ചി​ങ്ങ​മാ​സ​ത്തി​ലെ​ ​വി​ശാ​ഖം​ ​ ന​ക്ഷ​ത്ര​ത്തി​ൽ​ ​ജ​നി​ച്ച​ ​വെ​ള്ളാ​പ്പ​ള്ളി​ ​ന​ടേ​ശ​ൻ​ ​ഇ​ന്ന് ​

ശ​താ​ഭി​ഷി​ക്ത​നാ​കു​ക​യാ​ണ്​...

ക​ട​ന്നു​വ​ന്ന​ ​വ​ഴി​ക​ൾ​ക്ക് ​പ​ട്ടു​മെ​ത്ത​യു​ടെ​ ​മാ​ർ​ദ്ദ​വ​മു​ണ്ടാ​യി​രു​ന്നി​ല്ല.​ ​ക​ല്ലും​ ​മു​ള്ളും​ ​ത​ട്ടി​യ​ക​റ്റി​ ​പോ​ര​ടി​ച്ചും​ ​പ്ര​തി​രോ​ധി​ച്ചും​ ​ഈ​ഴ​വ​ ​സ​മു​ദാ​യം​ ​ഉ​ൾ​പ്പെ​ടെ​യു​ള്ള​ ​പി​ന്നാ​ക്ക​ ​ജ​ന​വി​ഭാ​ഗ​ങ്ങ​ൾ​ക്കാ​യി​ ​ പോ​രാ​ട്ട​ത്തി​ന്റെ​ ​ പു​തി​യ​ ​അ​ദ്ധ്യാ​യം​ ​തു​റ​ക്കു​ക​യാ​യി​രു​ന്നു​ ​വെ​ള്ളാ​പ്പ​ള്ളി​ ​ന​ടേ​ശ​ൻ.​ ​രാ​ഷ്‌​ട്രീ​യ​ ​നേ​തൃ​ത്വ​ങ്ങ​ളോ​ട് ​ഇ​ണ​ങ്ങി​യും​ ​പി​ണ​ങ്ങി​യും​ ​സ​മു​ദാ​യ​ത്തി​ന്റെ​ ​സാ​മൂ​ഹ്യ​ ​നീ​തി​ക്കാ​യി​ ​ശ​ബ്ദ​മു​യ​ർ​ത്തി.​ ​ആ​രു​ടെ​യും​ ​അ​വ​കാ​ശ​ങ്ങ​ൾ​ ​പി​ടി​ച്ചു​പ​റി​ക്കാ​നാ​യി​രു​ന്നി​ല്ല​ ​ ആ പോ​രാ​ട്ട​ങ്ങ​ൾ.​ ​അ​ർ​ഹ​ത​പ്പെ​‌​ട്ട​ത് ​ നേ​ടി​യെ​ടു​ക്കു​ക​ ​മാ​ത്ര​മാ​യി​രു​ന്നു​ ​ല​ക്ഷ്യം.​ ​എ​സ്.​എ​ൻ.​ഡി.​പി​ ​യോ​ഗം​ ​ജ​ന​റ​ൽ ​സെ​ക്ര​ട്ട​റി,​ ​എ​സ്.​എ​ൻ​ ​ട്ര​സ്റ്റ് ​സെ​ക്ര​ട്ട​റി​ ​പ​ദ​വി​ക​ളി​ൽ​ 25​ ​സു​വ​ർ​ണ​വ​ർ​ഷ​ങ്ങ​ൾ​ ​പൂ​ർ​ത്തി​യാ​ക്കി​യ​ത് ​കാ​ഴ്ച​പ്പാ​ടി​ന്റെ​ ​വി​ജ​യ​മ​ന്ത്രം​ ​കൂ​‌​ടി​യാ​ണ്.​ ​ചി​ങ്ങ​മാ​സ​ത്തി​ലെ​ ​ വി​ശാ​ഖം​ ​ ന​ക്ഷ​ത്ര​ത്തി​ൽ​ ​ജ​നി​ച്ച​ ​വെ​ള്ളാ​പ്പ​ള്ളി​ ​ന​ടേ​ശ​ൻ​ ​ഇ​ന്ന് ​ശ​താ​ഭി​ഷി​ക്ത​നാ​കു​ക​യാ​ണ്.​ ​ഒ​രു​ ​വ​ർ​ഷം​ ​നീ​ണ്ടു​ ​നി​ൽ​ക്കു​ന്ന​ ​ക്ഷേ​മ​ ​പ്ര​വ​ർ​ത്ത​ന​ങ്ങ​ൾ​ക്കും​ ​തി​രി​ തെ​ളി​യും.​ ​'കേ​ര​ള​കൗ​മു​ദി​ വാരാന്ത്യപ്പതിപ്പി"​ന് ​ അ​നു​വ​ദി​ച്ച​ ​ പ്ര​ത്യേ​ക​ ​അ​ഭി​മു​ഖ​ത്തി​ൽ​ ​നി​ന്ന്...

