ഏത് കുറ്റകൃത്യത്തിൽ പങ്കുള്ളവരെയും രാജ്യത്തെ നിയമം അനുശാസിക്കുന്ന വഴികളിലൂടെ വേണം ശിക്ഷിക്കാൻ. മറിച്ചുള്ള ഏത് നീക്കവും ഭരണഘടന വിരുദ്ധമാണ്. ഒരു കുറ്റകൃത്യത്തിൽ പങ്കുണ്ടെന്ന്
ആരോപിക്കപ്പെടുന്നയാളിന്റെ കുടുംബത്തെപ്പോലും വഴിയാധാരമാക്കുന്ന ഒരു കാട്ടു നീതി രാജ്യത്തെ ചില സംസ്ഥാനങ്ങളിൽ അരങ്ങേറിയിരുന്നു. കുറ്റകൃത്യങ്ങളലേർപ്പെടുന്ന ഗുണ്ടാ സംഘങ്ങൾക്ക് ഒരു പാഠമാകണമെന്ന സദുദ്ദേശം അതിന് പിന്നിലുണ്ടെന്ന് ചിന്തിച്ചാൽപ്പോലും ഈ കാട്ടാള സമീപനത്തെ രാജ്യത്തെ നീതിന്യായ സംവിധാനങ്ങളോടുള്ള കടുത്ത വെല്ലുവിളിയായി കണക്കാക്കേണ്ടി വരും.

നിയമാനുസൃതമായ നടപടിക്രമങ്ങൾ പാലിക്കാതെ കുറ്റാരോപിതരായ വ്യക്തികളുടെ വീട് ഉൾപ്പെടെ സ്വത്ത് പൊളിക്കുന്നത് ഭരണഘടനാ വിരുദ്ധമാണെന്ന് നവംബർ 13ന് സുപ്രീം കോടതി വിധി പുറപ്പെടുവിച്ചിരിക്കുന്നു. ബി.ആർ.ഗവായ്, കെ.വി.വിശ്വനാഥൻ എന്നീ ജസ്റ്റിസുമാരുടെ ബഞ്ചാണ് ഇങ്ങനെ നിരീക്ഷിച്ചത്. സംസ്ഥാനങ്ങൾ കുറ്റാരോപിതരായ വ്യക്തികളുടെ വീടുകളും സ്വകാര്യ സ്വത്തുക്കളും നിയമവിരുദ്ധവും പ്രതികാരദായകവുമായ ബുൾഡോസർ ചെയ്യുന്നത് തടയാൻ ജസ്റ്റിസ് വിശ്വനാഥൻ മാർഗനിർദ്ദേശങ്ങളും പുറപ്പെടുവിച്ചു. പൊതുഭൂമിയലോ അനധികൃത കെട്ടിടങ്ങളലോ ഉള്ള കൈയേറ്റങ്ങൾ ഒഴികെ വ്യക്തമായ അനുമതിയില്ലാതെ രാജ്യത്തുടനീളമുള്ള പൊളിക്കലുകൾ നിറുത്തിവയ്ക്കുന്നതിനുള്ള ഇടക്കാല ഉത്തരവ് സുപ്രീം കോടതി നേരത്തെ തന്നെ നൽകിയിരുന്നു.

പൊളിക്കലുകളിൽ പ്രകടമായ

വർദ്ധനവ് ഉണ്ടായിട്ടുണ്ടോ?

കഴിഞ്ഞ കുറച്ച് വർഷങ്ങളായി, പല സംസ്ഥാനങ്ങളിലും കുറ്റാരോപിതരായ വ്യക്തികളുടെ വീടുകളും സ്വകാര്യ സ്വത്തുക്കളും ബുൾഡോസർ ചെയ്യുന്ന സംഭവങ്ങളുണ്ടായിട്ടുണ്ട്. കൈയേറ്റത്തിനെതിരായ നടപടിയുടെ പേരിലോ അനധികൃത നിർമ്മാണത്തിന്റെ മറവിൽ നിന്നോ സർക്കാരുകൾ ഈ പൊളിക്കലുകൾ ന്യായീകരിക്കുകയും ചെയ്തിരുന്നു.

ഡൽഹി ജഹാംഗീർപുരിയിൽ വർഗീയ കലാപത്തെത്തുടർന്നാണ് രാജ്യത്ത് ബുൾഡോസർ രാജ് തുടങ്ങുന്നത്. ഇത് രാജ്യത്തിന്റെ മറ്റ് ഭാഗങ്ങളലേക്കും വേഗത്തിൽ വ്യാപിച്ചു. അതുപോലെ, മധ്യപ്രദേശിലെ ഖർഗോണിൽ നടന്ന വർഗീയ കലാപങ്ങൾ 'കലാപകരെന്ന് ആരോപിക്കപ്പെടുന്ന' ആളുകളുടെ ഉടമസ്ഥതയിലുള്ള വീടുകളും വ്യാപാര സ്ഥാപനങ്ങളും തകർക്കുന്നതലേക്ക് വഴി തെളിച്ചു.

