ലോക്‌സഭയിലെ പ്രതിപക്ഷ നേതാവ് ; പദവിയും അർഹതയും

ലോ​ക്‌​സ​ഭാ​ ​തി​ര​ഞ്ഞെ​ടു​പ്പ് ​ക​ഴി​ഞ്ഞു.​ ​പു​തി​യ​ ​സ്പീ​ക്ക​റാ​യി​ ​ഓം​ ​ബി​ർ​ള​ ​അ​ധി​കാ​ര​വു​മേ​റ്റു.​ ​ഇ​നി​ ​നി​യ​മ​സ​ഭാ​ ​സ്പീ​ക്ക​റു​ടെ​ ​പ്ര​ധാ​ന​ ​ചു​മ​ത​ല​ ​പ്ര​തി​പ​ക്ഷ​നേ​താ​വി​നെ​ ​അം​ഗീ​ക​രി​ക്കു​ക​ ​എ​ന്ന​താ​ണ്.​ ​അ​താ​യ​ത് ​സ​ർ​ക്കാ​ർ​ ​രൂ​പീ​ക​രി​ച്ച് ​ക​ഴി​ഞ്ഞ​ശേ​ഷം​ ​എ​തി​ർ​പ​ക്ഷ​ത്തെ​ ​ഏ​റ്റ​വും​ ​അം​ഗ​സം​ഖ്യ​യു​ള്ള​ ​പാ​ർ​ട്ടി​യു​ടെ​ ​സ​ഭ​യ്ക്കു​ള്ളി​ലെ​ ​നേ​താ​വി​നെ​യാ​ണ് ​സാ​ധാ​ര​ണ​ ​പ്ര​തി​പ​ക്ഷ​ ​നേ​താ​വാ​യി​ ​ക​ണ​ക്കാ​ക്കു​ക.​ ​അ​പ്ര​കാ​രം​ ​തി​ര​ഞ്ഞെ​ടു​ത്ത​ ​നേ​താ​വി​നെ​ ​സ്പീ​ക്ക​ർ​ ​അം​ഗീ​ക​രി​ക്കു​ന്ന​തോ​ടെ​ ​അ​ദ്ദേ​ഹം​ ​സ​ഭ​യു​ടെ​ ​പ്ര​തി​പ​ക്ഷ​ ​നേ​താ​വാ​യി​ ​മാ​റും.​ ​

പാ​ർ​ല​മെ​ന്റ​റി​ ​ജ​നാ​ധി​പ​ത്യ​ത്തി​ൽ​ ​പ്ര​തി​പ​ക്ഷ​ ​നേ​താ​വ് ​എ​ന്ന​ത് ​വ​ള​രെ​ ​പ്ര​ധാ​ന​പ്പെ​ട്ട​തും​ ​ഉ​ത്ത​ര​വാ​ദി​ത്വ​പ്പെ​ട്ട​തു​മാ​യ​ ​പ​ദ​വി​യാ​ണ്.​ ​ജ​നാ​ധി​പ​ത്യം​ ​ച​ല​നാ​ത്മ​ക​വും​ ​ക്രി​യാ​ത്മ​ക​വും​ ​സ​ർ​ഗാ​ത്മ​ക​വു​മാ​യി​ ​പ്ര​വ​ർ​ത്തി​ക്ക​ണ​മെ​ങ്കി​ൽ​ ​പ്ര​തി​പ​ക്ഷ​ ​നേ​താ​വി​ന്റെ​ ​സ്ഥാ​നം​ ​സ​ഭ​യി​ൽ​ ​അ​ലം​ഘ​നീ​യ​മാ​ണ്.​ ​എ​ന്നാ​ൽ,​ ​ഇ​ക്കു​റി​ 52​ ​ലോ​ക്‌​സ​ഭാം​ഗ​ങ്ങ​ൾ​ ​മാ​ത്ര​മു​ള്ള​ ​കോ​ൺ​ഗ്ര​സ് ​പ്ര​തി​പ​ക്ഷ​ ​നേ​തൃ​സ്ഥാ​നം​ ​ആ​വ​ശ്യ​പ്പെ​ടു​ക​യി​ല്ലെ​ന്ന് ​തീ​രു​മാ​നി​ച്ച​താ​യി​ ​ചി​ല​ ​ദേ​ശീ​യ​ ​പ​ത്ര​ങ്ങ​ൾ​ ​റി​പ്പോ​ർ​ട്ട് ​ചെ​യ്തി​രു​ന്നു.​

