'​'​മ​നു​ഷ്യ​ർ​ ​ത​മ്മി​ലെ​ ​വി​രോ​ധ​ങ്ങ​ൾ​ക്ക് ​എ​ത്ര​കാ​ലം​ ​ആ​യു​സു​ണ്ടാ​കാ​മെ​ന്നാ​ണ് ​നി​ങ്ങ​ൾ​ ​വി​ചാ​രി​ക്കു​ന്ന​ത്!​ ​അ​ത്ത​ര​മൊ​രു​ ​കാ​ര്യ​ത്തെ​പ്പ​റ്റി​ ​എ​പ്പോ​ഴെ​ങ്കി​ലും​ ​ആ​ലോ​ചി​ച്ചി​ട്ടു​ണ്ടോ​?​ ​വി​രോ​ധ​പ്പെ​ട്ടി​രി​ക്കു​ന്ന​വ​രു​ടെ​ ​ആ​യു​ഷ്‌​ക്കാ​ലം​ ​മു​ഴു​വ​നും​?​ ​അ​തോ,​ ​അ​വ​രി​ലൊ​രാ​ളി​ന്റെ​ ​ക​ണ്ണ​ട​യു​ന്ന​തു​വ​രെ​!​ ​മ​നു​ഷ്യ​ന​ല്ലേ​ ​ജീ​വി,​ ​കൊ​ന്നാ​ലും,​ ​തി​ന്നാ​ലും​ ​പ​ക​യ​ട​ങ്ങു​മോ​!​ ​ഭൂ​മി​യി​ൽ​ ​മ​നു​ഷ്യ​ർ​ ​ത​മ്മി​ലെ​ ​ആ​ദ്യ​ത്തെ​ ​ക​ലാ​പ​ക്കൊ​ടി​ ​ഉ​യ​ർ​ത്തി​യ​ത് ​ആ​രാ​യി​രി​ക്കും​?​ ​സം​ശ​യ​മെ​ന്താ,​ ​ര​ക്ത​ബ​ന്ധ​മു​ള്ള​ ​സ​ഹോ​ദ​ര​ന്മാ​ർ​ ​ത​മ്മി​ൽ​ ​ത​ന്നെ​യാ​യി​രു​ന്ന​ല്ലോ!​ ​ഓ​ർ​മ്മ​യി​ല്ലേ,​ ​ആ​ദാ​മി​ന്റെ​ ​മ​ക്ക​ളെ,​ ​ക​യി​നെ​യും,​ ​ഹാ​ബേ​ലി​നെ​യും.​ ​ഹാ​ബേ​ലി​നെ,​ ​ക​യി​ൻ​ ​കൊ​ല​പ്പെ​ടു​ത്തി.​ ​അ​ങ്ങ​നെ,​ ​ഹാ​ബേ​ൽ​ ​മ​നു​ഷ്യ​ക്കു​രു​തി​യു​ടെ​ ​ആ​ദ്യ​ത്തെ​ ​ഇ​ര​യാ​യി​യെ​ന്നാ​ണ് ​പാ​ശ്ചാ​ത്യ​പു​രാ​ണ​ ​ക​ഥ​യെ​ങ്കി​ൽ,​ ​ന​മ്മു​ടെ​ ​പു​രാ​ണ​ങ്ങ​ളി​ലും​ ​കു​രു​തി​ക​ൾ​ക്ക് ​ക്ഷാ​മ​വു​മു​ണ്ടാ​യി​രു​ന്നോ​?​ ​മ​ഹാ​ഭാ​ര​ത​ത്തി​ലെ​ ​ക​രു​ത്തു​റ്റ​ ​ക​ഥാ​പാ​ത്ര​ങ്ങ​ളി​ലൊ​ന്നാ​യി​രു​ല്ലോ​ ​അ​ശ്വ​ത്ഥാ​മാ​വ്.