ഹൗസിംഗ് ആൻഡ് ലാൻഡ് റൈറ്റ്സ് നെറ്റ്‌വർക്കിന്റെ 2024ലെ എസ്റ്റമേറ്റ് അനുസരിച്ച്, പ്രാദേശിക,സംസ്ഥാന,കേന്ദ്ര തലങ്ങളിലെ അധികാരികൾ 2022 ലും 2023 ലുമായി ആകെ 1,53,820 വീടുകൾ പൊളിച്ചു കളയുകയും, ഇതു വഴി ഗ്രാമങ്ങളിലും നഗരങ്ങളിലുമുള്ള 7,38,438ലധികം ആൾക്കാരെ മാറ്റിപ്പാർപ്പക്കേണ്ടിയും വന്നു എന്ന ഞെട്ടിക്കുന്ന വിവരങ്ങളാണ് പുറത്തു വന്നത്. കൂടാതെ, ഫെബ്രുവരിയിൽ ആംനസ്റ്റി ഇന്റർനാഷണൽ പ്രസിദ്ധീകരിച്ച ഒരു റിപ്പോർട്ട് വെളിപ്പെടുത്തിയത് ഇന്ത്യയിലെ അഞ്ച് സംസ്ഥാനങ്ങളിലെ അധികാരികൾ 2022 ഏപ്രിൽ മുതൽ ജൂൺ വരെ 128 കെട്ടിടങ്ങൾ തകർത്തു എന്നാണ്. നിരവധി സംസ്ഥാനങ്ങൾ നടത്തിയ പൊളിക്കൽ ഡ്രൈവുകളെ ചോദ്യം ചെയ്തുള്ള ഒരു കൂട്ടം ഹർജികൾക്ക് മറുപടിയായാണ് ഇപ്പോഴത്തെ ആശ്വാസകരമായ കോടതിയുടെ വിധി എന്നതും ശ്രദ്ധേയമാണ്. 2022ൽ ജഹാംഗീർപുരിയിൽ നടന്ന പൊളിക്കലുകളെ ചോദ്യം ചെയ്ത് സമർപ്പിച്ച മറ്റൊരു ഹർജിയുമായി ഈ ഹർജികൾ കൂട്ടച്ചേർക്കപ്പെട്ടു. സെപ്തംബർ 2ന്, ഹർജിക്കാരുടെ ആശങ്കകൾ പരിഹരിക്കുന്നതിന് ഭരണഘടനയുടെ ആർട്ടിക്കിൾ 142 പ്രകാരം സുപ്രീം കോടതിയുടെ പ്രത്യേക അധികാരം വെച്ചു കൊണ്ട് ഈ വിഷയത്തിൽ മാർഗനിർദ്ദേശങ്ങൾ രൂപീകരിക്കാനുള്ള ഉദ്ദേശ്യവും രണ്ടംഗ ബെഞ്ച് അറിയിച്ചിട്ടുണ്ട്.

കോടതി എന്ത് വിധിച്ചു?

കുറ്റാരോപിതരോ ശിക്ഷിക്കപ്പെട്ടവരോ ആകട്ടെ,നിയമാനുസൃതമായ നടപടിക്രമങ്ങളില്ലാതെ വ്യക്തികളുടെ സ്വത്തുക്കൾ പൊളിക്കുന്നത് ഭരണഘടനാ ധാർമ്മികത കർശനമായി വിലക്കുന്നുവെന്ന് കോടതി തുടക്കത്തിൽ തന്നെ തറപ്പിച്ചുപറഞ്ഞു. സർക്കാർ ഉദ്യോഗസ്ഥരുടെ ഇത്തരം സ്വേച്ഛാധിപത്യ പ്രയോഗം 'നിയമവാഴ്ച'യുടെ ഹൃദയത്തിൽ തന്നെ അടിക്കുന്നതും പൊതുജനവിശ്വാസത്തെ ദുർബലപ്പെടുത്തുന്നതുമാണെന്ന് ഇത് കൂടുതൽ അടിവരയിടുന്നു. കുറ്റാരോപിതനെ മുൻകൂറായി ശിക്ഷിച്ചുകൊണ്ട് ജുഡീഷ്യറിയുടെ പങ്ക് എക്സിക്യൂട്ടീവ് കവർന്നെടുക്കുന്നതിനെതിരെയും കോടതി മുന്നറിയിപ്പ് നൽകി, 'എക്സിക്യൂട്ടീവിന് ജഡ്ജിയാകാനും കുറ്റാരോപിതനായ വ്യക്തി കുറ്റക്കാരനാണെന്ന് തീരുമാനിക്കാനും അതിനാൽ അയാളുടെ താമസ/വാണിജ്യ സ്വത്തുക്കൾ/വസ്തുക്കൾ പൊളിച്ച് അവനെ ശിക്ഷിക്കാനും കഴിയില്ല. എക്സിക്യൂട്ടീവിന്റെ ഒരു പ്രവൃത്തി അതിന്റെ പരിധികൾ ലംഘിക്കുന്നതായിരിക്കും.' എന്നും ജസ്റ്റിസ് ഗവായ് നിരീക്ഷിക്കുകയുണ്ടായി.