ആ​രും​ ​ കൈ​വ​രി​ക്കാ​ത്ത​ ​റെ​ക്കാ​ഡോ​ടെ​ ​ശ്രീ​നാ​രാ​യ​ണ​ ​പ്ര​സ്ഥാ​ന​ങ്ങ​ളു​ടെ​ ​ത​ല​പ്പ​ത്ത് 25​ ​വ​ർ​ഷ​ങ്ങ​ൾ.​ ​എ​ന്തു​ ​തോ​ന്നു​ന്നു?
ഒ​രു​പാ​ട് ​സ​ന്തോ​ഷ​വും​ ​ദുഃ​ഖ​വു​മു​ണ്ട്.​ ​എ​സ്.​എ​ൻ.​ഡി.​പി​ ​യോ​ഗ​ത്തി​ന്റെ​യോ​ ​എ​സ്.​എ​ൻ.​ട്ര​സ്‌​റ്റി​ന്റെ​യോ​ ​നേ​തൃ​നി​ര​യി​ൽ​ ​എ​ത്തു​മെ​ന്ന് ​ഒ​രി​ക്ക​ലും​ ​വി​ചാ​രി​ച്ചി​ട്ടി​ല്ല.​ ​കേ​ര​ള​കൗ​മു​ദി​ ​ചീ​ഫ് ​എ​ഡി​റ്റ​റാ​യി​രു​ന്ന​ ​എം.​എ​സ്.​ ​മ​ണി​യും​ ​സ്വാ​മി​ ​ശാ​ശ്വ​തി​കാ​ന​ന്ദ​യും​ ​ചേ​ർ​ന്നാ​ണ് ​ ഒരു പ്രത്യേകസാഹചര്യത്തിൽ എ​സ്.​എ​ൻ.​ഡി.​പി​ ​യോ​ഗ​ത്തി​ലേ​ക്ക് ​എന്നെ കൊ​ണ്ടു​വ​ന്ന​ത്.​ ​ശി​വ​ഗി​രി​യി​ലെ​ ​ആ​ത്മീ​യ​ത​യെ​ ​ത​ല്ലി​ത്ത​ക​ർ​ത്ത​ത് ​ഒ​ന്നു​ ​ചോ​ദ്യം​ ​ചെ​യ്യാ​ൻ​ ​പോ​ലും​ ​യോ​ഗം​ ​നേ​താ​ക്ക​ൾ​ക്ക് ​ക​ഴി​യാ​ത്ത​ ​കാ​ല​മാ​യി​രു​ന്നു​ ​അ​ത്.​ ​വി​കാ​ര​പ​ര​മാ​യി​രു​ന്നു​ ​കേ​ര​ള​കൗ​മു​ദി​യു​ടെ​ ​നി​ല​പാ​ട്.​ ​ആ​ദ​ർ​ശ​ത്തി​ന്റെ​ ​പേ​രി​ൽ​ ​കേ​ര​ള​കൗ​മു​ദി​ ​ശ​ക്ത​മാ​യ​ ​നി​ല​പാ​ടെ​ടു​ത്തു.​ ​ആ​ ​പാ​ര​മ്പ​ര്യം​ ​ഇ​പ്പോ​ഴും​ ​തു​ട​രു​ന്നു.

പു​തി​യ​ ​പ​ദ​വി​ക​ൾ​ ​തേ​ടി​യെ​ത്തി​യ​പ്പോ​ൾ​ ​ജീ​വി​ത​ത്തി​ലു​ണ്ടാ​യ​ ​മാ​റ്റം?
ശ്രീ​നാ​രാ​യ​ണ​ ​പ്ര​സ്ഥാ​ന​ങ്ങ​ളു​ടെ​ ​ത​ല​പ്പ​ത്ത് ​എ​ത്തി​യ​തോ​ടെ​ ​സ്വ​കാ​ര്യ​ജീ​വി​ത​ത്തി​ൽ​ ​ശ​നി​ദ​ശ​ ​തു​ട​ങ്ങി.​ ​അ​തി​ന് ​മു​മ്പ് ​ശു​ക്ര​ൻ​ ​വി​ള​ങ്ങി​ ​നി​ൽ​ക്കു​ക​യാ​യി​രു​ന്നു.​ ​അ​സാ​ദ്ധ്യ​മാ​യ​തൊ​ന്നും​ ​എ​ന്റെ ​ ​മു​ന്നി​ലി​ല്ല.​ ​ഏ​ത് ​പ​ണി​യും​ ​ഏ​റ്റെ​ടു​ത്ത് ​കൃ​ത്യ​മാ​യി​ ​ചെ​യ്യും.​ ​അ​ങ്ങ​നെ​യാ​ണ് ​ഒ​ന്നാ​ന്ത​രം​ ​കോ​ൺ​ട്രാ​ക്‌​ട​റെ​ന്ന് ​പേ​രെ​ടു​ത്ത​ത്. ​​ഇ.​ ​ശ്രീ​ധ​ര​ൻ​ ​സ​തേ​ൺ​ ​റെ​യി​ൽ​വേ​ ​ചീ​ഫ് ​എ​ൻ​ജി​നി​യ​റാ​യി​രു​ന്ന​പ്പോ​ഴാ​ണ് ​ ആ​ല​പ്പു​ഴ​ ​- എ​റ​ണാ​കു​ളം​ ​പാ​ത​യു​ടെ​ ​ക​രാ​റെ​ടു​ത്ത​ത്.​ ​പി​ന്നീ​ട് ​കൊ​ങ്ക​ൺ​ ​റെ​യി​ൽ​വേ​ ​ചെ​യ്‌​തു.​ ​യോ​ഗ​ത്തി​ന്റെ​ ​ ത​ല​പ്പ​ത്തേ​‌​ക്ക് ​എ​ത്തി​യി​ല്ലാ​യി​രു​ന്നെ​ങ്കി​ൽ​ ​ഡ​ൽ​ഹി​ ​മെ​ട്രോ​ ​റെ​യി​ലി​ന്റെ​യും​ ​ഭാ​ഗ​മാ​കു​മാ​യി​രു​ന്നു.​ ​കേ​ര​ള​ത്തി​ലെ​ ​സ്വ​പ്‌​നപ​ദ്ധ​തി​ക​ളി​ലൊ​ന്നാ​യ​ ​കൊ​ച്ചി​ ​മെ​ട്രോ​യും​ ​ചെ​യ്യാ​നാ​കു​മാ​യി​രു​ന്നു​വെ​ന്ന് ​ഇ​പ്പോ​ൾ​ ​തോ​ന്നു​ന്നു.

സ​മു​ദാ​യ​ത്തി​നാ​യി​ ​എ​ന്തു​ ​ചെ​യ്യാ​ൻ​ ​ക​ഴി​ഞ്ഞു?