​ ​അ​മി​ത​മാ​യ​ ​കോ​പ​വും,​ ​പ്ര​തി​കാ​ര​ ​ചി​ന്ത​ക​ളും​ ​എ​പ്ര​കാ​ര​മാ​ണ് ​ഒ​രു​ ​വ്യ​ക്തി​യു​ടെ​ ​അ​ധഃ​പ​ത​ന​ത്തി​ന് ​കാ​ര​ണ​മാ​കു​ന്ന​തെ​ന്ന് ​അ​ശ്വ​ത്ഥാ​മാ​വി​ന്റെ​ ​ജീ​വി​ത​ക​ഥ​യി​ലൂ​ടെ​ ​വ​ര​ച്ചു​കാ​ട്ടി​യി​രി​ക്കു​ക​യ​ല്ലേ​ ​മ​ഹാ​ഭാ​ര​ത​ ​ക​ഥാ​കാ​ര​ൻ.​ ​അ​ത് ​ന​മു​ക്കൊ​ന്നു​കാ​ണ​ണ്ടേ​?​"​"​ ​പ​തി​വി​ന് ​വി​പ​രീ​ത​മാ​യി,​ ​എ​ന്തു​കൊ​ണ്ടാ​ണ് ​പ്ര​ഭാ​ഷ​ക​ൻ​ ​നെ​ഗ​റ്റി​വ് ​ചി​ന്ത​ക​ളി​ൽ​ ​അ​ടി​വ​ര​യി​ടു​ന്ന​ത് ​എ​ന്ന​ഭാ​വ​മാ​യി​രു​ന്നു​ ​സ​ദ​സ്യ​രി​ൽ​ ​ചി​ല​ ​മു​ഖ​ങ്ങ​ളി​ലെ​ങ്കി​ലും​ ​ക​ണ്ട​ത്.​ ​എ​ന്നാ​ൽ,​ ​ജീ​വി​ത​ത്തി​ന്റെ​ ​വ​ഴി​ ​ത​ന്നെ​ ​അ​ട​ഞ്ഞു​പോ​യ​ ​ക​ഥ​പ​റ​ഞ്ഞാ​ല​ല്ലേ​ ​അ​ത്ത​ര​മൊ​ര​വ​സ്ഥ​യു​ടെ​ ​ഗു​ണ​ദോ​ഷ​ങ്ങ​ൾ​ ​ബോ​ദ്ധ്യ​പ്പെ​ടു​ത്താ​ൻ​ ​ക​ഴി​യു​യെ​ന്ന​ ​ചി​ന്ത​യി​ലാ​യി​രു​ന്നു​ ​പ്ര​ഭാ​ഷ​ക​ൻ.​ ​സ​ദ​സ്യ​രി​ലെ​ ​വ്യ​ത്യ​സ്ത​ഭാ​വ​ങ്ങ​ൾ​ ​പൂ​ർ​ണ്ണ​മാ​യി​ ​ഉ​ൾ​ക്കൊ​ണ്ട​പോ​ലെ​ ​എ​ല്ലാ​വ​രേ​യും​ ​നോ​ക്കി​ ​ചെ​റു​പു​ഞ്ചി​രി​യോ​ടെ​ ​പ്ര​ഭാ​ഷ​ക​ൻ​ ​ഇ​പ്ര​കാ​രം​ ​തു​ട​ർ​ന്നു:
'​'​പാ​ണ്ഡ​വ​ ​കൗ​ര​വ​ ​രാ​ജ​കു​മാ​ര​ന്മാ​രു​ടെ​ ​രാ​ജ​കീ​യ​ ​ഗു​രു​വാ​യ​ ​ദ്രോ​ണാ​ചാ​ര്യ​രു​ടെ​ ​മ​ക​നാ​യി​രു​ന്നു​ ​അ​ശ്വ​ത്ഥാ​മാ​വെ​ന്ന് ​ന​മു​ക്ക​റി​യാം.