സാ​ഹി​ത്യ​ത്തിനും ഭാഷാഗവേഷണത്തിനും നിസ്തുലസംഭാവന നൽകിയഡോ. പുതുശ്ശേരി രാമചന്ദ്രന്റെ വിയോഗത്തിന്റെ ഒരാണ്ടാണ് ഇന്ന്.സ്നേഹനിധിയായ അച്‌ഛനെക്കുറിച്ച് മകന്റെ ഓർമ്മകൾ...
'​'​ക​റു​ത്ത​താ​ണെ​ങ്കി​ലും​ ​ഇ​വി​ടെ​യും​ ​ഒ​രാ​ൺ​കൊ​ച്ച​നു​ണ്ടാ​യി​ ​ഓ​പ്പോ​ളേ..."" ​അ​മ്മ​വീ​ട്ടി​ലെ​ ​കു​ടും​ബ​സ​ദ​സി​ൽ​ ​എ​ന്റെ​ ​ബാ​ല്യ​കാ​ലം​ ​പ​രാ​മ​ർ​ശി​ക്കു​മ്പോ​ൾ​ ​അ​ച്‌​ഛ​ൻ​ ​ഓ​ർ​ത്തെ​ടു​ക്കാ​റു​ള്ള​ ​ഒ​രു​ ​വാ​ച​ക​മാ​ണ​ത്.​ ​നാ​ലു​ ​പെ​ൺ​മ​ക്ക​ളു​ടെ​ ​അ​മ്മ​യാ​യ​ ​എ​ന്റെ അ​മ്മൂ​മ്മ​യു​ടെ​ ​മൂ​ത്ത​ ​മ​ക​ൾ​ ​രാ​ജ​മ്മ​യ്‌​ക്ക് ​ആ​ദ്യ​മാ​യു​ണ്ടാ​യ​തും​ ​പെ​ൺ​കു​ഞ്ഞാ​യി​രു​ന്നു,​ ​എ​ന്റെ​ ​ചേ​ച്ചി​ ​ഗീ​ത.​ ​എ​ന്റെ​ ​ജ​ന​ന​ത്തോ​ടു​കൂ​ടി​ ​കു​ടും​ബ​ത്തി​ൽ​ ​ഒ​രാ​ൺ​ത​രി​യെ​ ​കി​ട്ടി​യ​പ്പോ​ഴു​ള്ള​ ​ആ​ഹ്ലാ​ദം​ ​വ​ല്യ​മ്മാ​വ​ൻ​ ​വെ​ട്ടു​കു​ള​ഞ്ഞ​യി​ൽ​ ​ഗോ​പി​നാ​ഥ​പി​ള്ള​ ​ത​ന്റെ​ ​മൂ​ത്ത​ ​സ​ഹോ​ദ​രി​ ​കു​ഞ്ഞി​നെ​ ​കാ​ണാ​ൻ​ ​വ​ന്ന​പ്പോ​ൾ​ ​പ​റ​ഞ്ഞ​താ​ണ​ത്.​ ​എ​ല്ലാ​വ​രു​ടെ​യും​ ​സ​ന്തോ​ഷ​ത്തി​ന് ​അ​ധി​ക​കാ​ലം​ ​ആ​യു​സു​ണ്ടാ​യി​ല്ല.​ ​എ​ന്റെ​ ​പി​റ​വി​യോ​ടു​കൂ​ടി​ ​അ​മ്മ​ ​രോ​ഗാ​തു​ര​യാ​യി​ ​ദീ​ർ​ഘ​കാ​ലം​ ​മ​ര​ണ​ത്തോ​ടു​ ​മ​ല്ല​ടി​ച്ചു​ ​ചി​കി​ത്സ​യി​ലു​മാ​യി.​ ​അ​മ്മ​ ​ജീ​വി​ത​ത്തി​ലേ​ക്ക് ​തി​രി​ച്ചു​വ​ന്നെ​ങ്കി​ലും​ ​എ​ന്നെ​ ​ഏ​റ്റെ​ടു​ത്ത​ത് ​അ​മ്മൂ​മ്മ​യും​ ​കു​ഞ്ഞ​മ്മ​മാ​രു​മാ​യി​രു​ന്നു.​ ​ആ​ൺ​മ​ക്ക​ളി​ല്ലാ​ത്ത​ ​അ​മ്മൂ​മ്മ​യ്‌​ക്ക് ​ദ​ത്തു​പു​ത്ര​നാ​യി​ ​ഞാ​ൻ​ ​അ​മ്മ​വീ​ട്ടി​ൽ​ ​ത​ന്നെ​ ​വ​ള​ർ​ന്നു,​ ​പ്രൈ​മ​റി​ ​വി​ദ്യാ​ഭ്യാ​സം​ ​പൂ​ർ​ത്തി​യാ​ക്കു​ന്ന​തു​വ​രെ.​ ​എ​ന്നെ​ ​അ​ച്‌​ഛ​ന​മ്മ​മാ​ർ​ ​ ഒ​പ്പം​ കൂ​ട്ടു​ന്ന​ത് ​വേ​ന​ല​വ​ധി​യ്‌​ക്കും​ ​ഓ​ണ​ത്തി​നും​ ​മാ​ത്ര​മാ​യി.