ഈ​ഴ​വ​സ​മു​ദാ​യ​ത്തി​ന്റെ​ ​ഉ​യ​ർ​ച്ച​യാ​ണ് ​പ​ര​മ​മാ​യ​ ​ല​ക്ഷ്യം.​ ​അ​സാ​ദ്ധ്യ​മെ​ന്ന​ ​കാ​ര്യം​ ​എ​ന്റെ​ ​നി​ഘ​ണ്ടു​വി​ലി​ല്ല.​ ​ശ​രി​യെ​ന്ന​ ​നി​ല​പാ​ടി​ൽ​ ​ ഉറച്ച്​ ​നി​ൽ​ക്കും.​ ​തെ​റ്റാ​ണെ​ന്ന് ​തോ​ന്നി​യാ​ൽ​ ​തി​രു​ത്തും.​ ​ഇ​രി​ക്കു​ന്ന​ ​ക​സേ​ര​യോ​ട് ​നീ​തി​ ​പു​ല​ർ​ത്തു​ക​യെ​ന്ന​ത് ​ക​ട​മ​യാ​ണ്.​ ​സ​മു​ദാ​യ​ത്തി​ന്റെ​ ​ സാ​മൂ​ഹി​ക,​ ​വി​ദ്യാ​ഭ്യാ​സ,​ ​സാ​മ്പ​ത്തി​ക,​ ​രാ​ഷ്‌​ട്രീ​യ​ ​നീ​തി​ക്കാ​യി​ ​പോ​രാ​ടി​യ​പ്പോ​ൾ​ ​ചി​ല​ർ​ ​ജാ​തി​വാ​ദി​യാ​ക്കി.​ ​ ഈ​ഴ​വ​നെ​ന്ന് ​ പ​റ​യാ​ൻ​ ​മ​ടി​ച്ചി​രു​ന്ന​ ​സ​മു​ദാ​യ​ത്തെ​ ​അ​തി​ന് ​പ്രേ​രി​പ്പി​ച്ചു.​ ​ഈ​ഴ​വ​ ​മ​ഹാ​സ​മ്മേ​ള​നം​ ​ന​ട​ത്തി.​ ​സം​ഘ​ടി​ച്ച് ​ശ​ക്ത​രാ​കു​ക​ ​എ​ന്ന​ത് ​വ​ർ​ത്ത​മാ​ന​ ​കാ​ല​ത്ത് ​അ​നി​വാ​ര്യ​മാ​ണെ​ന്ന് ​സ​മു​ദാ​യ​ത്തെ​ ​ബോ​ദ്ധ്യ​പ്പെ​ടു​ത്തി.​ ​അ​വ​രെ​ ​ മു​ത്തു​മ​ണികൾ​ ​പോ​ലെ​ ​കോ​ർ​ത്തി​ണ​ക്കി.​ ​ആ​രു​ടെ​യും​ ​അ​വ​കാ​ശം​ ​പി​ടി​ച്ചു​പ​റി​ക്കാ​ന​ല്ല,​ ​അ​ർ​ഹ​ത​പ്പെ​ട്ട​ത് ​നേ​ടാ​നാ​യി​രു​ന്നു​ ​പോ​രാ​ട്ടം.

വി​ജ​യ​ര​ഹ​സ്യം?
ക​ഠി​നാ​ദ്ധ്വാ​നം.​ ​ഏ​ത​റ്റം​ ​വ​രെ​യും​ ​താ​ഴ്ന്ന് ​സാ​ധാ​ര​ണ​ക്കാ​ർ​ക്കൊപ്പം​ ​നി​ൽ​ക്കും.​ ​ആ​രു​ ​വി​ളി​ച്ചാ​ലും​ ​ഫോ​ണെ​ടു​ക്കും.​ ​ആ​ ​സ​മ​യ​ത്ത് ​സം​സാ​രി​ക്കാ​ൻ​ ​ക​ഴി​ഞ്ഞി​ല്ലെ​ങ്കി​ൽ ​ ​തി​രി​ച്ച് ​വി​ളി​ക്കും.​ ​ആ​വ​ശ്യ​ങ്ങ​ളു​മാ​യി​ ​മു​ന്നി​ലെ​ത്തു​ന്ന​വ​ർ​ക്ക് ​ ചെ​യ്യാ​വു​ന്ന​തെ​ല്ലാം​ ​ചെ​യ്‌തു കൊടുക്കും.​ ​തെ​റ്റ് ​കാ​ണി​ച്ചാ​ൽ​ ​മു​ഖ​ത്ത് ​നോ​ക്കി​ ​ചോ​ദ്യം​ ​ചെ​യ്യും.​ ​അ​തി​ന്റെ​ ​ ദോ​ഷ​ങ്ങ​ൾ​ ​അ​നു​ഭ​വി​ക്കു​ന്നു​മു​ണ്ട്.

മു​ൻ​ ​മു​ഖ്യ​മ​ന്ത്രി​ ​വി.​എ​സ്.​ ​അ​ച്യു​താ​ന​ന്ദ​ൻ​ ​മൈ​ക്രോ​ ​ഫി​നാ​ൻ​സ് ​അ​ഴി​മ​തി​യാ​രോ​പ​ണം​ ​ഉ​ന്ന​യി​ച്ച​ത് ​അ​ങ്ങ​യു​ടെ​ ​ത​ക​ർ​ച്ച​ ​ല​ക്ഷ്യ​മാ​ക്കി​യാ​ണോ?
വി.​എ​സ്.​ ​അ​ച്യു​താ​ന​ന്ദ​നു​മാ​യി​ ​ന​ല്ല​ ​ബ​ന്ധ​മാ​യി​രു​ന്നെ​ങ്കി​ലും​ ​കൊ​ല്ലം​ ​എ​സ്.​എ​ൻ​ ​കോ​ളേ​ജ് ​പ്ര​ശ്‌​ന​ത്തി​ൽ​ ​ഇ​ട​യേ​ണ്ടി​ ​വ​ന്നു.​ ​അ​ച്യു​താ​ന​ന്ദ​ൻ​ ​പ​റ​ഞ്ഞ​തു​ ​പോ​ലെ​ ​പ്ര​ശ്‌​ന​ങ്ങ​ൾ​ ​പ​രി​ഹ​രി​ക്കാ​ൻ​ ​ക​ഴി​യു​മാ​യി​രു​ന്നി​ല്ല.​ ​അ​ന്ന് ​മു​ഖ്യ​മ​ന്ത്രി​യാ​യി​രു​ന്ന​ ​നാ​യ​നാ​രു​ടെ​ ​മ​ദ്ധ്യ​സ്ഥ​ത​യി​ലാ​ണ് ​പ്ര​ശ്‌​ന​ങ്ങ​ൾ​ ​അ​വ​സാ​നി​ച്ച​ത്.​ ​വി.​എ​സ് ​ ​ഒ​ത്തി​രി​ ​സ​ഹാ​യി​ച്ചി​രു​ന്നു.​ 1963​ ​ൽ​ ​പ​ഞ്ചാ​യ​ത്ത് ​തി​ര​ഞ്ഞെ​ടു​പ്പി​ൽ​ ​എ​ന്നെ​ ​മ​ത്സ​രി​പ്പി​​ച്ചു.​ ​അ​ന്നും​ ​വ്യ​ക്തി​പ​ര​മാ​യി​ ​ഒ​രു​ ​നേ​ട്ട​വു​മു​ണ്ടാ​ക്കി​യി​ല്ല.​ ​പി​ണ​ങ്ങി​യ​തോ​ടെ​ ​മൈ​ക്രോ​ഫി​നാ​ൻ​സി​ന്റെ​ ​പ​ണം​ ​മോ​ഷ്‌​ടി​ച്ചെ​ന്ന് ​ആ​രോ​പി​ച്ച് ​അ​ച്യു​താ​ന​ന്ദ​ൻ​ ​കേ​സു​ ​കൊ​ടു​ത്തു.​ ​ഒ​രു​ ​തെ​റ്റും​ ​ചെ​യ്‌​തി​ട്ടി​ല്ലെ​ങ്കി​ലും​ ​ആ​ ​കേ​സ് ​ഇ​പ്പോ​ഴും​ ​നി​ല​നി​ൽ​ക്കു​ന്നു.​ ​ബാ​ഹ്യ​ശ​ക്തി​ക​ളു​ടെ ​പ്രേ​ര​ണ​യി​ൽ​ ​എ​ന്റെ​ ​ഇ​മേ​ജ് ​ത​ക​ർ​ക്കാ​നാ​യി​രു​ന്നു​ ​വി.​എ​സി​ന്റെ​ ​ശ്ര​മം.