​ ​കൗ​ര​വ​രു​ടെ​ ​നേ​താ​വാ​യ​ ​ദു​ര്യോ​ധ​ന​ന്റെ​ ​അ​ടു​ത്ത​ ​സു​ഹൃ​ത്താ​യി​രു​ന്ന​ ​അ​ശ്വ​ത്ഥാ​മാ​വ്,​ ​പി​താ​വി​ന്റെ​ ​ശി​ക്ഷ​ണ​ത്തി​ൽ​ ​കു​രു​ ​രാ​ജ​കു​മാ​ര​ന്മാ​രോ​ടൊ​പ്പം​ ​സൈ​നി​ക​ ​പ​രി​ശീ​ല​നം​ ​നേ​ടു​ന്നു.​ ​അ​ശ്വ​ത്ഥാ​മാ​വി​ന് ​പി​താ​വി​ൽ​ ​നി​ന്ന് ​നാ​രാ​യ​ണാ​സ്ത്രം,​ ​ബ്ര​ഹ്മ​ശി​രാ​സ്ത്രം​ ​എ​ന്നി​വ​യു​ൾ​പ്പെ​ടെ​ ​നി​ര​വ​ധി​ ​ആ​കാ​ശാ​യു​ധ​ങ്ങ​ളെ​ക്കു​റി​ച്ചു​ള്ള​ ​അ​റി​വ് ​ല​ഭി​ക്കു​ന്നു.​ ​പാ​ണ്ഡ​വ​രും​ ​കൗ​ര​വ​രും​ ​ത​മ്മി​ലു​ള്ള​ ​കു​രു​ക്ഷേ​ത്ര​ ​യു​ദ്ധ​ത്തി​ൽ,​ ​കൗ​ര​വ​രു​ടെ​ ​പ​ക്ഷ​ത്ത് ​നി​ന്ന് ​പോ​രാ​ടു​ന്ന​ ​അ​ദ്ദേ​ഹം​ ​യു​ദ്ധാ​വ​സാ​ന​ത്തോ​ടെ​ ​അ​വ​രു​ടെ​ ​വി​ഭാ​ഗ​ത്തി​ൽ​ ​നി​ന്ന് ​അ​വ​ശേ​ഷി​ക്കു​ന്ന​ ​മൂ​ന്ന് ​യോ​ദ്ധാ​ക്ക​ളി​ൽ​ ​ഒ​രാ​ളാ​യി​ ​ഉ​യ​ർ​ന്നു​വ​രു​ന്നു.​ ​പി​താ​വി​ന്റെ​ ​അ​നു​ഗ്ര​ഹ​ത്തോ​ടെ,​ ​യു​ദ്ധം​ ​ഔ​പ​ചാ​രി​ക​മാ​യി​ ​അ​വ​സാ​നി​ച്ച​തി​ന് ​ശേ​ഷം,​ ​അ​ശ്വ​ത്ഥാ​മാ​വ് ​ശി​വ​ന് ​ഒ​രു​ ​യാ​ഗം​ ​ക​ഴി​ച്ച് ​അ​മാ​നു​ഷി​ക​ ​ശ​ക്തി​യും​ ​ആ​യു​ധ​വും​ ​നേ​ടു​ന്നു.​ ​പാ​ണ്ഡ​വ​ ​പാ​ള​യ​ത്തി​ൽ​ ​ഒ​രു​ ​രാ​ത്രി​ ​ആ​ക്ര​മ​ണം​ ​ന​ട​ത്തു​ക​യും​ ​ദ്രോ​ണ​രെ​ ​ശി​ര​ഛേ​ദം​ ​ചെ​യ്ത​ ​പാ​ണ്ഡ​വ​ ​സൈ​ന്യ​ത്തി​ന്റെ​ ​ക​മാ​ൻ​ഡ​റാ​യ​ ​ധൃ​ഷ്ട​ദ്യു​മ്ന​നെ​യും​ ​പാ​ണ്ഡ​വ​രു​ടെ​ ​രാ​ജ്ഞി​യാ​യ​ ​ദ്രൗ​പ​ദി​യു​ടെ​ ​പു​ത്ര​ന്മാ​ർ​ ​ഉ​ൾ​പ്പെ​ടെ​യു​ള്ള​ ​ശേ​ഷി​ക്കു​ന്ന​ ​യോ​ദ്ധാ​ക്ക​ളെ​യും​ ​കൊ​ല്ലു​ക​യും​ ​ചെ​യ്യു​ന്നു.