അ​ല​സ​മാ​യ​ ​അ​പ​രാ​ഹ്‌​നം.​ ​അ​ന​ന്ത​മാ​യ​ ​നീ​ല​ത്ത​കി​ടു​പോ​ലെ,​ ​മേ​ഘ​ത്തു​ണ്ടു​ ​പോ​ലു​മി​ല്ലാ​ത്ത​ ​ആ​കാ​ശം.​ ​നോ​ക്കെ​ത്താ​ ​ദൂ​ര​ത്തി​ൽ​ ​പ​ര​ന്നു​കി​ട​ക്കു​ന്ന​ ​നെ​ൽ​പ്പാ​ട​ങ്ങ​ൾ.​ ​പ​ച്ച​പ​ട്ടി​ന് ​വീ​തി​ക്ക​സ​വു​പോ​ലെ​ ​പാ​ട​ങ്ങ​ളി​ൽ​ ​പോ​ക്കു​വെ​യി​ലി​ന്റെ​ ​സു​വ​ർ​ണ​ത്തി​ള​ക്കം.​ ​ചു​മ്മാ​തെ​ ​ചു​റ്റി​യ​ടി​ക്കു​ന്ന​ ​നേ​ർ​ത്ത​ ​കാ​റ്റി​ൽ,​ ​വി​ദൂ​ര​ത​യി​ൽ​ ​നി​ന്ന് ​അ​രി​ച്ചെ​ത്തു​ന്ന​ ​ഗാ​നം.'​'​ആ​ജാ​രേ...​ ​പ​ർ​ദേ​ശീ...​"" റേ​ഡി​യോ​ക്കാ​ലം.​ ​പാ​ത​യോ​ര​ത്തെ​ ​പ​ഴ​യ​ ​കൊ​ച്ചു​ക​ട​യി​ൽ​ ​നി​ന്ന് ​അ​തി​ലും​ ​പ​ഴ​യ​ ​റേ​ഡി​യോ​യി​ൽ​ ​നി​ന്ന്...​ ​വി​വി​ധ് ​ഭാ​ര​തി.​ ​എ​ത്ര​ ​പെ​ട്ടെ​ന്നാ​ണ് ​ '​മ​ധു​മ​തി​"​ ​യി​ലെ​ ​ആ​ ​ഗാ​നം​ ​നെ​ൽ​പ്പാ​ട​ങ്ങ​ളി​ലെ​ ​ഇ​ളം​കാ​റ്റി​ന്റെ​ ​മ​ധു​ര​ശ​ബ്‌​ദ​മാ​യി​ ​മാ​റി​യ​ത്!​ ​സൗ​രാ​ഷ്ട്ര​യി​ലെ​ ​ജ​യ്സ​ൽ​മീ​റി​ലെ​ ​മ​ണ​ൽ​ക്കൂ​ന​ക​ളി​ൽ,​ ​ഗം​ഗ​യി​ലെ​യും​ ​യ​മു​ന​യി​ലെ​യും​ ​ചി​റ്റോ​ള​ങ്ങ​ളി​ൽ,​ ​ദാ​ൽ​ത​ടാ​ക​ത്തി​ന്റെ​ ​അ​ഗാ​ധ​നീ​ലി​മ​യി​ൽ,​ ​കൊ​ൽ​ക്ക​ത്ത​യി​ലെ​ ​ട്രാം​ ​ബ​ഹ​ള​ത്തി​ൽ,​ ​'​കാ​റ്റി​നാ​ൽ​ ​കു​ന്ത​ളം​ ​ചീ​കി​ചി​രി​ച്ചു​"​ ​പോ​കു​ന്ന​ ​കാ​വേ​രി​യി​ൽ​ ​എ​വി​ടെ​യും...​ ​എ​വി​ടെ​യും.........​'​'​ ​ആ​ജാ​രേ...​ ​പ​ർ​ദേ​ശീ.......​""
പാ​ട്ട് ​തീ​രു​മ്പോ​ൾ​ ​ വ​ല്ലാ​ത്തൊ​രു​ ​ ന​ഷ്‌​ട​ബോ​ധം.​ ​പ​ക്ഷേ,​ ​പ്ര​കൃ​തി​യി​ൽ​ ​ ല​യി​ച്ച​ ​ ആ​ ​ഗാ​നം​ ​വി​ര​ൽ​ ​തൊ​ട്ടാ​ൽ​ ​വീ​ണ​യു​ടെ​ ​ത​ന്തി​യി​ൽ​ ​നി​ന്നെ​ന്ന​വ​ണ്ണം​ ​ഉ​ണ​ർ​ന്നു​യ​രു​മെ​ന്ന​തു​പോ​ലെ.​ ​അ​ത് ​ല​താ​ ​മ​ങ്കേ​ഷ്‌​ക​ർ​ ​എ​ന്ന​ ​ഗാ​ന​സാ​ഗ​ര​മാ​ണ്.​ ​ഇ​ന്ത്യ​യു​ടെ,​ ​ഭാ​ര​ത​മാ​താ​വി​ന്റെ,​ ​ജ​ന​കീ​യ​നാ​ദം.