കൊ​ല്ലം​ ​എ​സ്.​എ​ൻ.​ ​കോ​ളേ​ജി​ൽ​ ​അ​ദ്ധ്യാ​പ​ക​നാ​യി​രു​ന്ന​ ​അ​ച്‌​ഛ​ൻ​ ​അ​ക്കാ​ല​ത്ത് ​കൃ​ത്യ​മാ​യി​ ​നാ​ട്ടി​ൽ​ ​വ​രു​ന്ന​ ​മ​റ്റൊ​രു​ ​സ​ന്ദ​ർ​ഭം​ ​അ​പ്പൂ​പ്പ​ന്റെ​ ​ആ​ണ്ടു​ബ​ലി​യാ​യി​രു​ന്നു.​ ​അ​മ്മ​വീ​ട്ടി​ൽ​ ​നി​ന്ന് ​എ​ന്നെ​യും​ ​സൈ​ക്കി​ളി​ന്റെ​ ​മു​ന്നി​ൽ​ ​ഇ​രു​ത്തി​ ​ബ​ലി​യി​ടാ​ൻ​ ​പു​തു​ശ്ശേ​രി​ൽ​ ​കൊ​ണ്ടു​പോ​കും.​ ​അ​ന്നു​ ​രാ​ത്രി​ ​അ​ച്‌​ഛ​നെ​ ​കെ​ട്ടി​പ്പി​ടി​ച്ച് ​ച​ന്ദ​ന​മ​ണ​മു​ള്ള​ ​ദേ​ഹ​ഗ​ന്ധം​ ​നു​ണ​ഞ്ഞ് ​കി​ട​ന്നു​റ​ങ്ങും.​ ​ദീ​ർ​ഘ​കാ​ല​മാ​യി​ ​പ​ണി​പ്പു​ര​യി​ൽ​ ​ക​ഴി​ഞ്ഞ​ ​ഗ​വേ​ഷ​ണ​പ്ര​ബ​ന്ധം​ ​പൂ​ർ​ത്തി​യാ​ക്കി​ ​അ​ച്‌​ഛ​ൻ​ ​അ​മ്മൂ​മ്മ​യു​ടെ​ ​ഷ​ഷ്‌​ടി​പൂ​ർ​ത്തി​ ​ആ​ഘോ​ഷ​ദി​വ​സം​ ​വ​ള​രെ​ ​വൈ​കാ​രി​ക​മാ​യി​ ​അ​മ്മൂ​മ്മ​യു​ടെ​ ​കാ​ൽ​ക്ക​ൽ​ ​സ​മ​ർ​പ്പി​ക്കു​ന്ന​ത് ​എ​ന്റെ​ ​ഓ​ർ​മ്മ​യി​ൽ​ ​ഇ​പ്പോ​ഴു​മു​ണ്ട്.​ 1971​ ​ൽ​ ​ഞാ​ൻ​ ​ആ​റാം​ക്ലാ​സ് ​വി​ദ്യാ​ർ​ത്ഥി​യാ​യി​രി​ക്കു​മ്പോ​ഴാ​ണ് ​അ​ച്‌​ഛ​ന് ​പി​എ​ച്ച്ഡി​ ​അ​വാ​ർ​ഡ് ​ചെ​യ്യു​ന്ന​ത്.​ ​അ​തി​ന്റെ​ ​വാ​ർ​ത്ത​യും​ ​അ​ച്‌​ഛ​ന്റെ​ ​പ​ട​വും​ ​പ​ത്ര​ത്തി​ൽ​ ​ക​ണ്ടു​ ​ഞാ​ൻ​ ​സ​ന്തോ​ഷി​ച്ചു.​ ​പ​ഠ​നം​ ​മു​ട​ങ്ങി​ ​ക​മ്മ്യൂ​ണി​സ്റ്റ് ​പാ​ർ​ട്ടി​പ്ര​വ​ർ​ത്ത​ന​ത്തി​ലാ​യി​രു​ന്ന​ ​കാ​ല​ത്ത് ​വ​ള്ളി​കു​ന്ന​ത്തെ​ ​ക​ർ​ഷ​ക​ത്തൊ​ഴി​ലാ​ളി​ ​സം​ഘ​ട​ന​യു​ടെ​ ​നേ​തൃ​ത്വം​ ​അ​ച്‌​ഛ​നാ​യി​രു​ന്നു.​ ​ഗ​വേ​ഷ​ണ​ബി​രു​ദം​ ​നേ​ടി​യ​ ​അ​ച്‌​ഛ​നെ​ ​അ​നു​മോ​ദി​ക്കാ​ൻ​ ​നാ​ട്ടി​ലെ​ ​ക​ർ​ഷ​ക​ത്തൊ​ഴി​ലാ​ളി​ക​ൾ​ ​മ​ണ​ക്കാ​ട്ട് ​പ​ഞ്ചാ​യ​ത്താ​ഫീ​സി​ന് ​സ​മീ​പം​ ​ഒ​രു​ ​സ​മ്മേ​ള​നം​ ​സം​ഘ​ടി​പ്പി​ച്ചു.​ ​സ​മ്മേ​ള​ന​ത്തി​ന് ​അ​ച്‌​ഛ​ൻ​ ​എ​ന്നെ​യും​ ​കൊ​ണ്ടു​പോ​യി.