ഹൊ​യ്സാ​ല​ ​ശി​ല്പ​ക​ല​യു​ടെ​ ​വി​സ്മ​യ​ ​ന​ർ​ത്ത​നം​ ​കാ​ണാ​ൻ​ ​ക​ർ​ണാ​ട​ക​ത്തി​ലെ​ മൂ​ന്നു​ ​ക്ഷേ​ത്ര​ങ്ങ​ളി​ലേ​ക്കു​ ​ പോ​ക​ണം.​ ​ചെ​ന്ന​കേ​ശ​വ,​ ഹൊ​യ്സാ​ലേ​ശ്വ​ര,​ ​സോ​മ​നാ​ഥ​പു​ര​ ​ക്ഷേ​ത്ര​ങ്ങ​ളി​ലെ​ ​ശി​ല്പ​സാ​മ്രാ​ജ്യ​ത്തി​ലേ​ക്ക്...

കാ​വേ​രി​ ​ന​ദീ​തീ​ര​ത്ത്,​​​ ​വ​ഴി​ത്താ​ര​ക​ളി​ൽ​ ​പ്ര​കൃ​തി​ത​ന്നെ​ ​ഒ​രു​ക്കി​യ​ ​മ​ണ​ൽ​പ​ര​പ്പു​ക​ൾ​ ​പ​ര​വ​താ​നി​ ​വി​രി​ച്ച​ ​മ​നോ​ഹ​ര​ ​ഭൂ​മി​ക​യാ​യി​ ​ത​ല​ക്കാ​ട്.​ ​കി​ലോ​മീ​റ്റ​റു​ക​ളോ​ളം​ ​വി​സ്തൃ​തി​യു​ള്ള​ ​മ​ണ​ൽ​പ​ര​പ്പു​ക​ൾ​ ​ത​ന്നെ​യാ​ണ് ​ഈ​ ​പ്ര​ദേ​ശ​ത്തെ​ ​കൂ​ടു​ത​ൽ​ ​സു​ന്ദ​ര​മാ​ക്കു​ന്ന​ത്.​ ​ബേ​ലൂ​ർ​ ​ക്ഷേ​ത്ര​ ​ച​രി​ത്രം​ ​പ​റ​യു​ന്ന​ത് ​ത​ല​ക്കാ​ട്ടെ​ ​മ​ണ​ൽ​ക്കാ​ടു​ക​ളി​ൽ​ ​നി​ന്നു​ ​ത​ന്നെ​ ​വേ​ണം!
എ.​ഡി​ 1116​-ാ​മാ​ണ്ടി​ലെ​ ​ഒ​രു​ ​ദി​നം,​ ​കാ​വേ​രി​ ​തീ​ര​ങ്ങ​ൾ​ ​അ​ശാ​ന്ത​മാ​യി​രി​ക്കു​ന്നു.​ ​കാ​വേ​രി​യു​ടെ​ ​ഒ​ഴു​ക്ക് ​പ​തി​ഞ്ഞ​ ​താ​ള​ത്തി​ലാ​യി​രി​ക്കു​ന്നു.​ ​ആ​ ​പ്ര​വാ​ഹ​ത്തി​ൽ​ ​മ​നു​ഷ്യ​ര​ക്തം​ ​ക​ല​ർ​ന്നി​രി​ക്കു​ന്നു​!​ ​ച​രി​ത്ര​ത്തി​ന്റെ​ ​താ​ളു​ക​ളി​ൽ​ ​ഇ​ടം​നേ​ടി​യ​ ​ഒ​രു​ ​യു​ദ്ധ​ത്തി​ന് ​സാ​ക്ഷ്യം​ ​വ​ഹി​ക്കു​ക​യാ​യി​രു​ന്നു​ ​ത​ല​ക്കാ​ട്ടെ​ ​കാ​വേ​രീ​ ​തീ​രം.​ ​ഹൊ​യ്സാ​ല​ ​രാ​ജാ​വാ​യി​രു​ന്ന​ ​വി​ഷ്ണു​വ​ർ​ദ്ധ​ന​ ​ന​യി​ച്ച​ ​ഹൊ​യ്സാ​ല​ ​സൈ​ന്യ​ത്തി​ന്റെ​ ​സിം​ഹ​വീ​ര്യ​ത്തി​നു​ ​മു​ന്നി​ൽ​ ​ചോ​ള​ന്മാ​രു​ടെ​ ​പ​ട​ ​തോ​റ്റുവീ​ണു.​ ​ചോ​ള​ന്മാ​രെ​ ​കീ​ഴ​ട​ക്കി​യ​ ​ഹൊ​യ്സാ​ല​ന്മാ​ർ​ ​ഈ​ ​യു​ദ്ധ​ത്തി​ലൂ​ടെ​ ​ദ​ക്ഷി​ണേ​ന്ത്യ​യു​ടെ​ ​ഭൂ​രി​ഭാ​ഗ​വും​ ​ത​ങ്ങ​ളു​ടെ​ ​അ​ധീ​ന​ത​യി​ലാ​ക്കു​ക​യാ​യി​രു​ന്നു.