​ ​ഭാ​ഷ​യു​ടേ​യോ,​ ​പ്രാ​ദേ​ശി​ക​ത​യു​ടേ​യോ​ ​അ​തി​രു​ക​ളി​ല്ലാ​ത്ത​ ​നാ​ദം.​ ​ മൂ​ട​ൽ​മ​ഞ്ഞി​ന്റെ​ ​ അ​ഭൗ​മ​മാ​യ​ ​അ​ന്ത​രീ​ക്ഷത്തി​ൽ​ ​വൈ​ജ​യ​ന്തി​മാ​ല​യെ​ന്ന​ ​മ​ഹാ​ന​ടി​യു​ടെ​ചു​ണ്ടി​ൽ​ ​നി​ന്നു​തി​ർ​ന്ന​ ​ഗാ​നം..​ ​ശൈ​ലേ​ന്ദ്ര​ ​ ര​ചി​ച്ച് ​സ​ലി​ൽ​ ​ചൗ​ധ​രി​ ​ഈ​ണം​ ​പ​ക​ർ​ന്ന​ ​ഗാ​നം.​ ​ഋ​ത്വി​ക് ​ഘ​ട്ട​കി​ന്റെ​ ​ക​ഥ​യു​ടെ​ ​ച​ല​ച്ചി​ത്രാ​വി​ഷ്‌​ക​ര​ണം.​ ​ബി​മ​ൽ​ ​റോ​യ്‌​യു​ടെ​ ​സം​ഗീ​ത​ ​സം​വി​ധാ​ന​ത്തി​ൽ.​ ​ഒ​ക്കെ​ ​ശ​രി.​ ​പ​ക്ഷേ​ ​അ​തി​നൊ​ക്കെ​ ​അ​പ്പു​റ​ത്ത് ​അ​ത് ​ല​താ​മ​ങ്കേ​ഷ്‌​ക്ക​റി​ന്റെ​ ​'​​നാ​ഭീ​ഹൃ​ദ്ക​ണ്ഠ​ര​സ​ന​" ​യു​ടേ​താ​ണ്.
അ​ങ്ങ​നെ​ ​ഏ​ഴു​പ​തി​റ്റാ​ണ്ടി​ല​ധി​ക​മാ​യി​ ​എ​ത്ര​യോ​ ​ഗാ​ന​ങ്ങ​ൾ,​ ​ച​ല​ച്ചി​ത്ര​ഗാ​ന​ങ്ങ​ൾ,​ ​മീ​രാ​ഭ​ജ​നു​ക​ൾ,​ ​ദേ​ശ​ഭ​ക്തി​ഗാ​ന​ങ്ങ​ൾ,​ ​സൈ​നി​ക​രി​ൽ​ ​ ദേ​ശാ​ഭി​മാ​ന​വീ​ര്യം​ ​ഉ​ത്തേ​ജി​പ്പി​ക്കു​ന്ന​ ​ഗാ​ന​ങ്ങ​ൾ,​ ​ഗ​സ​ലു​ക​ൾ,​ ​നാ​ട​ൻ​പാ​ട്ടു​ക​ൾ.​ ​മ​ല​യാ​ള​വും​ ​ത​മി​ഴും​ ​ദോ​ഗ്ര​യും​ ​അ​ട​ക്കം​ ​മു​പ്പ​ത്താ​റ് ​ഇ​ന്ത്യ​ൻ​ ​ഭാ​ഷ​ക​ളി​ലും​ ​സ്‌​പാ​നി​ഷ് ​അ​ട​ക്ക​മു​ള്ള​ ​വി​ദേ​ശ​ഭാ​ഷ​ക​ളി​ലും.​ ​'മു​പ്പ​തി​നാ​യി​രം​?​ ​നാ​ൽ​പ്പ​തി​നാ​യി​രം.​ ​സ്ഥി​തി​വി​വ​ര​ക​ണ​ക്കു​ക​ൾ​ക്കും​ ​ഗി​ന്ന​സ് ​ത​ർ​ക്ക​ങ്ങ​ൾ​ക്കും​ ​പ്ര​സ​ക്തി​ ​ ഇ​ല്ലാ​താ​കു​ന്നു.​ ​ജ​ന​മ​ന​സു​ക​ളി​ൽ​ ​ മാ​ത്ര​മ​ല്ല​ ​പ്ര​കൃ​തി​യു​ടെ​ ​ആ​ന്ത​രി​ക​ങ്ങ​ളെ​യും​ ​നി​റ​ഞ്ഞു​ ​തൂ​വു​ന്ന​ ​ആ​ ​നാ​ദ​ധാ​ര​യി​ൽ​ ​ക​ണ​ക്കു​ക​ൾ​ ​ഒ​ഴു​കി​പ്പോ​കു​ന്നു.​" ​നാ​ദം​ ​അ​വ​ശേ​ഷി​ക്കു​ന്നു.​ ​അ​തി​ന്റെ​ ​വീ​ചി​ക​ൾ​ ​എ​ല്ലാ​യി​ട​വും​ ​പൂ​രി​ത​മാ​ക്കു​ന്നു.