​ ​മ​റു​പ​ടി​യാ​യി​ ​പാ​ണ്ഡ​വ​ർ​ ​അ​ദ്ദേ​ഹ​ത്തെ​ ​പി​ന്തു​ട​രു​ന്നു,​ ​നേ​രി​ടു​മ്പോ​ൾ,​ ​അ​ശ്വ​ത്ഥാ​മാ​വ് ​ബ്ര​ഹ്മ​ശി​രാ​സ്ത്രം​ ​വി​ട്ട​യ​ക്കു​ന്നു.​ ​പി​ന്നീ​ട്,​ ​ആ​യു​ധം​ ​ഓ​ർ​മ്മി​ക്കാ​ൻ​ ​ക​ഴി​യാ​തെ,​ ​അ​ശ്വ​ത്ഥാ​മാ​വ് ​പ​ക​രം​ ​പാ​ണ്ഡ​വ​ ​വം​ശ​ത്തെ​യും​ ​പ​രീ​ക്ഷി​ത്ത് ​ഗ​ർ​ഭി​ണി​യാ​യ​ ​ഉ​ത്ത​ര​ ​ഉ​ൾ​പ്പെ​ടെ​യു​ള്ള​ ​പാ​ണ്ഡ​വ​ ​സ്ത്രീ​ക​ളെ​യും​ ​ല​ക്ഷ്യ​മി​ടു​ന്നു.​ ​കു​ട്ടി​ ​മ​രി​ച്ചെ​ങ്കി​ലും,​ ​ശ്രീ​കൃ​ഷ്ണ​ൻ​ ​പി​ന്നീ​ട് ​കുഞ്ഞിനെ​ ​പു​ന​ർ​ജീ​വി​പ്പി​ക്കു​ന്നു.​ ​ഈ​ ​പ്ര​വൃ​ത്തി​ക​ൾ​ക്കു​ള്ള​ ​ശി​ക്ഷ​യാ​യി,​ ​ശ്രീ​കൃ​ഷ്ണ​ൻ​ ​അ​ശ്വ​ത്ഥാ​മാ​വി​നെ​ ​മൂ​വാ​യി​രം​ ​വ​ർ​ഷം​ ​ഭൂ​മി​യി​ൽ​ ​അ​ല​ഞ്ഞു​ ​ന​ട​ക്കാ​ൻ​ ​ശ​പി​ക്കു​ന്നു.​ ​പി​ന്നീ​ട് ​അ​ദ്ദേ​ഹം​ ​വ​ന​ങ്ങ​ളി​ലേ​ക്ക് ​പി​ൻ​വാ​ങ്ങു​ന്നു.​ ​ഇ​താ​ണ് ​ആ​ ​ദു​ര​ന്ത​ജീ​വി​ത​ത്തെ​പ്പ​റ്റി​ ​എ​നി​ക്ക​റി​യാ​വു​ന്ന​ ​ക​ഥ.​ ​അ​ശ്വ​ത്ഥാ​മാ​വ് ​തീ​ർ​ച്ച​യാ​യും​ ​ഒ​രു​ ​ചി​ര​ഞ്ജീ​വി​ത​ന്നെ​യാ​ണ് ​എ​ന്നാ​ണ​ല്ലോ​ ​ഇ​ന്ന​ത്തെ​ ​മ​നു​ഷ്യ​രു​ടെ​ ​അ​ധ​മ​ ​പ്ര​വ​ർ​ത്തി​ക​ൾ​ ​ന​മ്മെ​ ​ഓ​ർ​മ്മ​പ്പെ​ടു​ത്തു​ന്ന​ത്.