പ​ദ​വി​ക​ൾ​ ​ ഇ​ട്ടെ​റി​ഞ്ഞു​ ​പോ​കാ​ൻ​ ​എ​പ്പോ​ഴെ​ങ്കി​ലും​ ​തോ​ന്നി​യോ?

ഒ​രി​ക്ക​ലു​മി​ല്ല.​ ​എ​തി​ർ​പ്പു​ക​ളെ​ ​എന്നും ഇ​ഷ്‌​ട​പ്പെ​ടു​ന്നു.​ ​പ്ര​തി​സ​ന്ധി​ക​ളെ​ ​ധീ​ര​മാ​യി ​നേ​രി​ട്ട് ​വി​ജ​യം​ ​നേ​ടു​ന്ന​ത് ​ഒ​രു​ ​ല​ഹ​രി​യാ​ണ്.​ ​ഒ​ഴി​ക്കി​നൊ​പ്പം​ ​നീ​ന്തു​ന്ന​ ​ശീ​ല​മി​ല്ല.

രാ​ഷ്ട്രീ​യ​ ​ഗൂ​ഢാ​ലോ​ച​ന​ക​ൾ​ ​നേ​രി​ടേ​ണ്ടി​ ​വ​ന്നി​ട്ടു​ണ്ടോ?
ഉ​മ്മ​ൻ​ചാ​ണ്ടി​യും​ ​ര​മേ​ശ് ​ചെ​ന്നി​ത്ത​ല​യും​ ​വ​ർ​ഗീ​യ​വാ​ദി​യാ​ക്കി​ ​ ജ​യി​ലി​ൽ​ ​അ​ട​യ്‌ക്കാ​ൻ​ ​ശ്ര​മി​ച്ചു.​ ​ഹൈ​ക്കോ​ട​തി​യി​ൽ​ ​നി​ന്ന് ​അ​നു​കൂ​ല​ ​വി​ധി​യു​ണ്ടാ​യ​തി​നാ​ൽ​ ​ജ​യി​ലി​ൽ​ ​കി​‌​ട​ക്കേ​ണ്ടി​ ​വ​ന്നി​ല്ല.​ ​കെ.​പി.​സി.​സി​ ​പ്ര​സി​ഡ​ന്റാ​യി​രു​ന്ന​ ​വി.​എം.​ ​സു​ധീ​ര​ന്റെ​ ​പ​രാ​തി​യി​ൽ​ ​അ​ന്ന് ​ആ​ഭ്യ​ന്ത​ര​മ​ന്ത്രി​യാ​യി​രു​ന്ന​ ​ര​മേ​ശ് ​ചെ​ന്നി​ത്ത​ല​ ​കേ​സെ​ടു​ക്കാ​ൻ​ ​നി​ർ​ദ്ദേ​ശി​ക്കു​ക​യാ​യി​രു​ന്നു.​ ​ഏ​തെ​ങ്കി​ലും​ ​ഒ​രു​ ​ക​ര​യോ​ഗം​ ​പ്ര​സി​ഡ​ന്റി​നെ​തി​രെ​ ​കേ​സെ​ടു​ക്കാ​ൻ​ ​ര​മേ​ശി​ന് ​ക​ഴി​യു​മാ​യി​രു​ന്നോ​? ​അ​ധി​കാ​രം​ ​കി​ട്ടി​യ​പ്പോ​ൾ​ ​ഇൗ​ഴ​വ​​സ​മു​ദാ​യ​ത്തി​ന്റെ​ ​ സം​ഘ​ട​നാ​ശ​ക്തി​ ​ത​ക​ർ​ക്കാ​നാ​ണ് ​നോ​ക്കി​യ​ത്.​ ​ വ​ല്ലാ​ത്ത​ ​ച​തി​യാ​ണ് ​ര​മേ​ശ് ​ചെ​യ്‌​ത​ത്.​ ​അ​തി​ന്റെ​ ​പ്ര​തി​കാ​ര​മാ​യാ​ണ് ​അ​ടു​ത്ത​ ​തി​ര​ഞ്ഞെ​ടു​പ്പി​ൽ​ ​അ​വ​ർ​ക്ക് ​ഭ​ര​ണം​ ​ല​ഭി​ക്കാ​തെ​ ​പോ​യ​ത്. ഞാ​ൻ​ എ​സ്.​എ​ൻ.​ഡി.​പി​ ​യോ​ഗം​ ​ജ​ന​റ​ൽ​സെ​ക്ര​ട്ട​റി​യാ​യ​ ​നാ​ൾ​ ​മു​ത​ൽ​ ​വി.​എം.​സു​ധീ​ര​ൻ​ ​എ​ന്നെ​യും​ ​സ​മു​ദാ​യ​ത്തെ​യും​ ​ത​ക​ർ​ക്കാ​ൻ​ ​നി​ര​ന്ത​രം​ ​ശ്ര​മി​ക്കു​ക​യാ​യി​രു​ന്നു.​ ​ഞാ​ൻ​ ​സു​ധീ​ര​നോ​ട് ​ ദോ​ഷ​ക​ര​മാ​യി​ ​ഒ​ന്നും​ ​ ചെ​യ്‌​തി​ട്ടി​ല്ല.​ ​ഇൗ​ഴ​വ​നാ​യ​ ​സു​ധീ​ര​ൻ​ ​ഇൗ​ഴ​വ​നാ​യ​ ​എ​ന്നെ​ ​എ​തി​ർ​ത്താ​ൽ​ ​മ​റ്റൊ​രു​ ​സ​മു​ദാ​യ​ത്തി​ന്റെ​ ​പി​ന്തു​ണ​ ​ല​ഭി​ക്കു​മെ​ന്ന​ ​രാ​ഷ്ട്രീ​യ​ ​അ​ട​വു​ന​യ​മാ​ണ് ​പ​യ​റ്റു​ന്ന​തെ​ന്ന് ​അ​ദ്ദേ​ഹത്തോ​ട് ​അ​ടു​പ്പ​മു​ള്ള​വ​ർ​ ​പി​ന്നീ​ട് ​എ​ന്നോ​ട് ​വെ​ളിപ്പെ​ടു​ത്തി​യി​ട്ടു​ണ്ട്.