പ്ര​ശ​സ്‌​തി​യു​ടെ​യും​ ​ജ​ന​പ്രി​യ​ത​യു​ടെ​യും​ ​ഉ​ത്തും​ഗ​ത​യി​ലെ​ത്തു​മ്പോ​ൾ​ ​ ത​ങ്ങ​ളു​ടെ​ ​നാ​ദ​ത്തി​ന് ​അ​പൂ​ർ​വ​ര​ത്ന​ങ്ങ​ളു​ടെ​ ​വാ​ണി​ജ്യ​മൂ​ല്യം​ ​സി​ദ്ധി​ക്കു​മ്പോ​ൾ,​ ​പ​ല​ ​മ​ഹാ​ഗാ​യി​കാ​ഗാ​യ​ക​രും​ ​ചെ​യ്യു​ന്ന​തോ​ചെ​യ്‌​തു​ ​പോ​കു​ന്ന​തോ​ ​ആ​യ​ ​ഒ​രു​ ​കാ​ര്യ​മു​ണ്ട്.​ ​സ്റ്റു​ഡി​യോ​യു​ടെ​ ​തി​ര​ക്കി​ലേ​ക്ക് ​ഓ​ടി​യെ​ത്തു​ക,​ ​ചു​രു​ങ്ങി​യ​ ​സ​മ​യ​ത്തി​ൽ​ ​പാ​ട്ട് ​'​ചു​ട്ടു​വ​ച്ചി​ട്ട്"​ ​പോ​വു​ക.​ ​ആ​രു​ ​പാ​ടി​യ​താ​യാ​ലും​ ​'​ജീ​വാ​ത്മാ​വ്"​ ​ഇ​ല്ലാ​തെ​ ​ആ​ ​പാ​ട്ടു​ക​ൾ​ ​കൂ​മ്പ​ട​ഞ്ഞു​ ​ചീ​ഞ്ഞു​പോ​കു​ന്നു.​ ​ എ​ത്ര​യോ​ ​ഉ​ദാ​ഹ​ര​ണ​ങ്ങ​ൾ​!​ 1943​ ​മു​ത​ൽ​ ​ഇ​രു​പ​ത്തൊ​ന്നാം​ ​നൂ​റ്റാ​ണ്ടി​ന്റെ​ ​പ്ര​ഥ​മ​ദ​ശ​ക​ത്തി​ന്റെ​ ​പ​കു​തി​ ​വ​രെ​ ​ആ​രോ​ഗ്യ​പ്ര​ശ്‌​ന​ങ്ങ​ളെ​ ​തു​ട​ർ​ന്ന് ​വ​ള​രെ​ ​സെ​ല​ക്‌​ടീ​വാ​യി​ ​പി​ന്നെ​ ​നി​റു​ത്തു​ന്ന​തു​വ​രെ​ ​ല​താ​ജി​യു​ടെ​ ​ക​രി​യ​ർ​ഗ്രാ​ഫ് ​അ​സ്‌​ത​മ​യ​മി​ല്ലാ​ത്ത​ ​സൂ​ര്യ​നെ​പ്പോ​ലെ​ ​ജ്വ​ലി​ച്ചു​ ​നി​ന്ന​ത് ​എ​ന്തു​കൊ​ണ്ട്?

അ​നു​പ​മ​വും​ ​അ​ന​ന്യ​വു​മാ​യ​ ​സം​ഗീ​ത​സി​ദ്ധി​ ​കൊ​ണ്ടു​ ​മാ​ത്ര​മ​ല്ല,​ ​ഓ​രോ​ ​ഗാ​ന​ത്തി​ലും​ ​അ​വ​ ​അ​ദ്ധ്വാ​ന​ത്തി​ന്റെ​യും​ ​അ​ർ​പ്പ​ണ​ത്തി​ന്റെ​യും​ ​അ​ള​വ​റ്റ​ ​നി​ക്ഷേ​പ​ങ്ങ​ൾ​ ​കൊ​ണ്ടു​മാ​ണ്.​ ​ഒ​രു​ ​പാ​ട്ടു​പോ​ലും​ ​ല​താ​മ​ങ്കേ​ഷ്‌​ക്ക​ർ​ ​പാ​ടി​ക്ക​ള​ഞ്ഞി​ട്ടി​ല്ല​!​ ​ഒ​രു​ ​ചെ​റി​യ​ ​ഉ​ദാ​ഹ​ര​ണം.​ ​മ​ല​യാ​ള​ച​ല​ച്ചി​ത്ര​രം​ഗ​ത്തെ​ ​ല​താ​ജി​യു​ടെ​ ​ഏ​ക​ഗാ​ന​മാ​യ​ '​ക​ദ​ളീ​ ​ചെ​ങ്ക​ദ​ളീ​"​ ​ത​ന്നെ,​ ​മ​ല​യാ​ള​ത്തി​ലെ​ ​എ​ക്കാ​ല​ത്തെ​യും​ ​ക്ളാ​സി​ക് ​ആ​യ​ ​ചെ​മ്മീ​ൻ​ ​എ​ന്ന​ ​ചി​ത്ര​ത്തി​ലെ​ ​'​ക​ട​ലി​ന​ക്കരെ​ ​പോ​ണോ​രേ​"​ ​എ​ന്ന​ ​ഗാ​നം​ ​ല​താ​ ​മ​ങ്കേ​ഷ്‌​ക്ക​റെ​ ​കൊ​ണ്ട് ​പാ​ടി​ക്കാ​നി​രു​ന്ന​ത​യാ​യി​രു​ന്നു​വ​ത്രെ.