വി​ജ​യ​മു​ദ്ര​‌​യാ​യി
ചെ​ന്ന​കേ​ശവ

ആ​ ​ച​രി​ത്ര​ജ​യം​ ​എ​ക്കാ​ല​ത്തേ​ക്കും​ ​ഓ​ർ​മ്മി​ക്ക​പ്പെ​ടു​ന്ന​തി​നാ​യി​ ​ഹൊ​യ്സാ​ല​ ​രാ​ജാ​വാ​യി​രു​ന്ന​ ​വി​ഷ്ണു​വ​ർ​ദ്ധ​ന​ ​രാ​ജ​ഗു​രു​വി​ന്റെ​ ​ഉ​പ​ദേ​ശ​പ്ര​കാ​രം​ ​ഒ​രു​ ​ക്ഷേ​ത്രം​ ​പ​ണി​ക​ഴി​പ്പി​ക്കാ​ൻ​ ​തീ​രു​മാ​നി​ച്ചു.​ ​എ.​ഡി 1117​-ാ​മാ​ണ്ടി​ൽ​ ​യാ​ഗ​ച്ചി​ ​ന​ദി​യു​ടെ​ ​തീ​ര​ത്ത് ​വേ​ലാ​പു​ര​ ​എ​ന്ന​ ​പേ​രി​ല​റി​യ​പ്പെ​ടു​ന്ന​ ​ഇ​ന്ന​ത്തെ​ ​ബേ​ലൂ​രി​ലാ​ണ് ​ആ​ ​മ​നോ​ഹ​ര​ ​ക്ഷേ​ത്രം​ ​പ​ണി​ക​ഴി​പ്പി​ച്ച​ത്.​ 103​ ​വ​ർ​ഷം​ ​കൊ​ണ്ട് ​മൂ​ന്നു​ ​ത​ല​മു​റ​ക​ളി​ലാ​യാ​ണ് ​ക്ഷേ​ത്ര​ ​നി​ർ​മ്മാ​ണം​ ​പൂ​ർ​ത്തി​യാ​യ​ത്!​ ​ശി​ല്പ​വി​ദ്യ​യു​ടെ​ ​ചാ​രു​ത​യും​ ​കൊ​ത്തു​പ​ണി​ക​ളു​ടെ​ ​മാ​സ്മ​രി​ക​ത​യും​ ​കൊ​ണ്ട് ​ലോ​ക​ത്തി​ന് ​ഒ​രു​ ​വാ​സ്തു​വി​സ്മ​യം​ ​സ​മ്മാ​നി​ക്കു​ക​യാ​യി​രു​ന്നു​ ​ഹൊ​യ്സാ​ല​ ​ശി​ല്പി​ക​ൾ.