​ ​കെ.​പി.​സി.​സി​ ​പ്ര​സി​ഡ​ന്റാ​യ​പ്പോ​ൾ​ ​പാ​ർ​ട്ടി​ ​അ​ധി​കാ​രം​ ​ ഉ​പ​യോ​ഗി​ച്ച് ​ ആ​ഭ്യ​ന്ത​ര​മ​ന്ത്രി​യാ​യി​രു​ന്ന​ ​ ര​മേ​ശി​നെ​കൊ​ണ്ട് ​കേ​സെ​ടു​പ്പി​ച്ചു.​ ​ന​ട്ടെ​ല്ലു​ള്ള​വ​ർ​ ​അ​ത് ​ചെ​യ്യാ​തി​രി​ക്കും.​ ​ആ​ ​സ​ന്ദ​ർ​ഭം​ ​വി​നി​യോ​ഗി​ച്ച് ​ഉ​മ്മ​ൻ​ചാ​ണ്ടി​യും​ ​ആ​ഞ്ഞു​കു​ത്തി.​ ​കേ​ര​ള​ ​കോ​ൺ​ഗ്ര​സി​ന് ​ (​എം​)​ ​ല​ഭി​ച്ച​ ​പൗ​ൾ​ട്രി​ ​ഡെ​വ​ല​പ്‌​മെ​ന്റ് ​കോ​ർ​പ്പ​റേ​ഷ​ൻ​ ​ചെ​യ​ർ​മാ​ൻ​ ​സ്ഥാ​നം​ ​കെ.​എം.​ ​മാ​ണി​യും​ ​ഞാനു​മാ​യു​ള്ള​ ​ധാ​ര​ണ​ ​പ്ര​കാ​രം​ ​ഈ​ഴ​വ​ ​സ​മു​ദാ​യ​ത്തി​നാ​ണ് ​ന​ൽ​കി​യ​ത്.​ ​അ​ത് ​ഉ​മ്മ​ൻ​ചാ​ണ്ടി​ ​നി​രു​പാ​ധി​കം​ ​തി​രി​ച്ചെ​ടു​ത്ത് ​സ്വ​ന്തം​ ​അ​നു​യാ​യി​ക്ക് ​കൊ​ടു​ത്തു.​ ​കി​ട്ടി​യ​ ​സ​ന്ദ​ർ​ഭ​ത്തി​ൽ​ ​ഒ​രേ​ ​മ​ന​​സോ​ടെ​ ​നി​ന്ന് ​ഉ​മ്മ​ൻ​ചാ​ണ്ടി​യും​ ​ര​മേ​ശും​ ​സ​മു​ദാ​യ​​ശ​ക്തി​യെ​ ​ത​ക​ർ​ക്കാ​ൻ​ ​ആ​ഞ്ഞു​ ​പ​രി​ശ്ര​മി​ച്ചു.
എ​ന്റെ​ ​ അ​ഭി​ഭാ​ഷ​ക​നാ​യി​രു​ന്ന​ ​അ​ഡ്വ.​ ​എ.​എ​ൻ.​ ​രാ​ജ​ൻ ​ബാ​ബു​വി​നെ​ ​യു.​ഡി.​എ​ഫി​ൽ​ ​നി​ന്ന് ​പു​റ​ത്താ​ക്കി.​ ​വ​ക്കാ​ല​ത്ത് ​ഉ​പേ​ക്ഷി​ക്ക​ണ​മെ​ന്നാ​യി​രു​ന്നു​ ​വി.​എം.​ ​സു​ധീ​ര​ന്റെ​ ​നി​ല​പാ​ട്.​ ​രാ​ഷ്‌​ട്രീ​യം​ ​ഉ​പ​ജീ​വ​ന​മ​ല്ല,​ ​​അ​ഭി​ഭാ​ഷ​ക​ ​ജീ​വി​തം എ​ന്റെ​ ​തൊ​ഴി​ലാ​ണെന്നാ​യി​രു​ന്നു​ ​രാ​ജ​ൻ​ബാ​ബു​വി​ന്റെ​ ​മ​റു​പ​ടി.​ 2011​ ​ലെ​ ​തി​ര​ഞ്ഞെ​ടു​പ്പി​ൽ​ ​ഹ​രി​പ്പാ​ട് ​ര​മേ​ശ് ​ചെ​ന്നി​ത്ത​ല​യെ​ ​തോല്പി​ക്കാ​ൻ​ ​ഉ​മ്മ​ൻ​ചാ​ണ്ടി​ ​ഒ​രു​ ​ദൂ​ത​നെ​ ​അ​യ​ച്ചി​രു​ന്നു.​ ​എ​ന്നാ​ൽ,​ ​ആ​ ​പ​ണി​ക്ക് ​ഞാ​ൻ​ ​നി​ന്നു​കൊ​ടു​ത്തി​ല്ല.​ ​അ​ന്ന് ​ആ​റാ​യി​ര​ത്തി​ൽ​ ​താ​ഴെ​ ​വോ​ട്ടു​ക​ൾ​ക്കാ​ണ് ​ര​മേ​ശ് ​ജ​യി​ച്ച​ത്.​ ​പാ​ലം​ ​വ​ലി​ച്ചി​രു​ന്നെ​ങ്കി​ൽ​ ​ര​മേ​ശ് ​പ​രാ​ജ​യ​പ്പെ​ടു​മാ​യി​രു​ന്നു.​ ​ഇ​ക്കാ​ര്യ​ങ്ങ​ളെ​ല്ലാം​ ​ര​മേ​ശ് ​ഓ​ർ​ക്കു​ന്ന​ത് ​ന​ല്ല​താ​യി​രി​ക്കും.