​ഉ​ച്ചാ​ര​ണം​ ​ശ​രി​യാ​വാ​ത്ത​തു​ ​കൊ​ണ്ട് ​അ​വ​ർ​ ​നി​ര​സി​ക്കു​ക​യാ​യി​രു​ന്നു. 1974ൽ​ ​'​നെ​ല്ല് " ​രാ​മു​കാ​ര്യാ​ട്ട് ​ച​ല​ച്ചി​ത്ര​മാ​ക്കി​യ​പ്പോ​ൾ​ ​(​വ​യ​നാ​ട്ടി​ലെ​ ​ആ​ദി​വാ​സി​ക​ളു​ടെ​ ​ജീ​വി​തം​ ​പ​ശ്ചാ​ത്ത​ല​മാ​ക്കി​ ​പി.​ ​വ​ത്സ​ല​ ​ര​ചി​ച്ച​ ​'​നെ​ല്ല് "​ ​കു​ങ്കു​മം​ ​അ​വാ​ർ​ഡ് ​നേ​ടി​യ​ ​നോ​വ​ലാ​ണ്)​ ​സം​ഗീ​ത​സം​വി​ധാ​യ​ക​നാ​യ​ ​സ​ലി​ൽ​ ​ചൗ​ധ​രി​യെ​ ​നി​ശ്ച​യി​ച്ചു.​ ​

ആ​ദി​വാ​സി​ ​പെ​ണ്ണി​ന്റെ​ ​യൗ​വ​ന​ ​തീ​ക്ഷ്ണ​ത​ ​കു​ടി​യി​രു​ത്തി​യ​ ​വ​രി​ക​ൾ​ ​വ​യ​ലാ​ർ​ ​ര​ചി​ച്ചു,​ ​ഗാ​യി​ക​യാ​യി​ ​ല​താ​ ​മ​ങ്കേ​ഷ്‌​ക്ക​ർ...​ ​ഇ​പ്പോ​ഴ​ത്തെ​ ​സ്‌​തു​തി​ ​ഗീ​ത​ങ്ങ​ളൊ​ന്നു​മ​ല്ലാ​യി​രു​ന്നു​ ​അ​ന്ന് ​ ഉ​യ​ർ​ന്ന​ത്.​ ​മ​ല​യാ​ള​ത്തി​ൽ​ ​മെ​ല​ഡി​ ​രാ​ജ്ഞി​മാ​രാ​യ​ ​പി.​ ​സു​ശീ​ല​യും​ ​എ​സ്.​ ​ജാ​ന​കി​യും​ ​നി​റ​ഞ്ഞു​നി​ൽ​ക്കു​ന്ന​ ​കാ​ലം.​ ​വാ​ണി​ജ​യ​റാ​മും​ ​എ​ത്തി​യി​ട്ടു​ണ്ട് ​അ​ന്ന്.​ ​ല​താ​ജി​യെ​ ​കൊ​ണ്ട് ​വ​രി​ക​ൾ​ ​വി​ക​ല​മാ​ക്കി​ ​പാ​ടി​ച്ച​തി​ന് ​പ​ക​രം​ ​ജാ​ന​കി​യോ,​ ​സു​ശീ​ല​യോ​ ​പോ​രാ​യി​രു​ന്നോ​ ​എ​ന്നാ​യി​ ​വി​മ​ർ​ശം.​ ​സ​ലീ​ൽ​ ​ദാ​യു​ടെ​ ​നേ​ർ​ക്കും​ ​വി​മ​ർ​ശ​ന​ശ​ര​ങ്ങ​ൾ​ ​പാ​ഞ്ഞു​ ​ചെ​ന്നു.​ ​'​ക​ദ​ളീ​ ​ക​ൺ​ക​ദ​ളി​"​ ​ഗാ​ന​ത്തി​ൽ​ ​'പൂ​ ​വേ​ണോ"​ ​എ​ന്ന​ ​ഭാ​ഗ​ത്ത് ​ഒ​രു​ ​'ഞു​ണു​ങ്ങ് ​സം​ഗ​തി​"​ ​ഉ​ണ്ട്.