മ​ഹാ​വി​ഷ്ണു​വി​നെ​ ​പ്ര​ധാ​ന​ ​ആ​രാ​ധ​മൂ​ർ​ത്തി​യാ​യി​ ​പ്ര​തി​ഷ്ഠി​ച്ച​ ​ഈ​ ​ക്ഷേ​ത്രം​ ​ചെ​ന്ന​കേ​ശ​വ​ ​ക്ഷേ​ത്ര​മെ​ന്ന് ​അ​റി​യ​പ്പെ​ടു​ന്നു.​ ​'​ചെ​ന്ന​"​ ​എ​ന്ന​ ​ക​ന്ന​ഡ​ ​പ​ദ​ത്തി​ന് ​'സു​ന്ദ​ര​ൻ​"​ ​എ​ന്നാ​ണ് ​അ​ർ​ത്ഥം.​ ​സു​ന്ദ​ര​നാ​യ​ ​വി​ഷ്ണു​വി​നെ​യാ​ണ് ​ഈ​ ​ക്ഷേ​ത്ര​ത്തി​ന്റെ​ ​പേ​ര് ​പ്ര​തി​നി​ധാ​നം​ ​ചെ​യ്യു​ന്ന​ത്.​ ​ക​ർ​ണാ​ട​ക​യി​ലെ​ ​ഹാ​സ​ൻ​ ​ജി​ല്ല​യി​ലെ​ ​ബേ​ലൂ​ർ​ ​താ​ലൂ​ക്കി​ലാ​ണ് ​ചെ​ന്ന​കേ​ശ​വ​ ​ക്ഷേ​ത്രം.​ ​ഹാ​സ​നി​ൽ​ ​നി​ന്ന് 39​ ​കി.​മീ​ ​ദൂ​രം​ ​സ​ഞ്ച​രി​ച്ചാ​ൽ​ ​ബേ​ലൂ​രി​ലെ​ത്താം.​ ​ബം​ഗ​ളൂ​രു​വി​ൽ​ ​നി​ന്നും​ ​മൈ​സൂ​രു​വി​ൽ​ ​നി​ന്നും​ ​ബേ​ലൂ​രി​ലേ​ക്ക് ​നേ​രി​ട്ടു​ള്ള​ ​ബ​സു​ക​ളു​ണ്ട്.​ ​ബേ​ലൂ​ർ​ ​ബ​സ് ​സ്റ്റാ​ൻ​ഡി​ൽ​ ​നി​ന്ന് 500​ ​മീ​റ്റ​ർ​ ​അ​ക​ല​മേ​യു​ള്ളൂ​ ​ചെ​ന്ന​കേ​ശ​വ​ ​ക്ഷേ​ത്ര​ത്തി​ന്റെ​ ​വി​സ്മ​യ​ക്കാ​ഴ്ച​ക​ളി​ലേ​ക്ക്.
ബേ​ലൂ​രി​ന്റെ​ ​പ്ര​ധാ​ന​ ​തെ​രു​വി​ലൂ​ടെ​ ​ന​ട​ന്നു​നീ​ങ്ങു​മ്പോ​ൾ​ത്ത​ന്നെ​ ​കാ​ണാം,​​​ ​ച​ന്ദ​ന​വ​ർ​ണ​ ​ശോ​ഭ​യോ​ടെ,​​​ ​പ്രൗ​ഢി​യോ​ടെ​ ​നി​ല​കൊ​ള്ളു​ന്ന​ ​ക്ഷേ​ത്ര​ഗോ​പു​രം.​ ​ന​ക്ഷ​ത്രാ​കൃ​തി​യാ​ണ് ​ക്ഷേ​ത്ര​ത്തി​ന്.​ ​വി​ശാ​ല​മാ​യ​ ​ക്ഷേ​ത്ര​മു​റ്റം.​ ​അ​തി​നു​ ​മ​ദ്ധ്യേ​ 42​ ​അ​ടി​ ​ഉ​യ​ര​വും​ 15​ ​ട​ൺ​ ​ഭാ​ര​വു​മു​ള്ള,​​​ ​ഒ​റ്റ​ക്ക​ല്ലി​ൽ​ ​കൊ​ത്തി​യെ​ടു​ത്ത​ ​ധ്വ​ജസ്തംഭം.​ ​ഈ​ ​സ്ത​തംഭ​ത്തി​ന്റെ​ ​മൂ​ന്നു​ ​ഭാ​ഗം ​ ​മാ​ത്ര​മേ​ ​ത​റ​യി​ൽ​ ​ഉ​റ​പ്പി​ച്ചി​ട്ടു​ള്ളൂ.​ ​ഇ​തി​നെ​ ​ഗ്രാ​വി​റ്റി​ ​പി​ല്ല​ർ​ ​എ​ന്നു​ ​വി​ളി​ക്കു​ന്നു.​ ​സ്തം​ഭ​ത്തി​ൽ,​​​ ​ശ​ക്തി​യെ​ ​പ്ര​തി​പാ​ദി​ക്കു​ന്ന​തി​നാ​യി​ ​ആ​ന​ക​ളു​ടെ​യും,​ ​ധൈ​ര്യ​ത്തെ​ ​കു​റി​ക്കു​ന്ന​തി​നാ​യി​ ​സിം​ഹ​ത്തി​ന്റെ​യും,​ ​വേ​ഗ​ത​യു​ടെ​ ​പ​ര്യാ​യ​മാ​യി​ ​കു​തി​ര​ക​ളെ​യും​ ​കൊ​ത്തി​യി​രി​ക്കു​ന്നു.