​ ​ആ​ ​ദി​വ​സം​ ​മീ​റ്റിം​ഗി​ന് ​അ​ച്‌​ഛ​ൻ​ ​ചൊ​ല്ലി​യ​ ​ക​വി​ത​യാ​ണ് ​ഹ​രി​ച​ന്ദ​നം.​ ​അ​ത് ​എ​ഴു​തി​ ​മി​നു​ക്കു​പ​ണി​ക​ൾ​ ​ചെ​യ്യു​മ്പോ​ൾ​ ​ചേ​ർ​ന്നു​ ​നി​ന്ന​ ​എ​ന്നെ​യാ​ണ് ​അ​തി​ലെ​ ​വ​രി​ക​ൾ​ ​ആ​ദ്യം​ ​ചൊ​ല്ലി​ക്കേ​ൾ​പ്പി​ച്ച​ത്.​ ​ക​വി​ത​യി​ൽ​ ​വ​ള്ളി​കു​ന്ന​ത്തെ​ ​വ​യ​ലേ​ല​യി​ൽ​ ​അ​ലി​യും​ ​ഞാ​ൻ​ ​ എ​ന്ന​വ​സാ​നി​ക്കു​ന്ന​ ​വ​രി​ ​ക​ർ​ഷ​ക​ത്തൊ​ഴി​ലാ​ളി​ക​ൾ​ ​ത​നി​യ്‌​ക്കു​ ​ന​ൽ​കി​യ​ ​സ്‌​നേ​ഹാ​ദ​ര​ങ്ങ​ളോ​ടു​ള്ള​ ​പ്ര​തി​ക​ര​ണ​മാ​ണെ​ന്ന​ത് ​എ​നി​ക്ക​ന്നു​ ​മ​ന​സി​ലാ​യി​ല്ല.​ ​പി​ൽ​ക്കാ​ല​ത്ത് ​ഞാ​നു​ണ്ടാ​ക്കി​യ​ ​എ​ന്റെ​ ​സ്വ​പ്‌​ന​ഭ​വ​ന​ത്തി​നി​ട്ട​ ​പേ​രും​ ​'​ഹ​രി​ച​ന്ദ​നം​"​എ​ന്നാ​യി​രു​ന്നു.​ ​കോ​ളേ​ജ് ​വി​ദ്യാ​ഭ്യാ​സ​കാ​ല​ത്ത് ​പാ​ർ​ട്ടി​ ​പ്ര​വ​ർ​ത്ത​ന​ത്തി​ൽ​ ​മു​ഴു​കി​ ​പ​ഠ​ന​മു​പേ​ക്ഷി​ച്ച​ ​മ​ക​നെ​യോ​ർ​ത്തു​ ​അ​മ്മൂ​മ്മ​ ​ക​ണ്ണീ​ർ​ ​പൊ​ഴി​ച്ചു.​ ​മ​ണ്ണെ​ണ്ണ​ ​വി​ള​ക്കു​വെ​ട്ട​ത്ത് ​ആ​ ​ക​ണ്ണീ​ർ​ച്ചാ​ൽ​ ​തി​ള​ങ്ങു​ന്ന​ ​അ​മ്മ​യു​ടെ​ ​മു​ഖം​ ​ക​ണ്ട​ത് ​ആ​ത്മ​ക​ഥ​യി​ൽ​ ​അ​ച്‌​ഛ​ൻ​ ​വി​കാ​ര​ഭ​രി​ത​മാ​യി​ ​പ​റ​യു​ന്നു​ണ്ട്.

ഹൈ​സ്‌​കൂ​ൾ​ ​വി​ദ്യാ​ർ​ത്ഥി​യാ​യി​രി​ക്കെ​ ​ആ​ൺ​മ​ക്ക​ളി​ൽ​ ​മൂ​ത്ത​വ​നാ​യ​ ​എ​ന്നെ​ ​പ​ല​ ​ചു​മ​ത​ല​ക​ളും​ ​അ​ച്‌​ഛ​ൻ​ ​ഏ​ൽ​പ്പി​ക്കു​മാ​യി​രു​ന്നു.​ ​അ​ദ്ധ്യാ​പ​ന​ത്തോ​ടൊ​പ്പം​ ​സാ​ഹി​ത്യ​ ​സാം​സ്‌​കാ​രി​ക​ ​സം​ഘ​ട​നാ​ ​പ്ര​വ​ർ​ത്ത​ന​ങ്ങ​ളി​ൽ​ ​കൂ​ടു​ത​ൽ​ ​സ​മ​യ​വും​ ​വ്യാ​പൃ​ത​നാ​യി​രു​ന്ന​ ​അ​ച്‌​ഛ​ന് ​വീ​ട്ടു​കാ​ര്യ​ങ്ങ​ളി​ലോ​ ​ഞ​ങ്ങ​ളു​ടെ​ ​കാ​ര്യ​മോ​ ​ശ്ര​ദ്ധി​ക്കാ​ൻ​ ​നേ​ര​മു​ണ്ടാ​യി​രു​ന്നി​ല്ല.​ ​അ​മ്മ​യാ​യ്‌​ക്കാ​യി​രു​ന്നു​ ​ആ​ ​ചു​മ​ത​ല​ക​ളു​ടെ​ ​ഭാ​രം.