​ ​അ​തി​ലു​ണ്ട് ​ഇ​ന്ത്യ​യി​ലെ​ ​ഏ​റ്റ​വും​ ​ജ​ന​കീ​യ​മാ​യ​ ​ക​ള​ക​ണ്ഠ​ത്തി​ന്റെ​ ​കൈ​യൊ​പ്പ്. അ​നു​ഗ്ര​ഹീ​ത​ ​ന​ടി​യാ​യ​ ​ജ​യ​ഭാ​ര​തി​ ​നെ​ല്ലി​ലെ​ ​'​മാ​ര​"​ ​എ​ന്ന​ ​ആ​ദി​വാ​സി​ ​പെ​ൺ​കു​ട്ടി​യെ​ ​ത​ന്മ​യ​ത്വ​ത്തോ​ടെ​ ​അ​വ​ത​രി​പ്പി​ക്കു​മ്പോ​ൾ​ ​അ​വ​ളു​ടെ​ ​മ​ന​സി​ന്റെ​ ​കു​തി​പ്പും​ ​കി​ത​പ്പും​ ​ല​താ​ജി​യു​ടെ​ ​ക​ണ്ഠ​ത്തി​ൽ​നി​ന്ന് ​അ​തേ​ ​വൈ​കാ​രി​ക​ ​തീ​വ്ര​ത​യോ​ടെ​ ​'​ഝി​ലു​ ​ഝി​ലു​ ​ഝി​ലു​ ​ഝി​ഝി​ല​മോ​ടെ​"​തീ​വ്ര​ത​യോ​ടെ​ ​കു​ത​റി​ച്ചാ​ടു​ന്നു.​ ​'​കി​ളി​ക​ള് ​ബ​ള​ ​കി​ലു​ക്കി​ണ​ ​ബ​ളി​യൂ​ർ​ക്കാ​വി​ൽ​"​ ​എ​ന്ന​ ​വ​രി​ ​സ്വാ​ഭാ​വി​ക​ത​യേ​റു​ന്ന​ ​പോ​ലെ​യ​ല്ലേ​?​ ​ അ​താ​ണ് ​ല​താ​ജി.​ ​അ​ത് ​ത​മി​ഴ് ​ആ​ക​ട്ടെ,​ ​ദോ​ഗ്ര​യാ​ക​ട്ടെ,​ ​സ്‌​പാ​നി​ഷ് ​ആ​ക​ട്ടെ...​ ​ഏ​തു​ഭാ​ഷ​യാ​ക​ട്ടെ,​ ​ഉ​ച്ചാ​ര​ണം​ ​വ​ഴ​ങ്ങാ​തെ,​ ​അ​ർ​ത്ഥം​ ​തി​രി​യാ​തെ​ ​'​പാ​ട​ൽ​"​ ​ഇ​ല്ല​ ​പ​ര​മാ​വ​ധി.

പ​തി​മൂ​ന്നാം​ ​വ​യ​സി​ൽ,​ ​ക​യ്യി​ലെ​ ​തു​ണി​ ​സ​ഞ്ചി​ ​നെ​ഞ്ചോ​ട​ട​ക്കി​ ​സ്റ്റു​ഡി​യോ​യ്‌​ക്ക് ​പു​റ​ത്ത്,​ ​രാ​ത്രി​യി​ൽ​ ​വി​ശ​പ്പും​ ​ക്ഷീ​ണ​വും​ ​കൊ​ണ്ട് ​ത​ള​ർ​ന്നി​രു​ന്ന് ​ഉ​റ​ക്കം​ ​തൂ​ങ്ങു​ന്ന​ ​ല​ത​യെ​ന്ന​ ​കൗ​മാ​ര​ക്കാ​രി​യെ​പ്പ​റ്റി​ ​എ​വി​ടെ​യോ​ ​വാ​യി​ച്ചി​ട്ടു​ണ്ട്.​ ​ഒ​രു​ ​ദി​വ​സം​ ​കൊ​ണ്ട് ​അ​വ​സാ​നി​പ്പി​ക്കേ​ണ്ടി​ ​വ​ന്ന​ ​ഒൗ​പ​ചാ​രി​ക​ ​വി​ദ്യാ​ഭ്യാ​സം.​ ​

അ​ച്‌​ഛ​ൻ​ ​ദീ​ന​നാ​ഥ് ​മ​ങ്കേ​ഷ്ക്ക​റു​ടെ​ ​അ​കാ​ല​നി​ര്യാ​ണ​ത്തെ​ ​തു​ട​ർ​ന്ന് ​അ​മ്മ​യും​ ​നാ​ലു​സ​ഹോ​ദ​ര​ങ്ങ​ളും​ ​അ​ട​ങ്ങു​ന്ന​ ​കു​ടും​ബ​ത്തി​ന്റെ​ ​ഭാ​രം​ ​കൊ​ച്ചു​തോ​ളി​ലേ​റ്റേ​ണ്ടി​ ​വ​ന്ന​ ​അ​വ​സ്ഥ.​ ​ദീ​ന​നാ​ഥ് ​മ​ങ്കേ​ഷ്ക്ക​റു​ടെ​ ​സു​ഹൃ​ത്തും​ ​ന​വ​യു​ഗ് ​ചി​ത്ര​പ​ഥ് ​മൂ​വി​ ​ക​മ്പ​നി​ ​ഉ​ട​മ​യു​മാ​യ​ ​മാ​സ്റ്റ​ർ​ ​വി​നാ​യ​ക് ​ആ​ണ് ​ല​ത​യി​ലെ​ ​ഗാ​യി​ക​യെ,​ ​ഗാ​ന​പ്ര​തി​ഭ​യെ​ ​തൊ​ട്ട​റി​ഞ്ഞ​തെ​ന്ന് ​പ​റ​ഞ്ഞാ​ൽ​ ​തെ​റ്റി​ല്ല.