16​-ാം​ ​ലോ​ക്‌​സ​ഭ​യി​ൽ​ 44​ ​അം​ഗ​ങ്ങ​ൾ​ ​മാ​ത്ര​മാ​യി​രു​ന്ന​ ​കോ​ൺ​ഗ്ര​സ് ​പ്ര​തി​പ​ക്ഷ​ ​നേ​തൃ​സ്ഥാ​നം​ ​ആ​വ​ശ്യ​പ്പെ​ട്ടി​രു​ന്നി​ല്ല.​ ​അ​തി​നാ​ൽ​ ​സ്പീ​ക്ക​ർ​ ​പ്ര​സ്തു​ത​ ​സ്ഥാ​നം​ ​ആ​ർ​ക്കും​ ​അം​ഗീ​ക​രി​ച്ച് ​ന​ൽ​കി​യി​രു​ന്നു​മി​ല്ല.​ ​ചി​ല​ ​പ​ത്ര​ങ്ങ​ളി​ൽ​ ​എ​ഴു​ത​പ്പെ​ട്ട​ത് ​കോ​ൺ​ഗ്ര​സി​ന് ​നി​യ​മ​പ​ര​മാ​യി​ ​പ്ര​തി​പ​ക്ഷ​ ​നേ​തൃ​സ്ഥാ​നം​ ​ആ​വ​ശ്യ​പ്പെ​ടാ​ൻ​ ​അ​ർ​ഹ​ത​യി​ല്ലെ​ന്നാ​ണ്.​ ​അ​തി​നാ​യി​ ​ചൂ​ണ്ടി​ക്കാ​ണി​ക്ക​പ്പെ​ട്ട​ ​കാ​ര​ണം​ ​ഭ​ര​ണ​ക​ക്ഷി​ ​ക​ഴി​ഞ്ഞാ​ൽ​ ​സ​ഭ​യി​ൽ​ ​ഏ​റ്റ​വും​ ​വ​ലി​യ​ ​എ​തി​ർ​പ​ക്ഷ​ത്തെ​ ​പാ​ർ​ട്ടി​യു​ടെ​ ​നേ​താ​വി​ന് ​പ്ര​തി​പ​ക്ഷ​ ​നേ​തൃ​സ്ഥാ​നം​ ​അ​ർ​ഹ​ത​പ്പെ​ട​ണ​മെ​ങ്കി​ൽ​ ​പ്ര​സ്തു​ത​ ​പാ​ർ​ട്ടി​ക്ക് ​സ​ഭ​യു​ടെ​ ​ആ​കെ​ ​അം​ഗ​സം​ഖ്യ​യു​ടെ​ ​മി​നി​മം​ 10​ ​ശ​ത​മാ​നം​ ​അം​ഗ​ ​സം​ഖ്യ​യെ​ങ്കി​ലും​ ​ഉ​ണ്ടാ​യി​രി​ക്ക​ണ​മെ​ന്നാ​ണ്.​ 545​ ​അം​ഗ​ങ്ങ​ളു​ള്ള​ ​ലോ​ക്‌​സ​ഭ​യി​ൽ​ 10​ ​ശ​ത​മാ​നം​ ​മി​നി​മം​ ​അം​ഗ​സം​ഖ്യ​ ​എ​ന്ന​ത് 55​ ​അം​ഗ​ങ്ങ​ളാ​ണ്.​ ​കോ​ൺ​ഗ്ര​സി​ന് 52​ ​അം​ഗ​ങ്ങ​ൾ​ ​മാ​ത്ര​മു​ള്ള​തി​നാ​ൽ​ ​നി​യ​മ​പ​ര​മാ​യി​ ​പ്ര​തി​പ​ക്ഷ​ ​നേ​തൃ​സ്ഥാ​നം​ ​ആ​വ​ശ്യ​പ്പെ​ടാ​ൻ​ ​അ​ർ​ഹ​ത​യി​ല്ലെ​ന്നാ​ണ്.​ ​പ്ര​തി​പ​ക്ഷ​സ്ഥാ​നം​ ​ലോ​ക്‌​സ​ഭ​യി​ലും​ ​രാ​ജ്യ​സ​ഭ​യി​ലും​ ​നി​ല​വി​ലു​ള്ള​ ​പ​ദ​വി​യാ​ണ്.