​ ​തീ​വ്ര​ത​യി​ൽ​ ​വ്യ​ത്യാ​സം​ ​വ​രു​മെ​ങ്കി​ലും,​ ​എ​ല്ലാ​ ​മ​നു​ഷ്യ​രി​ലും​ ​'​അ​ശ്വ​ത്ഥാ​മാ​വ് ​'​ ​ഉ​റ​ങ്ങി​ക്കി​ട​പ്പു​ണ്ട്.​ ​എ​ന്നാ​ൽ,​ ​ചി​ല​രി​ലാ​ക​ട്ടെ​ ​'​അ​ശ്വ​ത്ഥാ​മാ​വ് ​ഉ​റ​ങ്ങാ​റേ​യി​ല്ല.​ ​അ​വ​രി​ല​ധി​ക​വും​ ​ഇ​പ്പോ​ൾ​ ​ജ​യി​ലി​ലാ​ണെ​ന്നു​മാ​ത്രം​!​ ​അ​പ്പോ​ൾ​ ​ഇ​ത്ര​യെ​ങ്കി​ലു​മോ​ർ​ക്കു​ക​:​ ​ന​മ്മു​ടെ​ ​വാ​ക്കു​ക​ളെ​ ​സൂ​ക്ഷി​ക്കു​ക.​ ​കാ​ര​ണം,​ ​വാ​ക്കി​ൽ​ ​നി​ന്നാ​ണ് ​ശ​നി.​ ​പ​ഞ്ചാം​ഗ​ത്തി​ൽ​ ​നി​ന്ന​ല്ല​!​ ​സ്വ​ന്തം​ ​വാ​ക്കി​ലെ​ ​ശ​നി​യാ​ണ്,​ ​വി​ന​യാ​യി​ ​തീ​രു​ന്ന​ത്!​ ​അ​ങ്ങ​നെ,​ ​വി​ന,​ ​വി​ദ്വേ​ഷ​മാ​യി​ ​മാ​റു​ന്നു.​ ​വി​ദ്വേ​ഷം,​ ​വൈ​രാ​ഗ്യ​മാ​യി​ ​വ​ള​രു​ന്നു.​ ​വൈ​രാ​ഗ്യം,​ ​വാ​ശി​യാ​യി​ ​ഉ​ള്ളി​ലു​റ​ക്കു​ന്നു.​ ​വാ​ശി,​ ​നാ​ശ​മാ​യി​ ​തീ​രു​ന്നു​യെ​ന്ന് ​തി​രി​ച്ച​റി​വു​ള്ള​വ​ർ,​ ​ജീ​വി​താ​നു​ഭ​വ​ങ്ങ​ളാ​യി​ ​പ​ണ്ടേ​ ​ന​മു​ക്ക് ​പ​ങ്കു​വ​ച്ചു​ത​ന്നി​ട്ടു​ണ്ട​ല്ലോ​!​ ​ഇ​നി​ ​സ്വ​യം​വി​ല​യി​രു​ത്തി​ ​നോ​ക്കു​ക,​ ​ന​മ്മ​ളെ​വി​ടെ​ ​നി​ല്ക്കു​ന്നു​യെ​ന്ന്,​ ​സ്വ​യം​ ​തി​രു​ത്തി​യാ​ൽ​ ​നാ​ട്ടി​ൽ​ ​ത​ന്നെ​ ​നി​ൽ​ക്കാം,​ ​ജ​യി​ലി​ൽ​ ​പോ​ക​ണ്ട!​"​"​ ​സ​ദ​സി​ൽ​ ​നി​ന്നു​യ​ർ​ന്ന​ ​കൂ​ട്ട​ച്ചി​രി​യി​ൽ​ ​പ്ര​ഭാ​ഷ​ക​നും​ ​കൂ​ടി​ച്ചേ​ർ​ന്നു.