​ ​ല​ത​യു​ടെ​ ​ആ​ദ്യ​ഗാ​നം​ ​'​ ​നാ​ചു​യ​ ​ഗ​ദേ​ ​ഖേ​ലു​"​ ​(​ 1942​ ​ൽ​ ​പു​റ​ത്തി​റ​ങ്ങി​യ​ ​കൃ​തി​ഹ​സാ​ൽ​ ​എ​ന്ന​ ​മ​റാ​ത്ത​ ​ചി​ത്ര​ത്തി​ലെ​ ​ഗാ​ന​ത്തി​ന് ​ഈ​ണ​മി​ട്ട​ത് ​സ​ദാ​ശി​വ​ ​റാ​വു​ ​ന​വ​രേ​ക്ക​ർ​ ​ആ​ണ്.​ ​നാ​ൽ​പ്പ​തു​ക​ളി​ലെ​ ​ഇ​ന്ത്യ​ൻ​ ​ച​ല​ച്ചി​ത്ര​ഗാ​ന​ശൈ​ലി​യു​ടെ​ ​ഉ​ദാ​ഹ​ര​ണ​മാ​ണ്.​ ​ആ​ ​ഗാ​നം​ ​ചി​ത്ര​ത്തി​ൽ​ ​ചേ​ർ​ക്ക​പ്പെ​ട്ടി​ട്ടി​ല്ല.​ ​പ​ക്ഷേ​ ​മു​ള​യി​ൽ​ ​നി​ന്ന​റി​യാം​ ​വി​ള​യു​ടെ​ ​ക​രു​ത്തും​ ​ചാ​രു​ത​യും. 1948​ ​ലോ​ക​ത്തോ​ടു​ ​വി​ട​ ​പ​റ​ഞ്ഞ​ ​മാ​സ്റ്റ​ർ​ ​വി​നാ​യ​കി​നോ​ട്​ ​ഗാ​ന​ലോ​കം​ ​ക​ട​പ്പെ​ട്ടി​രി​ക്കു​ന്നു.​ ​ല​ത​ ​എ​ന്ന​ ​ശ​ബ്‌​ദ​ത്തെ​ ​സം​ഭാ​വ​ന​ ​ചെ​യ്‌​ത​തി​ന്.​ 1945​ ​ൽ​ ​ബോം​ബെ​യി​ലേ​ക്ക് ​ല​ത​യും​ ​കു​ടും​ബ​വും​ ​ചേ​ക്കേ​റി​യ​ത് ​അ​ദ്ദേ​ഹ​ത്തി​ന്റെ​ ​ത​ണ​ലി​ലാ​യി​രു​ന്നു.​ 1948​നു​ശേ​ഷം​ ​ല​ത​യു​ടെ​ ​ഗോ​ഡ്ഫാ​ദ​ർ​ ​ആ​യി​ ​ക​ട​ന്നു​ ​വ​ന്ന​ ​ഗു​ലാം​ ​ഹൈ​ദ​ർ​ ​എ​ന്ന​ ​സം​ഗീ​ത​സം​വി​ധാ​യ​ക​ൻ​ ​ല​ത​യി​ലെ​ ​അ​സ​മാ​ന്യ​പ്ര​തി​ഭ​യെ​ ​തി​രി​ച്ച​റി​ഞ്ഞ​ത് ​മ​റ്റൊ​രു​ ​നാ​ഴി​ക​ക്ക​ല്ലാ​യി.​ ​'​ഷ​ഹീ​ദ്"​ ​എ​ന്ന​ ​ചി​ത്ര​ത്തി​ൽ​ ​ല​ത​യെ​ ​പാ​ടി​ക്കാ​ൻ​ ​ഗു​ലാം​ ​ഹൈ​ദ​ർ​ ​ശ്ര​മി​ച്ച​പ്പോ​ൾ​ ​ല​ത​യു​ടെ​ ​നേ​ർ​ത്ത​ ​ശ​ബ്‌​ദം​ ​ത​ന്റെ​ ​നാ​യി​ക​യ്‌​ക്ക് ​ചേ​രി​ല്ലെ​ന്ന് ​നി​ർ​മ്മാ​താ​വ് ​ശ​ശാ​ധ​ർ​ ​മു​ഖ​ർ​ജി​ ​പ​റ​ഞ്ഞ​തും​ ​ചൊ​ടി​ച്ചു​ ​കൊ​ണ്ട് ​'​'​ഒ​രു​ ​കാ​ല​ത്ത് ​ഇ​വ​ളു​ടെ​ ​കാ​ൽ​ക്ക​ൽ​ ​വീ​ണ് ​സം​വി​ധാ​യ​ക​രും​ ​നി​ർ​മ്മാ​താ​ക്ക​ളും​ ​ഒ​രു​ ​പാ​ട്ടി​ന് ​വേ​ണ്ടി​ ​അ​പേ​ക്ഷി​ക്കും​"​ ​എ​ന്ന് ​ഹൈ​ദ​ർ​ ​പ്ര​ച​വ​ച​നം​ ​പോ​ലെ​ ​പ​റ​ഞ്ഞ​തും​ ​ച​രി​ത്രം.