ന​ക്ഷ​ത്രാ​കൃ​തി​യി​ൽ​ ​മ​നോ​ഹ​ര​മാ​യി​ ​പ​ണി​ക​ഴി​പ്പി​ച്ച​ ​ക്ഷേ​ത്ര​ത്തി​ന് 64​ ​മൂ​ല​ക​ളും​ 48​ ​തൂ​ണു​ക​ളും​ ​നാ​ല് ​പ്ര​വേ​ശ​ന​ ​വ​ഴി​ക​ളു​മാ​ണു​ള്ള​ത്.​ ​പ്ര​ധാ​ന​ ​പ്ര​വേ​ശ​ന​ ​ക​വാ​ട​ത്തി​ൽ​ ​ഹൊ​യ്സാ​ല​ ​രാ​ജ​വം​ശ​ത്തി​ലെ​ ​ആ​ദ്യ​ ​രാ​ജാ​വാ​യ​ ​സാ​ല,​​​ ​ഒ​രു​ ​സിം​ഹ​ത്തെ​ ​കീ​ഴ്പ്പെ​ടു​ത്തു​ന്ന​ ​ശി​ല്പ​മു​ണ്ട്.​ ​ഇ​ത് ​ഹൊ​യ്സാ​ല​ ​രാ​ജ​വം​ശ​ത്തി​ന്റെ​ ​രാ​ജ​മു​ദ്ര​‌​യാ​യി​ ​ക​രു​ത​പ്പെ​ടു​ന്നു.​ ​അ​ക​ത്ത​ള​ങ്ങ​ളി​ൽ​ ​ക​ട​ഞ്ഞെ​ടു​ത്തി​രി​ക്കു​ന്ന​ ​തൂ​ണു​ക​ളു​ടെ​യും,​ ​മേ​ൽ​ക്കൂ​ര​ക​ളി​ൽ​ ​കൊ​ത്തി​യി​രി​ക്കു​ന്ന​ ​ശി​ല്പ​ങ്ങ​ളു​ടെ​യും​ ​ചാ​രു​ത​ ​അ​വ​ർ​ണ്ണ​നീ​യം.​ ​വ​ലി​യ​ ​ഇ​ട​നാ​ഴി​ക​ളോ​ ​അ​ക​ത്ത​ള​ങ്ങ​ളോ​ ​ഇ​ല്ലാ​ത്ത​ ​ക്ഷേ​ത്ര​ത്തി​ന്റെ​ ​പു​റം​ചു​വ​രു​ക​ളി​ൽ​ ​ഹൊ​യ്സാ​ല​ ​ശി​ല്പി​ക​ളു​ടെ​ ​ക​ര​വി​രു​തി​ൽ​ ​പി​റ​വി​യെ​ടു​ത്ത​ ​എ​ണ്ണ​മ​റ്റ​ ​ചെ​റു​ശി​ല്പ​ങ്ങ​ൾ.​ ​വ​ള​രെ​ ​മൃ​ദു​വും,​​​ ​എ​ളു​പ്പ​ത്തി​ൽ​ ​കൊ​ത്തി​യെ​ടു​ക്കാ​വു​ന്ന​തും,​​​ ​പി​ന്നീ​ട് ​കാ​ഠി​ന്യ​മു​ള്ള​തു​മാ​യി​ ​മാ​റു​ന്ന​ ​പ്ര​ത്യേ​ക​ത​രം​ ​സോ​പ്പ് ​ക​ല്ലു​ക​ളി​ലാ​ണ് ​ശി​ല്പ​ങ്ങ​ൾ​ ​രൂ​പ​പ്പെ​ടു​ത്തി​യി​രി​ക്കു​ന്ന​ത്.​ ​അ​യ​ൽ​പ്ര​ദേ​ശ​മാ​യ​ ​തും​കൂ​റി​ൽ​ ​നി​ന്നാ​ണ് ​ഈ​ ​ക​ല്ലു​ക​ൾ​ ​കൊ​ണ്ടു​വ​ന്നതെ​ന്ന് ​ക​രു​ത​പ്പെ​ടു​ന്നു.
