'​'​മൂ​ന്ന​ക്ഷ​ര​വും​ ​ഒ​രു​ ​മു​റു​ക്കും​ ​കൈ​വ​ശ​മു​ണ്ടെ​ങ്കി​ൽ​ ​നി​ങ്ങ​ൾ​ക്ക് ​എ​ന്തും​ ​നേ​ടാ​മെ​ന്ന് ​പ​ണ്ടെ​ന്നെ​ ​പ​ഠി​പ്പി​ച്ച​ ​സ​ഹൃ​ദ​യ​നാ​യ​ ​അ​ദ്ധ്യാ​പ​ക​ൻ​ ​ത​മാ​ശ​പോ​ലെ​ ​പ​റ​ഞ്ഞ​ത് ​ഇ​പ്പോ​ഴും​ ​ഓ​ർ​മ്മ​യു​ണ്ട്.​ ​നി​ങ്ങ​ൾ​ക്കാ​ർ​ക്കെ​ങ്കി​ലും​ ​അ​പ്ര​കാ​ര​മെ​ന്തെ​ങ്കി​ലും​ ​ഓ​ർ​മ്മ​യു​ണ്ടോ​?​ ​എ​ങ്ങ​നെ​ ​ഓ​ർ​ക്കാ​നാ​ ​അ​ല്ലേ​?​ ​ദി​വ​സ​വും​ ​എ​ന്തൊ​ക്കെ​ ​കാ​ര്യ​ങ്ങ​ളാ​ണ്‌​ ​കേ​ൾ​ക്കു​ന്ന​ത്!​ ​എ​ല്ലാം​ ​ഓ​ർ​ക്കാ​നാ​കു​മോ,​ ​കാ​ര്യ​മു​ള്ള​വ​ ​പോ​ലും​ ​ശ്ര​ദ്ധി​ക്കാ​നാ​വു​ന്നി​ല്ല,​ ​പി​ന്നെ​യെ​ങ്ങ​നെ​യാ​ണ് ​ത​മാ​ശ​ ​ഡ​യ​ലോ​ഗു​ക​ൾ​ ​അ​ല്ലേ​?​ ​ഇ​ങ്ങ​നെ​യൊ​ക്കെ​ ​ആ​യി​രി​ക്കു​മ​ല്ലോ​ ​നി​ങ്ങ​ൾ​ ​ചി​ന്തി​ച്ചു​കൂ​ട്ടു​ന്ന​ത്!​ ​കു​ഴ​പ്പ​മി​ല്ല,​ ​ആ​ ​മാ​ജി​ക് ​വാ​ക്ക് ​ഏ​തെ​ന്ന് ​ഞാ​ൻ​ ​ത​ന്നെ​ ​പ​റ​ഞ്ഞേ​ക്കാം,​ ​'​സ്വാ​ധീ​നം​"​!​ ​ഇ​തി​ലെ​ ​മൂ​ന്ന​ക്ഷ​ര​വും​ ​അ​വ​സാ​ന​ത്തെ​ ​മു​റു​ക്കും​ ​ക​ണ്ടോ​?​ ​സം​ഗ​തി​ ​ശ​രി​യാ​ണോ​!​"" ​പ്ര​ഭാ​ഷ​ന്റെ​ ​ചോ​ദ്യോ​ത്ത​ര​ങ്ങ​ൾ​ ​ത​ങ്ങ​ൾ​ ​ശ​രി​ക്കും​ ​ആ​സ്വ​ദി​ച്ചു​ ​എ​ന്ന​ത​ര​ത്തി​ൽ​ ​കൂ​ട്ട​ച്ചി​രി​യാ​യി​രു​ന്നു​ ​സ​ദ​സി​ൽ​ ​നി​ന്നു​യ​ർ​ന്ന​ത്.​ ​ചെ​റു​പു​ഞ്ചി​രി​യോ​ടെ​ ​സ​ദ​സ്യ​രെ​യാ​കെ​ ​വാ​ത്സ​ല്യ​പൂ​ർ​വം​ ​നോ​ക്കി​കൊ​ണ്ട് ​പ്ര​ഭാ​ഷ​ക​ൻ​ ​തു​ട​ർ​ന്നു:

''​സ്വാ​ധീ​ന​മെ​ന്ന​യീ​ ​ജാ​ല​വി​ദ്യ,​ ​'​മി​ടു​ക്കു​ള്ള​വ​ർ"​ ​കാ​ര്യ​സാ​ദ്ധ്യ​ത്തി​നാ​യി​ ​ഉ​പ​യോ​ഗി​ക്കാ​ൻ​ ​തു​ട​ങ്ങി​യി​ട്ട് ​നൂ​റ്റാ​ണ്ടു​ക​ൾ​ ​എ​ത്ര​യാ​യി​യെ​ന്നാ​ണ് ​നി​ങ്ങ​ൾ​ ​വി​ചാ​രി​ക്കു​ന്ന​ത്?​ ​ന​മ്മു​ടെ​ ​ആ​ദി​കാ​വ്യ​ത്തി​ന്റെ​ ​ക​ഥാ​ഗ​തി​ത​ന്നെ​ ​മാ​റ്റി​യ​ത്,​ ​ദ​ശ​ര​ഥ​ ​മ​ഹാ​രാ​ജാ​വി​ൽ​ ​അ​ദ്ദേ​ഹ​ത്തി​ന്റെ​ ​മൂ​ന്നാം​ ​ഭാ​ര്യ​ ​കൈ​കേ​യി​ക്കു​ണ്ടാ​യി​രു​ന്ന​ ​ക​ടു​ത്ത​ ​സ്വാ​ധീ​ന​മാ​യി​രു​ന്നി​ല്ലേ​?​ ​അ​യോ​ദ്ധ്യ​യി​ൽ​ ​ത​ന്റെ​ ​ഏ​റ്റ​വും​ ​യോ​ഗ്യ​നാ​യ​ ​പ്രി​യ​പു​ത്ര​ൻ​ ​ശ്രീ​രാ​മ​ച​ന്ദ്ര​ന്റെ​ ​കി​രീ​ട​ധാ​ര​ണ​ ​മു​ഹൂ​ർ​ത്തം,​ ​രാ​മ​ൻ​ ​ജ​നി​ച്ച​നാ​ൾ​ ​മു​ത​ൽ​ ​ദ​ശ​ര​ഥ​ൻ​ ​സ്വ​പ്നം​ ​ക​ണ്ട​താ​യി​രു​ന്നി​ല്ലേ!​ ​എ​ന്നി​ട്ടെ​ന്താ​യി​?​ ​ശ്രീ​രാ​മ​നെ​ ​രാ​ജാ​വാ​ക്കി​യി​ല്ലെ​ന്നു​ ​മാ​ത്ര​മ​ല്ല,​ ​ഒ​രു​ ​വ്യാ​ഴ​വ​ട്ട​ക്കാ​ല​ത്തെ​ ​വ​ന​വാ​സ​മാ​യി​രു​ന്ന​ല്ലോ​ ​വി​ധി​ച്ച​ത്!​ 'വരം" ദുര്യുപയോഗപ്പെടുത്തി​ നടത്തി​യ ​ദു​ഷ്ട​സ്വാ​ധീ​ന​ങ്ങ​ൾ​ ​എ​ത്ര​ ​വ​ലി​യ​ ​വി​പ​ത്താ​ണു​ണ്ടാ​ക്കി​യ​ത് ​എ​ന്നു​ ​മാ​ത്രം​ചി​ന്തി​ക്കു​ക.​ ​ഇ​പ്പോ​ൾ,​ ​മ​ന​സി​ലാ​യോ​'​സ്വാ​ധീ​ന​'​ത്തി​ന്റെ​ ​പ​ഴ​ക്ക​മെ​ത്ര​യാ​ണെ​ന്നും,​ ​അ​തി​ന്റെ​ ​ശ​ക്തി​യെ​ന്താ​ണെ​ന്നും​!​ ​രാ​മാ​യ​ണം​ ​ക​ഥ​ ​പ​റ​ഞ്ഞ​തു​കൊ​ണ്ട് ​'​സ്വാ​ധീ​ന"ത്തെ​ ​രാ​മാ​യ​ണ​ ​കാ​ല​യ​ള​വി​ൽ​ ​പ​രി​മി​ത​പ്പെ​ടു​ത്തു​ക​യാ​ണെ​ന്നു​ ​ധ​രി​ക്ക​രു​ത്.​ ​'​സ്വാ​ധീ​ന​"ത്തി​ൽ​പ്പെ​ടു​ത്തി​ ​വീ​ഴ്ത്താ​ൻ​ ​ശ്ര​മി​ക്കു​ന്ന​ത് ​മി​ക്ക​പ്പോ​ഴും​ ​പ്ര​ബ​ല​രാ​യ​ ​വ്യ​ക്തി​ക​ളെ​യാ​യി​രി​ക്കു​മ​ല്ലോ​!​ ​അ​യ്യാ​യി​രം​ ​കൊ​ല്ല​ങ്ങ​ൾ​ക്കു​ ​മു​ൻ​പു​ള്ള​ ​രാ​ജാ​വി​ന്റെ​ ​ക​ഥ​ ​ന​മ്മ​ൾ​ ​ക​ണ്ടു.