​സ​മു​ദാ​യ​ത്തി​നാ​യി​ ​ഇ​നി​ ​എ​ന്താ​ണ് ​ചെ​യ്യാ​നു​ള്ള​ത്?

ഈ​ഴ​വ​സ​മു​ദാ​യം​ ​ഉ​ൾ​പ്പെ​ടെ​യു​ള്ള​വ​ർ​ക്ക് ​സാ​മ്പ​ത്തി​ക,​ ​രാ​ഷ്‌​ട്രീ​യ,​ ​വി​ദ്യാ​ഭ്യാ​സ​ ​മേ​ഖ​ല​ക​ളി​ൽ​ ​താ​ര​ത​മ്യേ​ന​ ​പു​രോ​ഗ​തി​യു​ണ്ടാ​യി​ട്ടി​ല്ല.​ ​അ​ധി​കാ​ര​ത്തി​ന്റെ​ ​അ​ക​ത്ത​ള​ങ്ങ​ളി​ൽ​ ​ക​യ​റി​ ​രാ​ഷ്‌​ട്രീ​യ​ ​സ്വാ​ധീ​ന​മു​ണ്ടാ​ക്ക​ണം.​ ​ഇ​ടതുപ​ക്ഷ​ത്തി​ന്റെ​ ​നി​ല​നി​ൽ​പ്പി​നാ​യി​ ​ര​ക്തം​ ​ന​ൽ​കി​യ​വ​രാ​ണ് ​പി​ന്നാ​ക്ക​ ​വി​ഭാ​ഗ​ങ്ങ​ൾ.​ ​എ​ന്നാ​ൽ,​ ​കാ​ര്യ​മാ​യ​ ​ക്ഷേ​മ​പ​ദ്ധ​തി​ക​ളൊ​ന്നും​ ​ല​ഭി​ച്ചി​ട്ടി​ല്ല.​ ​അ​തി​നാ​യി​ ​ഒ​രു​ ​സ​ർ​ക്കാ​രും​ ​ശ്ര​മി​ക്കാ​റി​ല്ല.​ ​സാ​മു​ദാ​യി​ക​ ​ശ​ക്തി​ ​സ​മാ​ഹ​ര​ണ​മാ​ണ് ​ല​ക്ഷ്യം.

ജീ​വി​ത​ത്തി​ൽ​ ​എ​ന്തെ​ങ്കി​ലും​ ​അ​നി​ഷ്ടസം​ഭ​വ​ങ്ങ​ൾ​ ​നേ​രി​ടേ​ണ്ടി​ ​വ​ന്നി​ട്ടു​ണ്ടോ?
മ​ര​ണ​ത്തെ​ ​മു​ന്നി​ൽ​ ​ക​ണ്ട​ ​നി​മി​ഷ​ങ്ങ​ളു​ണ്ടാ​യി​ട്ടു​ണ്ട്.​ ​ക​ണി​ച്ചു​കു​ള​ങ്ങ​ര​ ​ദേ​വ​സ്വം​ ​പ്ര​സി​ഡ​ന്റാ​യ​പ്പോ​ൾ​ ​ക​ള്ളു​തു​ള്ള​ലെ​ന്ന​ ​ദു​രാ​ചാ​രം ​നി​റു​ത്താ​നാ​ണ് ​ആ​ദ്യം​ ​ശ്ര​മി​ച്ച​ത്.​ ​അ​തി​ന് ​എ​ല്ലാ​ ​പി​ന്തു​ണ​യും​ ​ന​ൽ​കി​യ​ത് ​പ​ത്രാ​ധി​പ​ർ​ ​കെ.​ ​സു​കു​മാ​ര​നാ​യി​രു​ന്നു.​ ​ക​ള്ളു​തു​ള്ള​ൽ​ ​നി​റു​ത്തി​ ​ക്ഷേ​ത്ര​ത്തി​ൽ​ ​ഗു​രു​ദേ​വ​ ​ക്ഷേ​ത്രം ​നി​ർ​മ്മി​ക്കാ​നാ​യി​രു​ന്നു​ ​പ​ത്രാ​ധി​പ​രു​ടെ​ ​നി​ർ​ദ്ദേ​ശം.​ ​ആ​ ​ക്ഷേ​ത്രം​ ​ചി​ല​ർ​ ​പ്ര​തി​ഷ്ഠ​യ്ക്ക് ​മു​മ്പ് ​ഡൈ​നാ​മി​റ്റ് ​വ​ച്ചു​ ​ത​ക​ർ​ത്തു.​ ​വെ​ട്ടി​ക്കൊ​ല്ലാ​ൻ​ ​ശ്ര​മി​ച്ചു.​ ​ആ​സി​ഡ് ​ബോം​ബെ​റി​ഞ്ഞു.​ ​നാ​ലു​ ​മാ​സം​ ​ആ​ശു​പ​ത്രി​യി​ൽ​ ​കി​ട​ന്നു.​ ​ഒ​ടു​വി​ൽ​ ​പ്ളാ​സ്റ്റി​ക് ​സ​ർ​ജ​റി​ക്ക് ​വി​ധേ​യ​നാ​യി.​ ​മ​രണ​ത്തെ​ ​മു​ന്നി​ൽ​ ​ക​ണ്ട​ ​നി​മി​ഷ​ങ്ങ​ളി​ലും​ ​നി​ല​പാ​ടി​ൽ​ ​മാ​റ്റം​ ​വ​രു​ത്തി​യി​ല്ല.​ ​ഇ​ന്ന് ​ക​ള്ളു​തു​ള്ള​ലെ​ന്ന​ ​ദു​രാ​ചാ​രം​ ​തന്നെ ജ​ന​ങ്ങ​ൾ​ ​മ​റ​ന്നു.