​ ​അ​ത് ​ക്യാ​ബി​ന​റ്റ് ​മ​ന്ത്രി​ ​പ​ദ​വി​യി​ലു​ള്ള​ ​ഉ​ത്ത​ര​വാ​ദി​ത്വ​പ്പെ​ട്ട​ ​സ്ഥാ​ന​മാ​ണ്.​ ​ഈ​ ​മി​നി​മം​ 10​ ​ശ​ത​മാ​നം​ ​അം​ഗ​സം​ഖ്യ​ ​ക​ണ​ക്കാ​ക്കു​മ്പോ​ൾ​ ​ലോ​ക്​സ​ഭ​യി​ൽ​ 55​ ​അം​ഗ​ങ്ങ​ളും​ ​രാ​ജ്യ​സ​ഭ​യി​ൽ​ 25​ ​അം​ഗ​വു​മു​ള്ള​ ​പാ​ർ​ട്ടി​ക്കു​ ​മാ​ത്ര​മേ​ ​പ്ര​തി​പ​ക്ഷ​ ​നേ​തൃ​സ്ഥാ​നം​ ​അ​വ​കാ​ശ​പ്പെ​ടാ​നാ​വു​ക​യു​ള്ളൂ.​ ​പ്ര​തി​പ​ക്ഷ​ ​നേ​തൃ​സ്ഥാ​നം​ ​എ​ന്ന​ ​പ​ദ​വി​ ​ബ്രി​ട്ടീ​ഷ് ​കേ​ന്ദ്രീ​കൃ​ത​ ​നി​യ​മ​നി​ർ​മ്മാ​ണ​സ​ഭ​ ​നി​ല​നി​ന്നി​രു​ന്ന​ ​കാ​ലം​ ​മു​ത​ലു​ള്ള​ ​സ്ഥാ​ന​മാ​ണി​ത്.​ ​മോ​ത്തി​ലാ​ൽ​ ​നെ​ഹ്‌​റു​ ​ബ്രി​ട്ടീ​ഷ് ​ഭ​ര​ണ​കാ​ല​ത്ത് ​പ്ര​തി​പ​ക്ഷ​ ​നേ​താ​വാ​യി​രു​ന്നു.

പ്ര​തി​പ​ക്ഷ​ ​നേ​താ​വ് ; നി​ർ​വ​ച​നം

1977​ലെ​ ​പാ​ർ​ല​മെ​ന്റി​ലെ​ ​പ്ര​തി​പ​ക്ഷ​നേ​താ​വി​ന്റെ​ ​ശ​മ്പ​ള​വും​ ​ആ​നു​കൂ​ല്യ​വും​ ​എ​ന്ന​ ​നി​യ​മ​ത്തി​ലാ​ണ് ​പ്ര​തി​പ​ക്ഷ​ ​നേ​താ​വ് ​എ​ന്ന​ ​പ​ദം​ ​നി​ർ​വ​ചി​ക്ക​പ്പെ​ട്ടി​ട്ടു​ള്ള​ത്.​ ​കൂ​ടാ​തെ​ 2003​ലെ​ ​കേ​ന്ദ്ര​ ​വി​ജി​ല​ൻ​സ് ​നി​യ​മ​ത്തി​ന്റെ​ ​നാ​ലാം​ ​വ​കു​പ്പി​ലും​ ​മു​ഖ്യ​ ​വി​ജി​ല​ൻ​സ് ​ക​മ്മി​ഷ​ണ​റെ​യും​ ​വി​ജി​ല​ൻ​സ് ​ക​മ്മി​ഷ​ൻ​ ​അം​ഗ​ങ്ങ​ളെ​യും​ ​അം​ഗ​ങ്ങ​ളാ​യി​ ​തി​ര​ഞ്ഞെ​ടു​ക്കു​ന്ന​ ​പ്ര​ക്രി​യ​യി​ലും ​പ്ര​തി​പ​ക്ഷ​നേ​താ​വ് ​അം​ഗ​മാ​യി​രി​ക്ക​ണം​ ​എ​ന്ന് ​നി​ഷ്ക​ർ​ഷി​ക്ക​പ്പെ​ട്ടി​ട്ടു​ണ്ട്.​ ​പ്ര​തി​പ​ക്ഷ​ ​നേ​താ​വാ​യി​ ​ഒ​രം​ഗ​ത്തി​നെ​ ​തി​ര​ഞ്ഞെ​ടു​ക്കേ​ണ്ട​ത് ​ഏ​റ്റ​വും​ ​വ​ലി​യ​ ​പ്ര​തി​പ​ക്ഷ​ ​പാ​ർ​ട്ടി​യാ​ണ്.