കോ​ളേ​ജ് ​പ​ഠ​ന​കാ​ല​ത്ത് ​വീ​ട്ടി​ലെ​ ​അം​ബാ​സ​ഡ​ർ​ ​കാ​റി​ൽ​ ​ഡ്രൈ​വിം​ഗ് ​പ​ഠി​ച്ച് ​കൈ​ ​തെ​ളി​യു​ന്ന​തി​ന് ​മു​മ്പെ​ ​എ​നി​ക്ക് ​ അ​ച്‌​ഛ​ന്റെ​ ​സ്ഥി​രം​ ​സാ​ര​ഥി​യു​ടെ​ ​ചു​മ​ത​ല​കൂ​ടി​ ​കി​ട്ടി.​ ​ആ​ ​സ​ഞ്ചാ​ര​ത്തി​നി​ട​യി​ൽ​ ​ഡോ.​ശൂ​ര​നാ​ട്ട് ​കു​ഞ്ഞ​ൻ​പി​ള്ള,​ ​പ്രൊ​ഫ.​ ​എ​ൻ.​ ​കൃ​ഷ്‌​ണ​പി​ള്ള,​ ​പി.​ ​കേ​ശ​വ​ദേ​വ്,​ ​പ്രൊ​ഫ.​ ​എ​സ്.​ ​ഗു​പ്‌​ത​ൻ​നാ​യ​ർ,​ ​സി.​ ​അ​ച്യു​ത​മേ​നോ​ൻ,​ ​ഇ.​എം.​എ​സ്,​ ​എ​ൻ.​ഇ​ ​ബ​ല​റാം​ ​തു​ട​ങ്ങി​യ​ ​മ​ഹാ​ര​ഥ​ന്മാ​രെ​ ​കാ​ണാ​നും​ ​പ​രി​ച​യ​പ്പെ​ടാ​നും​ ​സാ​ധി​ച്ചു.​ ​ഞാ​ൻ​ ​തി​രു​വ​ന​ന്ത​പു​രം​ ​സെ​ന്റ് ​ജോ​സ​ഫ്സ് ​സ്‌​കൂ​ളി​ൽ​ ​പ​ഠി​ക്കു​മ്പോ​ൾ​ ​എ​ട്ടാം​ ​ക്ലാ​സ് ​ക​ഴി​ഞ്ഞു​ള്ള​ ​വേ​ന​ല​വ​ധി​ക്കാ​ല​ത്ത് ​കേ​ര​ള​സ​ർ​വ​ക​ലാ​ശാ​ല​ ​ലിം​ഗ്വി​സ്റ്റി​ക്‌​സ് ​വി​ഭാ​ഗം​ ​കു​ട്ടി​ക​ൾ​ക്കാ​യി​ ​ഒ​രു​ ​മാ​സ​ത്തെ​ ​തെ​ലു​ങ്ക് ​ക​ന്ന​ട​ ​ഭാ​ഷാ​ ​കോ​ഴ്സ് ​ന​ട​ത്തു​ക​യു​ണ്ടാ​യി.​ ​ഞാ​ൻ​ ​സ്വ​മേ​ധ​യാ​ ​തെ​ലു​ങ്ക് ​കോ​ഴ്സി​നു​ ​ചേ​രാ​ൻ​ ​പേ​രു​ ​കൊ​ടു​ത്തു.​ ​വീ​ട്ടി​ൽ​ ​വ​ന്നു​ ​പ​റ​ഞ്ഞ​പ്പോ​ൾ​ ​വ​ലി​യ​ ​സ​ന്തോ​ഷ​ത്തോ​ടെ​ ​അ​ച്‌​ഛ​ൻ​ ​എ​ന്നെ​ ​അ​ഭി​ന​ന്ദി​ച്ചു.​ ​അ​ച്‌​ഛ​ന്റെ​ ​ഗ​വേ​ഷ​ണ​ ​മാ​ർ​ഗ​ദ​ർ​ശി​യാ​യ​ ​പ്ര​ഗ​ത്ഭ​ ​ഭാ​ഷാ​ശാ​സ്ത്ര​ജ്ഞ​നും​ ​വ​കു​പ്പു​ ​മേ​ധാ​വി​യു​മാ​യി​രു​ന്ന​ ​ഡോ.