികയാതെ ജനിച്ച കുഞ്ഞുങ്ങൾക്കും കടുത്ത അണുബാധ നേരിടേണ്ടി വരുന്ന കുഞ്ഞുങ്ങൾക്കും കേൾവിക്കുറവിന് സാദ്ധ്യതയുണ്ട്. കുഞ്ഞിന് ശരിയായ രീതിയിൽ കേൾവിയില്ലേ എന്നു സംശയമുണ്ടെങ്കിൽ ഒരു ഡോക്‌ടറെ കണ്ട് പരിശോധിപ്പിച്ച് ചികിത്സ തേടണം. കുഞ്ഞിൽ നിന്ന് നാലടി അകലത്തിൽ മറഞ്ഞുനിന്ന് പ്രത്യേകതയുള്ള എന്തെങ്കിലും ശബ്ദമുണ്ടാക്കുക, ശബ്ദമുള്ള ഭാഗത്തേക്ക് കുഞ്ഞ് തിരിഞ്ഞു നോക്കുന്നുവെങ്കിൽ കേൾവിക്ക് തകരാറുണ്ടാകില്ല. പെട്ടെന്ന് ഉച്ചത്തിലുള്ള ശബ്ദം കേട്ട് കുഞ്ഞ് ഞെട്ടുന്നുണ്ടോ എന്നും ശ്രദ്ധിക്കണം.

എല്ലാ കുഞ്ഞുങ്ങളും ഒരേ പ്രായത്തിൽ സംസാരിച്ചു തുടങ്ങില്ല. സാധാരണ ഗതിയിൽ മൂന്നുമാസം പ്രായമാകുമ്പോഴാണ് കുഞ്ഞുങ്ങൾ പ്രത്യേകതരത്തിലുള്ള ശബ്‌ദങ്ങളുണ്ടാക്കുന്നത്. പ്രത്യേകിച്ച് അർത്ഥമൊന്നും ഇത്തരം ശബ്‌ദങ്ങൾക്കുണ്ടാവില്ല. ആറ് മാസം കഴിയുന്നതോടെ അൽപ്പം കൂടി ശബ്‌ദങ്ങളുണ്ടാക്കിയേക്കും. പത്ത് മാസമാകുമ്പോഴേക്കും അവരുടേതായ ആവശ്യങ്ങൾക്കു വേണ്ടി ശബ്ദമുണ്ടാക്കിത്തുടങ്ങും. അവരുടെ വിചാരങ്ങൾ അമ്മമാർക്ക് കൃത്യമായി മനസിലാക്കാനും സാധിക്കും. രണ്ട് വയസിനുള്ളിൽ കുഞ്ഞുങ്ങൾ കൊഞ്ചലോടെ സംസാരിച്ചു തുടങ്ങും. ചില കുഞ്ഞുങ്ങൾ വൈകിയേ സംസാരിക്കൂ.