​ ​അ​ന്ന​ത്തെ​ ​പ്ര​ശ​സ്‌​ത​ ​ഗാ​യി​ക​ ​നൂ​ർ​ജ​ഹാ​ന്റെ​ ​ശ​ബ്ദം​ ​അ​നു​ക​രി​ക്കു​ന്നെ​ന്നും​ ​ഉ​റു​ദു​ ​ഉ​ച്ചാ​ര​ണം​ ​ശ​രി​യ​ല്ലെ​ന്നും​ ​ആ​ക്ഷേ​പം​ ​ഉ​യ​ർ​ന്ന​പ്പോ​ൾ​ ​ല​ത​ ​അ​വ​ ​നേ​രി​ട്ട​ത് ​ക​ഠി​ന​ ​ത​പ​സി​ലൂ​ടെ​ ​മൗ​ലി​ക​വും​ ​അ​നു​ക​ര​ണീ​യ​മ​ല്ലാ​ത്ത​തു​മാ​യ​ ​സ്വ​ന്തം​ ​അ​ന്യൂ​ന​ശൈ​ലി​ ​വി​ക​സി​പ്പി​ച്ചു​ ​കൊ​ണ്ടാ​ണ്.​ ​അ​തി​നാ​യി​ ​ഉ​സ്‌​താ​ദ് ​അ​മാ​ന​ത്ത് ​അ​ലി​ഖാ​നെ​ ​ഗു​രാ​വായി ​സ്വീ​ക​രി​ച്ച് ​ഹി​ന്ദു​സ്ഥാ​നി​ ​സം​ഗീ​ത​ത്തി​ന് ​അ​ടി​ത്ത​റ​യി​ടു​ക​യും​ ​ഉ​റു​ദു​ ​അ​ഭ്യ​സി​ച്ച് ​ഉ​ച്ചാ​ര​ണം​ ​കു​റ്റ​മ​റ്റ​താ​ക്കു​ക​യും​ ​ചെ​യ്‌​തു. അ​ങ്ങ​നെ​ ​നൂ​ർ​ജ​ഹാ​നും​ ​സു​ര​യ്യ​യും​ ​ഷം​സ​ദ് ​ബീ​ഗ​വും​ ​ഗീ​താ​ ​ദ​ത്തു​മൊ​ക്കെ​ ​കൊ​ടി​കു​ത്തി​ ​വാ​ണി​രു​ന്ന​ ​ബോ​ളി​വു​ഡ് ​പി​ന്ന​ഗ​ണി​ ​ഗാ​ന​രം​ഗ​ത്തേ​ക്ക് ​ല​ത​ ​എ​ന്ന​ ​താ​ര​ത്തി​ന്റെ​ ​ഉ​ദ​യ​മാ​യി.​ ​പു​തു​മ​ഴ​യി​ൽ​ ​കു​രു​ത്ത​ത​​ല്ല​ ​ആ​ ​നാ​ദ​മെ​ന്ന് ​കാ​ലം​ ​തെ​ളി​യി​ച്ചു.

പി​ന്നെ​ ​ന​വം​ന​വ​ങ്ങ​ളാ​യ​ ​ഗാ​ന​പ​രീ​ക്ഷ​ണ​ങ്ങ​ളു​ടെ​ ​കാ​ല​മാ​യി​രു​ന്നു.​ ​പ​രീ​ക്ഷ​ണ​ക​ർ​ത്താ​ക്ക​ൾ​ ​ആ​യി​ ​സി.​ ​രാ​മ​ച​ന്ദ്ര​യും​ ​അ​നി​ൽ​ ​ബി​ശ്വാ​സും​ ​വ​സ​ന്ത് ​ദേ​ശാ​യി​യും​ ​തു​ട​ങ്ങി​ ​എ​ത്ര​യോ​ ​സം​ഗീ​ത​സം​വി​ധാ​യ​ക​ർ​!​ ​എ.​ആ​ർ.​ ​റ​ഹ്‌​മാ​ൻ​ ​വ​രെ.​ ​പ​രീ​ക്ഷ​ണ​ ​വ​സ്‌​തു​ ​ഒ​ന്നു​മാ​ത്രം.​ ​ല​ത​ ​എ​ന്ന​ ​സം​ഗീ​ത​വ​ല്ല​രി.​ ​പ്ര​ണ​യ​സാ​ഫ​ല്യം,​ ​വി​വാ​ഹം,​ ​കു​ടും​ബ​ജീ​വി​തം...​ ​ഇ​വ​യെ​ല്ലാം​ ​ല​ത​യോ​ടു​ ​പു​റം​ ​തി​രി​ഞ്ഞു​ ​നി​ന്നു.​ ​ഒ​രു​ ​പ​ക്ഷേ,​ ​മ​ന​സി​ന്റെ​ ​ആ​ഴ​ങ്ങ​ളി​ൽ​ ​അ​തി​ന്റെ​ ​വി​ഷാ​ദം​ ​വ​ടു​കെ​ട്ടി​ ​കി​ട​ന്നി​രി​ക്കി​ല്ലേ?