​ ​വി.​ഐ.​ ​സു​ബ്ര​ഹ്മ​ണ്യ​ത്തി​ന്റെ​ ​മേ​ൽ​നോ​ട്ട​ത്തി​ലാ​യി​രു​ന്നു​ ​ക്ലാ​സു​ക​ൾ.​ ​അ​ദ്ദേ​ഹ​വും​ ​ഡോ.​ ​പി.​ ​സോ​മ​ശേ​ഖ​ര​ൻ​ ​നാ​യ​ർ​ ​സാ​റു​മാ​യി​രു​ന്നു​ ​ക്ലാ​സെ​ടു​ത്തി​രു​ന്ന​ത്.​ ​ഇ​തി​നി​ടെ​ ​വീ​ട്ടി​ലെ​ല്ലാ​വ​ർ​ക്കും​ ​ചി​ക്ക​ൻ​പോ​ക്‌​സ് ​പി​ടി​പെ​ട്ടു.​ ​എ​ന്റെ​ ​ദേ​ഹ​ത്തും​ ​ഒ​ന്നു​ര​ണ്ടു​ ​കു​മി​ള​ക​ൾ​ ​പ്ര​ത്യ​ക്ഷ​പ്പെ​ട്ടു.​ ​പ​ഠ​നം​ ​ന​ഷ്‌​ട​പ്പെ​ടു​മെ​ന്ന​ ​ആ​ധി​യി​ൽ​ ​ ഞാ​ൻ​ ​മു​ട​ങ്ങാ​തെ​ ​ക്ലാ​സി​ൽ​ ​പോ​യ്‌​ക്കൊ​ണ്ടി​രു​ന്നു.​ ​ഒ​രു​ ​ദി​വ​സം​ ​പ്രൊ​ഫ​സ​ർ​ ​ക്ലാ​സി​ൽ​ ​നി​ന്ന് ​എ​ന്നെ​ ​വി​ളി​ച്ച് ​അ​ദ്ദേ​ഹ​ത്തി​ന്റെ​ ​ഫി​യ​റ്റ് ​കാ​റി​ൽ​ ​ക​യ​റ്റി​ ​വീ​ട്ടി​ൽ​ ​കൊ​ണ്ടു​വ​ന്നാ​ക്കി​യി​ട്ട് ​അ​ച്‌​ഛ​നോ​ട് ​പ​റ​ഞ്ഞു,​ ​തു​ട​ർ​ന്നു​ള്ള​ ​പാ​ഠ​ങ്ങ​ൾ​ ​വീ​ട്ടി​ലി​രു​ന്നു​ ​പ​ഠി​ച്ചു​ ​പൂ​ർ​ത്തി​യാ​ക്കി​യാ​ൽ​ ​മ​തി​യെ​ന്ന്.​ഞാ​ൻ​ ​പാ​ഠ​ങ്ങ​ൾ​ ​കൃ​ത്യ​മാ​യി​ ​പ​ഠി​ച്ചു.​ ​അ​ച്‌​ഛ​ൻ​ ​അ​ദ്ധ്യാ​പ​ക​ന്റെ​ ​കാ​ർ​ക്ക​ശ്യ​ത്തോ​ടെ​ ​പ​രീ​ക്ഷ​ ​ന​ട​ത്തി​ ​ഉ​ത്ത​ര​ക​ട​ലാ​സു​ക​ൾ​ ​പ്രൊ​ഫ​സ​റെ​ ​ഏ​ൽ​പ്പി​ക്കു​ക​യും​ ​ചെ​യ്‌​തു.​ ​രോ​ഗം​കോ​ഴ്സ് ​പൂ​ർ​ത്തി​യാ​ക്കി​ ​സ​ർ​ട്ടി​ഫി​ക്ക​റ്റ് ​നേ​ടു​ക​യും​ ​ചെ​യ്തു.