​ ​അ​പ്ര​കാ​രം​ ​തി​ര​ഞ്ഞെ​ടു​ത്ത​ ​അം​ഗ​ത്തി​നെ​ ​ലോ​ക്​സ​ഭ​യി​ൽ​ ​സ്പീ​ക്ക​റോ​ ​രാ​ജ്യ​സ​ഭ​യി​ൽ​ ​ചെ​യ​ർ​മാ​നോ​ ​ അം​ഗീ​ക​രി​ക്കേ​ണ്ട​താ​ണ്.​ ​സ്പീ​ക്ക​റോ​ ​ചെ​യ​ർ​മാ​നോ​ ​അം​ഗീ​ക​രി​ച്ച് ​ഉ​ത്ത​ര​വ് ​ഇ​റ​ക്കി​യാ​ൽ​ ​പ്ര​സ്തു​ത​ ​അം​ഗ​ത്തി​ന് ​പ്ര​തി​പ​ക്ഷ​ ​നേ​താ​വി​ന്റെ​ ​പ​ദ​വി​യും​ ​സ്ഥാ​ന​വും​ ​ല​ഭി​ക്കും.​ 1977​ലെ​ ​നി​യ​മ​ത്തി​ൽ​ ​പ്ര​തി​പ​ക്ഷ​ ​നേ​താ​വി​നെ​ ​നി​ർ​വ​ചി​ക്കു​ന്ന​ത് ​ഇ​പ്ര​കാ​ര​മാ​ണ്.​ ​'​'​പാ​ർ​ല​മെ​ന്റി​ലെ​ ​ഇ​രു​സ​ഭ​ക​ളി​ലും​ ​പ്ര​തി​പ​ക്ഷ​ ​നേ​താ​വ് ​എ​ന്നാ​ൽ​ ​പ്ര​തി​പ​ക്ഷ​ ​പാ​ർ​ട്ടി​ക​ളി​ൽ​ ​ഏ​റ്റ​വും​ ​അം​ഗ​സം​ഖ്യ​യു​ള്ള​ ​പാ​ർ​ട്ടി​ ​തി​ര​ഞ്ഞെ​ടു​ത്ത​ ​നേ​താ​വ് ​എ​ന്നാ​ണ്.​ ​പ്ര​സ്തു​ത​ ​നേ​താ​വി​നെ​ ​ലോ​ക്‌​സ​ഭ​യി​ൽ​ ​സ്പീ​ക്ക​റോ​ ​രാ​ജ്യ​സ​ഭ​യി​ൽ​ ​ചെ​യ​ർ​മാ​നോ​ ​അം​ഗീ​ക​രി​ച്ച് ​ഉ​ത്ത​ര​വി​റ​ക്കേ​ണ്ട​താ​ണ്.​ ​ഈ​ ​നി​ർ​വ​ച​ന​ത്തി​ന്റെ​ ​വി​ശ​ദീ​ക​ര​ണം​ ​ഇ​പ്ര​കാ​രം​ ​സ്പ​ഷ്ടീ​ക​രി​ക്കു​ന്നു.​ ​'​'​പാ​ർ​ല​മെ​ന്റി​ന്റെ​ ​ഇ​രു​സ​ഭ​ക​ളി​ൽ​ ​ഏ​റ്റ​വും​ ​കൂ​ടു​ത​ൽ​ ​അം​ഗ​സം​ഖ്യ​യു​ള്ള​ ​ഒ​ന്നി​ൽ​ ​കൂ​ടു​ത​ൽ​ ​പ്ര​തി​പ​ക്ഷ​ ​പാ​ർ​ട്ടി​ക​ൾ​ ​തു​ല്യ​മാ​യി​ ​വ​ന്നാ​ൽ,​ ​ലോ​ക്‌​സ​ഭാ​ ​സ്പീ​ക്ക​റോ​ ​രാ​ജ്യ​സ​ഭാ​ ​ചെ​യ​ർ​മാ​നോ​ ​അ​തി​ൽ​ ​ഏ​തെ​ങ്കി​ലും​ ​ഒ​രു​ ​പാ​ർ​ട്ടി​യു​ടെ​ ​നേ​താ​വി​നെ​ ​പ്ര​തി​പ​ക്ഷ​ ​നേ​താ​വാ​യി​ ​അം​ഗീ​ക​രി​ക്കാ​വു​ന്ന​താ​ണ്.