​കൂ​ടെ​ ​നി​ന്ന​വ​ർ​ ​കു​തി​കാ​ൽ​വെ​ട്ടു​കാ​രാ​യി​ ​മാ​റി​യി​ട്ടു​ണ്ടോ?
ഗു​രു​ദേ​വ​ ​പ്ര​സ്ഥാ​ന​ങ്ങ​ളു​ടെ​ ​ത​ല​പ്പ​ത്ത് ​എ​ത്തി​യ​പ്പോ​ൾ​ മാ​ന​ഹാ​നി,​ ​സാ​മ്പ​ത്തി​ക​ ​ന​ഷ്‌​ടം എ​ന്നി​വ​യു​ണ്ടാ​യി​ട്ടു​ണ്ട്.​ ​ഗു​രു​ദേ​വ​ന്റെ​ ​അ​നു​ഗ്ര​ഹം​ ​എ​പ്പോ​ഴു​മു​ണ്ട്.​ ​അ​തി​നാ​ലാ​ണ് ​ജൈ​ത്ര​യാ​ത്ര​ ​തു​ട​രു​ന്ന​ത്.​ ​ജ​ന​ങ്ങ​ൾ​ ​എ​നി​ക്കൊ​പ്പ​മാ​ണ്.​ 25​ ​വ​ർ​ഷം​ ​ശ്രീ​നാ​രാ​യ​ണ​ ​പ്ര​സ്ഥാ​ന​ങ്ങ​ളു​ടെ​ ​ത​ല​പ്പ​ത്ത് ​ഇ​രി​ക്കാ​ൻ​ ​മ​റ്റാ​ർ​ക്കെ​ങ്കി​ലും​ ​ക​ഴി​ഞ്ഞി​ട്ടു​ണ്ടോ?​ ​പ​ല​രും​ ​കേ​സു​ക​ൾ​ ​ന​ൽ​കി​ ​ത​ക​ർ​ക്കാ​ൻ​ ​നോ​ക്കി.​ ​എ​ന്നാ​ൽ,​ ​ജ​ന​കീ​യ​ ​കോ​ട​തി​യി​ൽ​ ​വ​രാ​നു​ള്ള​ ​ധൈ​ര്യം​ ​ആ​ർ​ക്കു​മി​ല്ല.​ മ​ത്സ​രി​ക്കാ​നും​ ​ധൈ​ര്യ​മു​ണ്ടാ​യി​ല്ല.​ ​ആ​ർ.​ ​ശ​ങ്ക​റി​നി​ട്ട് ​കി​ട്ടി​യ​തൊ​ന്നും​ ​എ​നി​ക്ക് ​കി​ട്ടി​യി​ട്ടി​ല്ല​ല്ലോ.​ ​ഒ​റ്റ​യാ​നാ​യാ​ണ് ​ഞാ​ൻ​ ​ക​ട​ന്നു​വ​ന്ന​ത്.​ ​പ​ല​രു​ടെ​യും​ ​അ​ഭ്യാ​സം​ ​എ​ന്റെ​ ​അ​ടു​ക്ക​ൽ​ ​ചെ​ല​വാ​കി​ല്ല.​ ​എ​തി​ർ​പ്പു​ക​ളും​ ​സ​മ​ര​ങ്ങ​ളും​ ​ഇ​ഷ്‌​ട​മാ​ണ്.​ ​ആ​രു​ ​വി​മ​ർ​ശി​ച്ചാ​ലും​ ​പ്ര​ശ്‌​ന​മി​ല്ല.

യോ​ഗ​നേ​തൃ​ത്വ​ത്തി​ലേ​ക്ക് ​എ​ത്തു​ന്ന​ത് ​ഭാ​ര്യ​ ​പ്രീ​തി​ക്ക് ​ഇ​ഷ്‌​ട​മാ​യി​രു​ന്നോ?
നേ​തൃ​ത്വ​മേ​റ്റെ​ടു​ത്ത​പ്പോ​ൾ​ ​ഭാ​ര്യ​ ​പ്രീ​തി​ ​എ​നി​ക്കെ​തി​രാ​യി​രു​ന്നു.​ ​'​ഈ​ ​സ്ഥാ​ന​ങ്ങ​ളി​ൽ​ ​വ​ന്ന​വ​രാ​രും​ ​പൂ​മാ​ല​ ​വാ​ങ്ങി​യി​ട്ടി​ല്ല.​ ​ആ​ർ.​ ​ശ​ങ്ക​റി​ന്റെ​ ​അ​വ​സ്ഥ​ ​പോ​ലും​ ​ക​ണ്ടി​ല്ലേ.​ ​ചീ​ത്ത​ ​കേ​ൾ​ക്കാ​ൻ​ ​മാ​ത്രം​ ​വി​ധി​"...​ ​എ​ന്നി​ങ്ങ​നെ​യാ​യി​രു​ന്നു​ ​അ​വ​ളു​ടെ​ ​പ​രി​ഭ​വം.​ ​ഞാനൊ​രു​ ​നി​ല​പാ​ട് ​എ​ടു​ത്താ​ൽ​ ​എ​ടു​ത്ത​താ.​ ​ആ​ര് ​കൂ​ടെ​യു​ണ്ടെ​ന്ന് ​നോ​ക്കി​ല്ല.​ ​മ​ര​ണം​ ​മു​ന്നി​ൽ​ ​ക​ണ്ടാ​ലും​ ​നി​ല​പാ​ട് ​മാ​റ്റി​ല്ല.​ ​പി​ന്നീ​ട് ​സ്വാ​മി​ ​ശാ​ശ്വ​തി​കാ​ന​ന്ദ​യാ​ണ് ​അ​വ​ളെ​ ​പ​റ​ഞ്ഞ് ​മ​ന​സി​ലാ​ക്കി​ ​അ​ടു​പ്പി​ച്ച​ത്.