'​'​ഉ​ദ്യോ​ഗ​സ്ഥ​രാ​യ​ ​മാ​താ​പി​താ​ക്ക​ളു​ടെ​ ​മ​ക്ക​ളാ​യ​ ​നി​ങ്ങ​ൾ​ക്കു​ ​എ​ന്തി​ന്റെ​യെ​ങ്കി​ലും​ ​കു​റ​വു​ണ്ടാ​യി​ട്ടു​ണ്ടോ​?​'​'​ ​ബാ​ല്യ​കാ​ല​ത്ത് ​പി​താ​വി​നെ​ ​ന​ഷ്‌​ട​പ്പെ​ട്ട് ​ചെ​റു​പ്രാ​യം​ ​മു​ത​ൽ​ ​ക​ന​ൽ​ ​വ​ഴി​ക​ളി​ലൂ​ടെ​ ​സ​ഞ്ച​രി​ച്ച​ ​ക​ഥ​ക​ൾ​ ​ഞ​ങ്ങ​ൾ​ ​മ​ക്ക​ളെ​ ​വി​ളി​ച്ചി​രു​ത്തി​ ​പ​റ​യാ​ൻ​ ​തു​ട​ങ്ങു​മ്പോ​ൾ,​ ​അ​ച്‌​ഛ​ൻ​ ​ചോ​ദി​ക്കു​മാ​യി​രു​ന്നു.​ ​നി​ശ്ച​ദാ​ർ​ഢ്യ​വും​ ​സ്ഥി​രോ​ത്സാ​ഹ​വും​ ​കൊ​ണ്ടു​മാ​ത്രം​ ​എ​ല്ലാ​ ​പ്ര​തി​ബ​ന്ധ​ങ്ങ​ളെ​യും​ ​അ​തി​ജീ​വി​ച്ച​ ​അ​ച്‌​ഛ​ന്റെ​ ​അ​നു​ഭ​വ​ ​സ്‌​മ​ര​ണ​ക​ൾ​ ​ഞ​ങ്ങ​ൾ​ക്ക് ​പ​ഠി​ച്ചു​വ​ള​രാ​നും​ ​ജീ​വി​ത​ത്തി​ൽ​ ​മു​ന്നേ​റാ​നും​ ​പ്ര​ചോ​ദ​ന​മാ​യി.​ ​കാ​ർ​ഷി​ക​സ​ർ​വ​ക​ലാ​ശാ​ല​യി​ൽ​ ​നി​ന്ന് ​ബി​രു​ദാ​ന​ന്ത​ര​ ​ബി​രു​ദം​ ​നേ​ടി​യ​ ​ഞാ​ൻ​ ​ബാ​ങ്കു​ദ്യോ​ഗം​ ​സ്വീ​ക​രി​ച്ച​തി​ൽ​ ​അ​ച്‌​ഛ​ന് ​തീ​രെ​ ​തൃ​പ്‌​തി​യി​ല്ലാ​യി​രു​ന്നു.​ ​ക​ണ​ക്കു​കൂ​ട്ട​ലു​ക​ളു​ടെ​ ​ലോ​കം​ ​നി​ന​ക്കു​ ​പ​റ്റി​യ​താ​ണോ​ ​എ​ന്നു​ ​ചോ​ദി​ക്കു​മാ​യി​രു​ന്നു.​ ​അ​ക്കാ​ഡ​മി​ക്,​ ​ഗ​വേ​ഷ​ണ​ ​മേ​ഖ​ല​ ​തി​ര​ഞ്ഞെ​ടു​ക്ക​ണ​മെ​ന്ന​താ​യി​രു​ന്നു​ ​അ​ച്‌​ഛ​ന്റെ​ ​ആ​ഗ്ര​ഹം.​ ​ആ​ ​വ​ഴി​യാ​യി​രു​ന്നു​ ​ന​ല്ല​തെ​ന്ന് ​എ​നി​യ്‌​ക്കും​ ​പ​ല​പ്പോ​ഴും​ ​തോ​ന്നി​യി​ട്ടു​ണ്ട്.

അ​ച്‌​ഛ​ൻ​ ​ റ​ഷ്യ​ൻ​-​ആ​ഫ്രി​ക്ക​ൻ​ ​ ക​വി​ത​ക​ൾ​ ​പ​രി​ഭാ​ഷ​പ്പെ​ടു​ത്തി​യി​രു​ന്ന​ ​കാ​ല​ത്ത് ​എ​ഴു​ത്തു​മു​റി​യി​ൽ​ ​ഞാ​നും​ ​ഒ​പ്പം​ ​കൂ​ടും.​ ​ഇം​ഗ്ലീ​ഷി​ലു​ള്ള​ ​ക​വി​ത​ ​മ​ല​യാ​ള​ ​ഗ​ദ്യ​രൂ​പ​ത്തി​ലാ​ക്കാ​ൻ​ ​എ​ന്നോ​ടു​ ​പ​റ​യും.​ ​ചി​ല​പ്പോ​ൾ​ ​ഞാ​ൻ​ ​ചി​ല​ ​വ​രി​ക​ൾ​ ​കാ​വ്യാ​ത്മ​ക​മാ​ക്കാ​നും​ ​ശ്ര​മി​ക്കും.​ ​അ​തു​ ​ക​ണ്ടു​ള്ള​ ​സ​ന്തോ​ഷ​ത്തി​ൽ​ ​പ്രോ​ത്സാ​ഹ​ന​മെ​ന്നോ​ണം​ ​ഒ​രു​ ​ക​വി​ത​ ​സ്വ​ത​ന്ത്ര​മാ​യി​ ​പ​രി​ഭാ​ഷ​പ്പെ​ടു​ത്താ​ൻ​ ​എ​ന്നോ​ടു​ ​പ​റ​ഞ്ഞു.​ ​ബ്ര​ഹ്‌​തി​ന്റെ​ ​'​എ​ബൗ​ട്ട് ​ക​മ്മ്യൂ​ണി​സം​"​ ​എ​ന്ന​ ​ഒ​രു​ ​കൊ​ച്ചു​ക​വി​ത​ ​ഞാ​ൻ​ ​പ​രി​ഭാ​ഷ​പ്പെ​ടു​ത്തി.​ ​എ​ന്റെ​ ​പ​രി​ഭാ​ഷ​ ​ചി​ല്ല​റ​ ​മി​നു​ക്കി​ ​പ​ണി​ ​ചെ​യ്‌​ത് ​ജ​നു​യു​ഗം​ ​വാ​രി​ക​യ്‌​ക്ക് ​അ​ച്‌​ഛ​ൻ​ ​അ​യ​ച്ചു​കൊ​ടു​ത്തു.​ ​വാ​രി​ക​യു​ടെ​ ​ആ​ദ്യ​പേ​ജി​ൽ​ ​അ​ത​ച്ച​ടി​ച്ചു​വ​ന്നു.