പൊളിക്കൽ ഡ്രൈവുകൾ ഒരു കുറ്റം ആരോപിക്കപ്പെടുന്ന കുറ്റവാളികളെ ലക്ഷ്യം വയ്ക്കുക മാത്രമല്ല,അവരുടെ കുടുംബങ്ങൾക്ക് ഒരുതരം 'കൂട്ടായ ശിക്ഷ' ചുമത്തുകയും ചെയ്യുന്നുവെന്ന് ജഡ്ജിമാർ സമ്മതിച്ചതും ഈ പ്രവൃത്തിയുടെ കഠോരത വെളിവാക്കുന്നതാണ്. ആർട്ടിക്കിൾ 21 പ്രകാരം പാർപ്പിടത്തിനുള്ള അവകാശത്തിന്റെ ഭരണഘടനാ ഉറപ്പിനെയാണ് ഇത് ലംഘിക്കുന്നതെന്നും ജസ്റ്റിസ് ഗവായ് ചൂണ്ടിക്കാട്ടി. 'അയാളുടെ പങ്കാളയോ മക്കളോ മാതാപിതാക്കളോ ഒരേ വീട്ടിൽ താമസിക്കുന്നുവെങ്കിൽ അല്ലെങ്കിൽ ഒരേ സ്വത്ത് കൈവശം വച്ചാൽ, അവരെ കൂടാതെ സ്വത്ത് പൊളിച്ച് അവർക്ക് പിഴ ചുമത്താനാകുമോ? ആരോപണവധേയനായ ഒരു വ്യക്തിയുമായി ബന്ധപ്പെട്ടതിന്റെ അടിസ്ഥാനത്തിൽ മാത്രം ഏതെങ്കിലും കുറ്റകൃത്യത്തിൽ ഏർപ്പെട്ടിരിക്കുകയാണെങ്കിലും, എല്ലാവർക്കും അറിയാവുന്നതുപോലെ,ഒരു ഭക്തനായ പിതാവിന് ഒരു വിമതനായ മകനുണ്ടാകാം, തിരിച്ചും. അദ്ദേഹം ഇത്തരത്തിലും നിരീക്ഷിക്കുകയുണ്ടായി. ഇത് ഭരണകൂടത്തിന്റെ ഭാഗത്തുനിന്ന് ദുരുദ്ദേശ്യത്തിന്റെ ശക്തമായ അനുമാനം ഉയർത്തുമെന്നും ജസ്റ്റിസ് ഗവായ് നിരീക്ഷിച്ചു.

മാർഗനിർദേശങ്ങൾ എന്തൊക്കെയാണ്?

കൂടുതൽ സ്ഥാപനപരമായ ഉത്തരവാദിത്തം വളർത്തിയെടുക്കാൻ ലക്ഷ്യമിട്ട് കോടതി സമഗ്രമായ മാർഗനിർദ്ദേശങ്ങൾ പുറപ്പെടുവിച്ചു. എന്നാൽ, ഈ നിർദ്ദേശങ്ങൾ കോടതി നിർബന്ധമാക്കിയിട്ടുള്ള അനധികൃത നിർമ്മാണങ്ങൾക്കും പൊളിക്കലുകൾക്കും ബാധകമല്ലെന്ന് വ്യക്തമാക്കി. നിയമവിരുദ്ധമായ പൊളിക്കലുകൾക്ക് ഉത്തരവാദികളായ ഉദ്യോഗസ്ഥർ അച്ചടക്കനടപടി, അലക്ഷ്യ കുറ്റം, സാമ്പത്തിക പിഴ എന്നിവ നേരടേണ്ടിവരുമെന്ന് ജഡ്ജിമാർ വ്യക്തമാക്കിയിട്ടുണ്ട്. കൂടാതെ, തെറ്റായ പൊളിക്കലുകൾക്കുള്ള നഷ്ടപരിഹാരം വീഴ്ച വരുത്തിയ ഉദ്യോഗസ്ഥരിൽ നിന്ന് നേരിട്ട് ഈടാക്കാനും നിർദ്ദേശിച്ചിരിക്കുകയാണ്..