ഇ​ന്നി​പ്പോ​ൾ​ ​രാ​ജാ​ക്ക​ന്മാ​രി​ല്ലെ​ങ്കി​ലും​ ​അ​വ​രെ​പോ​ലെ​യു​ള്ള​ ​പ്ര​ബ​ല​ന്മാ​രു​ണ്ട​ല്ലോ​?​ ​എ​ന്നാ​ൽ​ ​'​സ്വാ​ധീ​നം​"പി​ടി​മു​റു​ക്കു​ന്ന​ത് ​ഈ​ ​പ്ര​ബ​ല​ന്മാ​രു​ടെ​ ​ദൗ​ർ​ബ​ല്യ​ങ്ങ​ളി​ലാ​ണ്.​ ​ചി​ല​ർ​ ​അ​തി​ൽ​ ​വീ​ണു​പോ​കു​ന്ന​തോ​ടെ​ ​ക​ഥ​യും​ ​ക​ഴി​യും​!​ ​ദൗ​ർ​ബ​ല്യം​ ​പ​ല​ർ​ക്കും​ ​പ​ല​താ​ണ​ല്ലോ.​ ​ചി​ല​ർ​ക്ക് ​ധ​ന​മാ​യി​രി​ക്കാം​ ​മ​റ്റു​ചി​ല​ർ​ക്ക് ​മ​ദ്യ​മാ​ണെ​ങ്കി​ൽ,​ ​ചി​ല​ ​വീ​ര​കേ​സ​രി​മാ​ർ​ ​ച​ഞ്ച​ലാ​ക്ഷി​മാ​രി​ൽ​ ​വീ​ണി​രി​ക്കും​!​ ​അ​പൂ​ർ​വം​ ​ചി​ല​ ​വീ​ര​ന്മാ​ർ​ക്ക് ​ഇ​വി​ടെ​ ​വ​ർ​ണ്ണി​ച്ച​തി​ലെ​ല്ലാം​ ​ദൗ​ർ​ബ​ല്യം​ ​സു​ല​ഭ​മാ​ണെ​ന്ന് ​'മി​ടു​ക്ക​ന്മാ​ർ"​ ​ഗ്ര​ഹി​ക്കു​ന്നു​!​ ​അ​വ​ർ,​ ​വ​ള​രെ​ ​ത​ന്ത്ര​പൂ​ർ​വ്വം​ ​പ്ര​ബ​ല​രു​ടെ​ ​ദൗ​ർ​ബ​ല്യ​ത്തെ​ ​ത​ങ്ങ​ളു​ടെ​ ​സ്വാ​ധീ​ന​ ​വ​ല​യ​ത്തി​ലി​ട്ട് ​ഒ​രു​ ​യ​ന്ത്ര​മ​നു​ഷ്യ​നെ​പ്പോ​ലെ​ ​കൈ​കാ​ര്യം​ ​ചെ​യ്യു​ന്നു.​ ​ചി​ല​ർ​ ​ക​ണ്ടാ​ൽ​ ​പ​ഠി​ക്കും.​ ​മ​റ്റു​ ​ചി​ല​ർ​കൊ​ണ്ടാ​ലും​ ​പ​ഠി​ക്കി​ല്ല​!​ ​അ​പ്പോ​ൾ​ ​ഉ​ന്ന​ത​ൻ​ ​കു​ടു​ങ്ങി​യ​ ​വാ​ർ​ത്ത​വ​രും.​ ​അ​ങ്ങ​നെ​ ​കു​രു​ങ്ങി​യാ​ൽ,​ ​കു​രു​ക്കാ​ര​ഴി​ക്കും​?​ ​ആ​ര​ഴി​ക്കാ​നാ?​ ​ക​ക്കാ​ന​ല്ലേ​ ​അ​റി​യൂ,​ ​നി​ൽ​ക്കാ​ന​റി​യി​ല്ല​ല്ലോ!​ ​കു​രു​ട്ടു​വ​ഴി​ക​ളും,​ ​കു​റു​ക്കു​വ​ഴി​ക​ളും​ ​എ​പ്പോ​ഴും​ ​അ​പ​ക​ടം​ ​പ​തി​യി​രി​ക്കു​ന്ന​വ​യാ​ണെ​ന്ന് ​തി​രി​ച്ച​റി​യു​ക.​ ​നാ​നാ​വ​ഴി​യി​ലൂ​ടെ​ ​ഈ​ ​പ്ര​ബ​ല​നെ​ ​സ്വാ​ധീ​നി​ച്ച​വ​ർ​ ​ത​ന്നെ​ ​ച​തി​ക്കു​മെ​ന്നും​ ​ഈ​ ​പ്ര​ബ​ല​ ​മ​ണ്ട​ന്മാ​ർ​ക്ക​റി​യി​ല്ല​!​ ​നോ​ക്ക​ണേ​ ​ന​മ്മു​ടെ​ ​മൂ​ന്ന​ക്ഷ​ര​ങ്ങ​ളും​ ​ഒ​രു​ ​മു​റു​ക്കും​ ​ചെ​യ്യു​ന്ന​ ​മു​ട്ട​ൻ​ ​പ​ണി​!​""​ഇ​പ്ര​കാ​രം​ ​പ്ര​ഭാ​ഷ​ക​ൻ​ ​പ​റ​ഞ്ഞു​ ​നി​റു​ത്തു​മ്പോ​ൾ​ ​സ​ദ​സ്യ​രി​ല​ധി​കം​ ​പേ​രും​ ​കു​ലു​ങ്ങി​ച്ചി​രി​ ​മ​ത്സ​ത്തി​ൽ​ ​പ​ങ്കെ​ടു​ത്ത​ ​മാ​ന​സി​കാ​വ​സ്ഥ​യി​ലാ​യി​രു​ന്നു!