സാ​ഹി​ത്യ​ത്തോ​ടും​ ​ഭാ​ഷാ​ഗ​വേ​ഷ​ണ​ത്തി​നോ​ടു​മൊ​പ്പം​ ​അ​ച്‌​ഛ​നു​ ​പ്രി​യ​പ്പെ​ട്ട​ ​മ​റ്റൊ​രു​ ​മേ​ഖ​ല​ ​കൃ​ഷി​യാ​യി​രു​ന്നു.​ ​പൈ​തൃ​ക​മാ​യി​ ​വീ​തം​ ​കി​ട്ടി​യ​ ​നാ​ട്ടി​ലെ​ ​ഭൂ​മി​ ​പ​ഠ​ന​ച്ചെ​ല​വു​ക​ൾ​ക്കാ​യി​ ​പ​ണ്ടേ​ ​വി​ൽ​ക്കേ​ണ്ടി​വ​ന്നു.​ ​അ​വ​ശേ​ഷി​ച്ച​ ​ബാ​ക്കി​ ​ഭൂ​മി​ ​ര​ണ്ടു​ ​സ​ഹോ​ദ​രി​മാ​ർ​ക്ക് ​സ്‌​നേ​ഹ​സ​മ്മാ​ന​മാ​യി​ ​വീ​തി​ച്ചു​ ​ന​ൽ​കി​യ​തോ​ടു​കൂ​ടി​ ​തീ​ർ​ത്തും​ ​ഭൂ​ര​ഹി​ത​നാ​യി.​ ​ആ​ദ്യ​സ​മ്പാ​ദ്യം​ ​'​പു​തി​യ​ ​കൊ​ല്ല​നും​ ​പു​തി​യൊ​രാ​ല​യും​"​ ​പാ​ഠ​പു​സ്‌​ത​ക​മാ​യ​പ്പോ​ൾ​ ​കി​ട്ടി​യ​ ​പ്ര​തി​ഫ​ലം​ ​കൊ​ണ്ടു​ ​വാ​ങ്ങി​യ​ ​കൊ​ല്ല​ത്തെ​ ​സ്ഥ​ല​വും​ ​അ​തി​ൽ​ ​സ​ർ​ക്കാ​ർ​ ​വാ​യ്‌​പ​യെ​ടു​ത്തു​ ​വെ​ച്ച​ ​വീ​ടു​മാ​യി​രു​ന്നു.​ ​തി​രു​വ​ന​ന്ത​പു​ര​ത്ത് ​സ്ഥി​ര​താ​മ​സ​മാ​ക്കി​ ​ വ​ർ​ഷ​ങ്ങ​ൾ​ക്കു​ശേ​ഷം​ ​കു​റ​ച്ചു​കൃ​ഷി​ഭൂ​മി​ ​ വാ​ങ്ങ​ണ​മെ​ന്ന​ ​ആ​ഗ്ര​ഹം​ ​അ​ച്‌​ഛ​നു​ണ്ടാ​യി.​ ​അ​മ്മ​യെ​യും​ ​എ​ന്നെ​യും​ ​കൂ​ട്ടി​ ​പ​ല​ ​സ്ഥ​ല​ങ്ങ​ളും​ ​കാ​ണാ​ൻ​ ​പോ​യി.​ ​എ​ൺ​പ​തു​ക​ളു​ടെ​ ​ആ​ദ്യം​ ​(1982​)​ ​ന​ഗ​രാ​തി​ർ​ത്തി​ക്കു​ ​പു​റ​ത്തു​ള്ള​ ​അ​വി​ക​സി​ത​ ​പ്ര​ദേ​ശ​ത്തെ​ ​ദു​ർ​ഘ​ടം​ ​പി​ടി​ച്ച​ ​കു​ന്നി​ൻ​ച​രു​വി​ലെ​ ​ഭൂ​മി​ ​വാ​ങ്ങാ​ൻ​ ​തീ​രു​മാ​നി​ച്ചു.​ ​അ​ച്‌​ഛ​ന്റെ​ ​ദീ​ർ​ഘ​വീ​ക്ഷ​ണ​വും​ ​നി​ശ്ച​യ​ദാ​ർ​ഢ്യ​വും​ ​ഒ​ന്നി​നും​ ​ത​ട​സ​മാ​യി​ല്ല.​ ​വാ​ങ്ങി​യ​ ​ഭൂ​മി​യെ​ ​ന​ല്ല​ ​കൃ​ഷി​ത്തോ​ട്ട​മാ​യി​ ​വി​ക​സി​പ്പി​ച്ചെ​ടു​ത്തു.​ ​ഒ​ഴി​വു​സ​മ​യ​ങ്ങ​ളി​ൽ ​ ​ത​ന്റെ​ ​കൃ​ഷി​യു​ടെ​ ​സ​മൃ​ദ്ധി​ ​ക​ണ്ടാ​ന​ന്ദി​ക്കു​ന്ന​താ​യി​രു​ന്നു​ ​അ​ച്‌​ഛ​ന്റെ​ ​സം​തൃ​പ്‌​തി.​ ​പ്രാ​യാ​ധി​ക്യ​ത്തി​ന്റെ​ ​അ​വ​ശ​ത​ക​ൾ​ ​തു​ട​ങ്ങു​ന്ന​തു​വ​രെ​ ​അ​ച്‌​ഛ​ൻ​ ​കൃ​ഷി​കാ​ര്യ​ങ്ങ​ളി​ൽ​ ​നേ​രി​ട്ടു​ ​വ്യാ​പൃ​ത​നാ​യി​രു​ന്നു.