ബാധിത കക്ഷികൾക്ക് ബദൽ പാർപ്പിടം ക്രമീകരിക്കാനും പൊളിക്കൽ ഉത്തരവിനെ വെല്ലുവിളിക്കാനും മതിയായ സമയം നൽകേണ്ടതിന്റെ ആവശ്യകത തിരിച്ചറിഞ്ഞ കോടതി, 15 ദിവസത്തെ മുൻകൂർ അറിയിപ്പ് കൂടാതെ ഒരു പൊളിക്കൽ ഡ്രൈവ് ഇനി തുടരരുതെന്നും നിർദ്ദേശിച്ചിരിക്കുകയാണ്. അത്തരത്തിലുള്ള അറിയിപ്പ് വീട്ടുടമസ്ഥന് രജിസ്റ്റർ ചെയ്ത തപാൽ മുഖേന നൽകുകയും അനധികൃത നിർമ്മാണത്തിന്റെ സ്വഭാവം,നിർദ്ദിഷ്ട ലംഘനങ്ങളുടെ വിശദാംശങ്ങൾ, അത്തരം നിർബന്ധിത നടപടി ആവശ്യപ്പെടുന്ന കാരണങ്ങൾ എന്നിവ നൽകുകയും വേണം.

കൂടാതെ, ഉടമസ്ഥന് വ്യക്തിപരമായി കേൾക്കാനുള്ള അവസരം (No man should be dealt with without been heard) നൽകാനും നിയുക്ത അതോറിറ്റയോട് ഉത്തരവിട്ടിട്ടുണ്ട്. അത്തരത്തിലുള്ള ഒരു മീറ്റിംഗിന്റെ മിനിറ്റ്സ്, അനധികൃത നിർമ്മാണം സംയുക്തമാണോ, അല്ലെങ്കിൽ മുഴുവൻ ഘടനയും പൊളക്കേണ്ടതുണ്ടോ എന്നതുൾപ്പെടെയുള്ള കക്ഷികളുടെ തർക്കങ്ങൾ വിശദമാക്കുന്ന അന്തിമ ഉത്തരവിനൊപ്പം കൃത്യമായി രേഖപ്പെടുത്താനും നിർദ്ദേശിക്കുന്നു. കൂടാതെ, പൊളിക്കൽ ഡ്രൈവുമായി മുന്നോട്ട് പോകുന്നതിന് മുമ്പ്, ബന്ധപ്പെട്ട അധികാരി കുറഞ്ഞത് രണ്ട് സാക്ഷികളെങ്കിലും ഒപ്പിട്ട വിശദമായ പരശോധന റപ്പോർട്ട് തയ്യാറാക്കണം.

മുഴുവൻ പൊളിക്കൽ പ്രക്രിയയും നന്നായി വീഡയോഗ്രാഫ് ചെയ്തിട്ടുണ്ടെന്ന് ഉറപ്പാക്കാൻ ജഡ്ജിമാർ അധികാരികളോട് നിർദ്ദേശിച്ചു. പൊലീസ് ഉൾപ്പെട്ട ഉദ്യോഗസ്ഥരുടെയും പേരുകൾ വ്യക്തമാക്കുന്ന വിശദമായ പൊളിക്കൽ റപ്പോർട്ട് തയ്യാറാക്കണം. റപ്പോർട്ട് മുനിസിപ്പൽ കമ്മീഷണറുടെ മുമ്പാകെ സമർപ്പിക്കുകയും പൊതുജനങ്ങളുടെ പ്രവേശനക്ഷമത ഉറപ്പാക്കുന്നതിന് ഡിജിറ്റൽ പോർട്ടലിൽ അപ്‌ലോഡ് ചെയ്യുകയും വേണം. ഇത് തത്വത്തിൽ വീടുകൾ പൊളിക്കാൻ പറഞ്ഞയയ്ക്കുന്ന രാഷ്ട്രീയ മേലാളമാരുടെ ഉത്തരവുകൾ അന്ധമായി പാലിക്കുന്നതിന് മുമ്പ് ഉദ്യോഗസ്ഥരെ രണ്ടുതവണ ചിന്തിക്കാൻ പ്രേരിപ്പിക്കുമെന്നതിൽ സംശയമില്ല.