​ ​അ​താ​യ​ത് ​ഇ​ത് ​സം​ബ​ന്ധി​ച്ച​ ​നി​യ​മം​ ​വ്യ​ക്ത​വും​ ​ല​ളി​ത​വു​മാ​ണ്.​ ​അം​ഗ​സം​ഖ്യ​ ​കൂ​ടു​ത​ലു​ള്ള​ ​പ്ര​തി​പ​ക്ഷ​പാ​ർ​ട്ടി​ ​സ​ഭ​യി​ൽ​ ​ത​ങ്ങ​ളു​ടെ​ ​നേ​താ​വി​നെ​ ​തി​ര​ഞ്ഞെ​ടു​ത്ത് ​അ​ത് ​അ​റി​യി​ച്ചു​കൊ​ണ്ട് ​ലോ​ക്‌​സ​ഭാ​ ​സ്പീ​ക്ക​ർ​ക്കോ​ ​രാ​ജ്യ​സ​ഭാ​ ​ചെ​യ​ർ​മാ​നോ​ ​ക​ത്ത് ​ന​ൽ​കി​യാ​ൽ​ ​സ്പീ​ക്ക​റോ​ ​ചെ​യ​ർ​മാ​നോ​ ​അ​ത് ​അം​ഗീ​ക​രി​ച്ച് ​ഉ​ത്ത​ര​വി​റ​ക്കു​ക​ ​എ​ന്ന​താ​ണ് ​നി​യ​മം​ ​വ്യ​വ​സ്ഥ​ ​ചെ​യ്യു​ന്ന​ത്.​ ​

തു​ല്യ​ ​സം​ഖ്യ​ ​വ​രു​ന്ന​ ​പാ​ർ​ട്ടി​ക​ളി​ൽ​ ​നി​ന്ന് ​പ്ര​തി​പ​ക്ഷ​ ​നേ​തൃ​സ്ഥാ​നം​ ​ഉ​ന്ന​യി​ക്ക​പ്പെ​ട്ടാ​ൽ​ ​മാ​ത്രം​ ​സ്പീ​ക്ക​ർ​ക്ക് ​വി​വേ​ച​നാ​ധി​കാ​രം​ ​ഉ​പ​യോ​ഗി​ച്ച് ​അ​വ​രി​ൽ​ ​ഒ​രാ​ളെ​ ​പ്ര​തി​പ​ക്ഷ​ ​നേ​താ​വാ​യി​ ​അം​ഗീ​ക​രി​ക്കാം.​ ​നി​യ​മം​ ​ഇ​താ​യി​രി​ക്കെ​ 10​ ​ശ​ത​മാ​നം​ ​മി​നി​മം​ ​അം​ഗ​സം​ഖ്യ​ ​വേ​ണം​ ​എ​ന്ന​ത് ​നി​യ​മ​പ​ര​മാ​യി​ ​ശ​രി​യാ​യ​ ​ന​ട​പ​ടി​യ​ല്ല.​ ​അ​പ്ര​കാ​രം​ 1977​ലെ​ ​നി​യ​മ​ത്തി​ൽ​ ​നി​ബ​ന്ധ​ന​വ​ത്ക​രി​ക്ക​പ്പെ​ട്ടി​ട്ടു​മി​ല്ല.​ ​മി​നി​മം​ 10​ ​ശ​ത​മാ​നം​ ​എ​ന്ന​ത് ​ലോ​ക്​സ​ഭ​യും​ ​രാ​ജ്യ​സ​ഭ​യും​ ​കൂ​ടു​ന്ന​തി​നാ​യി​ ​ഭ​ര​ണ​ഘ​ട​ന​ ​നി​ശ്ച​യി​ച്ച​ ​മി​നി​മം​ ​ക്വാ​റ​മാ​ണ്.​ ​അ​ത് ​പ്ര​തി​പ​ക്ഷ​ ​നേ​താ​വി​ന്റെ​ ​തി​ര​ഞ്ഞെ​ടു​പ്പി​ന് ​ബാ​ധ​ക​മ​ല്ല.

(​ലേ​ഖ​ക​ൻ​ ​മു​ൻ​ ​നി​യ​മ​സ​ഭാ​ ​സെ​ക്ര​ട്ട​റി​യാ​ണ് )