​ആ​ളു​ക​ളെ​ ​ പി​ടി​ച്ചി​രു​ത്താ​നാ​ണോ​ ​പ്ര​സം​ഗ​ങ്ങ​ളി​ൽ​ ​പ​ഴ​ഞ്ചൊ​ല്ലു​ക​ൾ​ ​ഉപയോഗി​ക്കുന്നത്?
കു​ട്ടി​ക​ൾ​ ​ആ​വോ​ള​മു​ണ്ടാ​യി​രു​ന്ന​തി​നാ​ൽ​ ​അ​മ്മ​യ്‌ക്ക് ​എ​ന്നെ​യൊ​ന്നും​ കാ​ര്യ​മാ​യി​ ​ ​നോ​ക്കാ​ൻ​ ​ക​ഴി​ഞ്ഞി​രു​ന്നി​ല്ല.​ ​വീ​ട്ടി​ലെ​ ​വാ​ല്യ​ക്കാ​രാ​യ​ ​വ​ല്യ​പ്പ​ച്ച​ൻ​മാ​രോ​ടാ​യി​രു​ന്നു​ ​കൂ​ട്ട്.​ ​അ​വ​ർ​ ​പ​റ​യു​ന്ന​ ​പ​ഴ​ഞ്ചൊ​ല്ലു​ക​ൾ​ ​മ​ന​സി​ൽ​ ​പ​തി​ഞ്ഞി​രു​ന്നു.​ ​അ​ത് ​ജീ​വി​ത​ത്തി​ൽ​ ​ഉ​പ​കാ​ര​പ്പെ​ട്ടു.​ ​സാ​ധാ​ര​ണ​ ​ഭാ​ഷ​യി​ൽ​ ​പ​റ​ഞ്ഞാ​ലേ ​ജ​ന​ങ്ങ​ൾ​ക്ക് ​കാ​ര്യ​ങ്ങ​ൾ​ ​മ​ന​സി​ലാ​കൂ.​ ​സാ​മൂ​ഹി​ക​ ​സ​ത്യ​ങ്ങ​ൾ​ ​വി​ളി​ച്ചു​ ​പ​റ​യു​മ്പോ​ൾ​ ​പെ​ട്ടെ​ന്ന് ​മ​ന​സി​ലാ​കു​ക​യും​ ​ചെ​യ്യും.​ ​സാ​ധാ​ര​ണ​ക്കാ​രു​ടെ​ ​ഭാ​ഷ​യാ​ണ് ​എ​നി​ക്കി​ഷ്‌​ടം.

വി​വാ​ഹ​ജീ​വി​തം?
ഒ​രു​ ​പെ​ണ്ണി​നെ​ ​മാ​ത്ര​മേ​ ​ക​ണ്ടുള്ളൂ.​ ​അ​തി​നെ​യ​ങ്ങ് ​ കെ​ട്ടി.​ ​പെ​ണ്ണ് ​കാ​ണാ​ൻ​ ​ഓ​ടി​ ​ന​ട​ക്കി​ല്ലെ​ന്ന​ ​നി​ല​പാ​ട് ​സ്വീ​ക​രി​ച്ചി​രു​ന്നു.​ ​പെ​ങ്ങ​ൾ​ക്കും​ ​അ​ളി​യ​നു​മൊ​പ്പ​മാ​ണ് ​പ്രീ​തി​യെ​ ​കാ​ണാ​ൻ​ ​പോ​യ​ത്.​ ​അ​ന്ന് ​ ശ​രി​ക്കൊ​ന്നും​ ​അ​വ​ളെ​ ​ക​ണ്ടി​ല്ല.​ ​വീ​ട്ടു​കാ​ർ​ ​പ​റ​യു​ന്ന​ത് ​ചെ​യ്യു​ന്ന​താ​ണ​ല്ലോ​ ​അ​ന്ന​ത്തെ​ ​ശീ​ലം.​ ​
അ​വ​രോ​ട് ​സ്‌​ത്രീ​ധ​നം​ ​ചോ​ദി​ക്ക​രു​തെ​ന്ന് ​മാ​ത്ര​മാ​യി​രു​ന്നു​ ​എ​ന്റെ​ ​ഡി​മാ​ന്റ്.​ ​ഇ​തി​നി​ട​​യി​ൽ​ ​അ​വ​ളു​ടെ​ ​വീ​ട്ടു​കാ​ർ​ക്ക് ​ചെ​റി​യ​ ​സം​ശ​യം.​ ​എ​നി​ക്ക് ​മ​ന്തു​ണ്ടോ ​എ​ന്ന്.​ ​അ​ക്കാ​ര്യം​ ​പ​രി​ശോ​ധി​ക്കാ​നാ​യി​ ​അ​വ​ളു​ടെ​ ​വീ​ട്ടു​കാ​ർ​ ​എ​ന്റെ​ ​വീ​ട്ടി​ലെ​ത്തി.​ ​അ​ന്ന് ​മു​ണ്ട് ​ഇ​റ​ക്കി​ ​ഉ​ടു​ക്കു​ന്ന​താ​യി​രു​ന്നു​ ​ശീ​ലം.​ ​വ​ര​വി​ന്റെ​ ​ഉ​ദ്ദേ​ശം​ ​നേ​ര​ത്തെ​ ​മ​ന​സി​ലാ​ക്കി​യി​രു​ന്നു.​ ​അ​തി​നാ​ൽ​ ​അ​വ​ർ​ക്ക് ​മു​ന്നി​ലൂ​ടെ​ ​മു​ണ്ട് ​മ​ട​ക്കിക്കു​ത്തി​ ​നാ​ല​ഞ്ചു ​ത​വ​ണ​യ​ങ്ങ് ​ന​ട​ന്നു.​ ​പി​ന്നെ​ ​വി​വാ​ഹ​ത്തി​ന് ​താ​മ​സ​മു​ണ്ടാ​യി​ല്ലെ​ന്ന​താ​ണ് ​വാ​സ്‌​ത​വം.

പ്ര​ണ​യി​ച്ചി​ട്ടു​ണ്ടോ?

പ്ര​ണ​യ​മി​ല്ലാ​തെ​ ​രാ​ജ്യ​ത്ത് ​ ജീ​വി​ക്കാ​ൻ​ ​പ​റ്റു​മോ?​​ ​ഒ​രു​ പാ​ട് ​പ്ര​ണ​യ​മു​ള്ള​തു​കൊ​ണ്ടാ​ണ് ​ആ​ളു​ക​ൾ​ ​എ​ന്നെ​ ​സ്‌​നേ​ഹി​ക്കു​ന്ന​ത്.

വി​നോ​ദ​ങ്ങൾ?
ഒ​ഴി​വു​ ​സ​മ​യ​ങ്ങ​ളി​ൽ​ ​ചാ​ന​ലു​ക​ൾ​ ​ മാ​റ്റി​ മാ​റ്റി​ ​വാ​ർ​ത്ത​ ​കാ​ണും.​ ​അ​പ്ഡേ​റ്റാ​കാ​ൻ​ ​വേ​ണ്ടി​യാ​ണി​ത്.​ ​പു​രാ​ണ​ ​സി​നി​മ​ക​ളോ​ട് ​മാ​ത്ര​മാ​ണ് ​ഇ​ഷ്‌​ടം.