അ​ച്‌​ഛ​ന് ​പ്രാ​യ​ത്തി​ന്റെ​ ​ ബു​ദ്ധി​മു​ട്ടു​ക​ൾ​ ​തു​ട​ങ്ങു​മ്പോ​ഴാ​ണ് ​ഞാ​ൻ​ ​മും​ബ​യി​ൽ​ ​നി​ന്നും​ ​സ്ഥ​ലം​മാ​റ്റം​ ​വാ​ങ്ങി​ ​തി​രു​വ​ന​ന്ത​പു​ര​ത്ത് ​വ​രു​ന്ന​ത്.​ ​അ​ച്‌​ഛ​ന്റെ​ ​ശാ​രീ​രി​കാ​വ​സ്ഥ​ ​ക​ണ​ക്കി​ലെ​ടു​ത്ത് ​ഭാ​വി​യി​ൽ​ ​പ്ര​മോ​ഷ​നും​ ​അ​നു​ബ​ന്ധ​ ​ട്രാ​ൻ​സ്‌​ഫ​റും​ ​ഒ​ഴി​വാ​ക്കി​ ​നാ​ട്ടി​ൽ​ത്ത​ന്നെ​ ​നി​ൽ​ക്കാ​മെ​ന്നു​ ​ക​രു​തി​യെ​ങ്കി​ലും​ ​ര​ണ്ടു​കൊ​ല്ലം​ ​ക​ഴി​ഞ്ഞ് ​ചെ​ന്നൈ​യി​ലേ​ക്ക് ​അ​വി​ചാ​രി​ത​ ​സ്ഥ​ലം​മാ​റ്റ​മു​ണ്ടാ​യ​ത് ​ വ​ലി​യ​ ​ആ​ഘാ​ത​മാ​യി​ ​എ​നി​ക്ക്.​ ​അ​ച്‌​ഛ​ന്റെ​ ​ ആ​ശു​പ​ത്രി​വാ​സ​വും​ ​ചി​കി​ത്സ​യും​ ​മ​റ്റു​മാ​യി​ ​ഇ​ട​യ്‌​ക്കി​ടെ​ ​നാ​ട്ടി​ൽ​ ​വ​ന്നു​പോ​യി​ക്കൊ​ണ്ടി​രു​ന്നു.​ ​ക​ഴി​ഞ്ഞ​വ​ർ​ഷം​ ​മാ​ർ​ച്ച് 14​ ​ന് ​അ​ച്‌​ഛ​ൻ​ ​വി​ട്ടു​പി​രി​യു​മ്പോ​ൾ​ ​അ​ടു​ത്തു​ണ്ടാ​വാ​ൻ​ ​സാ​ധി​ച്ചി​ല്ല.​ ​അ​ന്ത്യ​ക​ർ​മ്മ​ങ്ങ​ൾ​ ​ചെ​യ്‌​തു​ ​ദേ​ഹം​ ​ചി​ത​യി​ലേ​ക്കെ​ടു​ക്കു​മ്പോ​ൾ​ ​ക​ർ​മ്മ​നി​ര​ത​വും​ ​സ​ഫ​ല​വു​മാ​യ​ ​ഒ​രു​ ​ജീ​വി​ത​ത്തി​ന്റെ​ ​അ​ന്ത്യ​ത്തി​നു​ ​സാ​ക്ഷി​യാ​വു​ക​യാ​യി​രു​ന്നു​ ​ഞാ​ൻ.
(​പു​തു​ശ്ശേ​രി​ ​രാ​മ​ച​ന്ദ്ര​ന്റെ​ ​മൂ​ത്ത​ ​മ​ക​നാണ് ലേഖകൻ, ഇ​ൻ​ഡ്യ​ൻ​ ​ഓ​വ​ർ​സീ​സ് ​ബാ​ങ്കി​ൽ​ ​അ​സി​സ്റ്റ​ന്റ് ​ജ​ന​റ​ൽ​ ​മാ​നേ​ജ​ർ)