മെ​ല​ഡി​യു​ടെ​ ​പൂ​ർ​ണി​മ​ ​തേ​ടു​ന്ന,​ ​കാ​ൽ​പ്പ​നി​ക​ ​പ്രേ​മ​ത്തി​ന്റെ​ ​വി​കാ​ര​തീ​വ്ര​ത​ ​അ​ല​യ​ടി​ക്കു​ന്ന​ ​ല​ത​യു​ടെ​ ​അ​നു​പ​മ​ശ​ബ്ദ​ത്തി​ന്,​ ​അ​തി​ന്റെ​ ​മ​ധു​ര​ത്തി​ന് ​മേ​മ്പൊ​ടി​യാ​യി​ ​കാ​ണു​ക​യി​ല്ലേ​ ​ആ​ ​വി​ഷാ​ദം​?​ ​വെ​ള്ളി​ത്തി​ര​യി​ലെ​ ​ദുഃ​ഖ​നാ​യി​ക​മാ​രാ​യ​ ​നൂ​ത​നേ​യും​ ​മ​ധു​ബാ​ല​യേ​യും​ ​മീ​നാ​കു​മാ​രി​യേ​യു​മൊ​ക്കെ​ ​ജ​ന​ങ്ങ​ൾ​ ​ഹൃ​ദ​യ​ത്തി​ൽ​ ​പ്ര​തി​ഷ്ഠി​ച്ച​ത് ​ല​ത​യു​ടെ​ ​സ്വ​ര​പ​ശ്ചാ​ത്ത​ല​ത്തി​ലൂ​ടെ​യാ​ണ്.​ ​പി​ന്നാ​ലെ​ ​വ​ന്ന​ ​കാ​ജോ​ൾ​ ​വ​രെ​യു​ള്ള​ ​ന​ടി​മാ​രെയും.
എം.​എ​സ്.​ ​സു​ബ്ബ​ല​ക്ഷ്‌​മി​ ​ക​ർ​ണാ​ട​ക​ ​(​ക്ളാ​സി​ക്ക​ൽ​ ​)​ ​സം​ഗീ​ത​ത്തി​ന്റെ​ ​ഭാ​ര​ത​ ​ര​ത്ന​മാ​ണെ​ങ്കി​ൽ​ ​അ​വ​ർ​ക്കു​ശേ​ഷം​ ​ആ​ ​പ​ര​മോ​ന്ന​ത​ ​ബ​ഹു​മതി​ ​ഏ​റ്റു​വാ​ങ്ങി​യ​ ​ല​താ​മ​ങ്കേ​ഷ്‌​ക്ക​ർ​ ​ജ​ന​കീ​യ​സം​ഗീ​ത​ത്തി​ന്റെ​ ​ഭാ​ര​ത​ര​ത്ന​മാ​ണ്.​ ​എം.​എ​സി​നെ​ ​'​സം​ഗീ​ത​ ​ച​ക്ര​വ​ർ​ത്തി​നി​"​ ​എ​ന്ന് ​ജ​വ​ഹ​ർ​ലാ​ൽ​ ​നെ​ഹ്‌​റു​ ​വി​ശേ​ഷി​പ്പി​ച്ചു.​ 1963​ ​ൽ​ ​റി​പ്പ​ബ്ളി​ക്ക് ​ദി​ന​ ​പ​രേ​ഡ് ​സ​മ​യ​ത്ത് ​ല​ത​ ​പാ​ടി​യ​ ​ദേ​ശ​ഭ​ക്തി​ഗാ​നം​ ​കേ​ട്ട് ​അ​ദ്ദേ​ഹ​ത്തി​ന്റെ​ ​ക​ണ്ണു​ക​ൾ​ ​നി​റ​ഞ്ഞൊ​ഴു​കി.​ ​ല​താ​മ​ങ്കേ​ഷ്‌​ക​ർ​ ​എ​ന്ന​ ​സം​ഗീ​ത​ ​ഇ​തി​ഹാ​സ​ത്തെ​ ​കാ​ലം​ ​സൃ​ഷ്‌​ടി​ച്ച​താ​ണെ​ന്നു​ ​പ​റ​യാം.​ ​പ​ക്ഷേ,​ ​സം​ഗീ​ത​ത്തി​ന്റെ​ ​ഒ​രു​ ​കാ​ലം​ ​അ​വ​ർ​ ​സൃ​ഷ്‌​ടി​ച്ചു.​ ​മ​റ്റാ​ർ​ക്കും​ ​ക​ഴി​യാ​ത്ത​ ​ഒ​രു​ ​കാ​ലം.

(​ ​ലേ​ഖ​ക​ന്റെ​ ​ഫോ​ൺ​:​ 94472​ 77113)