യു​ദ്ധ​ത്തി​ൽ​ ​മ​ര​ണ​മ​ട​ഞ്ഞാ​ൽ,​​​ ​ത​ന്നെ​ ​വി​വാ​ഹം​ ​ക​ഴി​ക്കു​ന്ന​ ​സ്ത്രീ​ ​വി​ധ​വ​യാ​കു​മ​ല്ലോ​ ​എ​ന്നു​ ​ക​രു​തി​ ​രാ​ജാ​വാ​യ​ ​വി​ഷ്ണു​വ​ർ​ദ്ധ​ന​ ​വി​വാ​ഹം​ ​ക​ഴി​ച്ചി​രു​ന്നി​ല്ല.​ ​എ​ന്നാ​ൽ​ ​കൊ​ട്ടാ​രം​ ​ന​ർ​ത്തി​ക​യാ​യ​ ​ശാ​ന്ത​ള​ ​ദേ​വി​യു​ടെ​ ​സൗ​ന്ദ​ര്യ​ത്തി​ലും​ ​ച​ടു​ല​ ​നൃ​ത്ത​ത്തി​ലും​ ​ആ​കൃ​ഷ്ട​നാ​യ​ ​രാ​ജാ​വ് ​ആ​ ​ന​ർ​ത്ത​കി​യെ​ ​മാ​ന​സ​പ​ത്നി​യാ​യി​ ​സ്വീ​ക​രി​ച്ചു.​ ​ക്ഷേ​ത്ര​ത്തി​ലെ​ ​പ്ര​ധാ​ന​ ​ശി​ല്പ​ങ്ങ​ളി​ലൊ​ന്ന് ​ശാ​ന്ത​ള​ ​ദേ​വി​യു​ടേ​താ​ണ്.​ ​ബേ​ലൂ​ർ​ ​ക്ഷേ​ത്ര​ത്തി​ന്റെ​ ​മേ​ൽ​ക്കൂ​ര​യ്ക്കു​ ​താ​ഴെ​യാ​യാ​ണ് ​ക​ണ്ണാ​ടി​യു​മാ​യി​ ​നി​ൽ​ക്കു​ന്ന​ ​ഈ​ ​സു​ന്ദ​രീ​രൂ​പം.​ ​കൈ​യി​ൽ​ ​ത​ത്ത​യു​മേ​ന്തി​ ​നി​ൽ​ക്കു​ന്ന​ ​മ​റ്റൊ​രു​ ​സ്ത്രീ​രൂ​പ​മു​ണ്ട്.​ ​ഇ​തു​പോ​ലെ​ ​പാ​ടു​ക​യും​ ​നൃത്തം​വ​യ്ക്കു​ക​യും​ ​ചെ​യ്യു​ന്ന​ ​അ​നേ​കം​ ​സ്ത്രീ​രൂ​പ​ങ്ങ​ൾ​ ​ക്ഷേ​ത്ര​ച്ചു​വ​രു​ക​ളെ​ ​അ​ല​ങ്ക​രി​ക്കു​ന്നു.​ ​രാ​മ​യാ​ണ,​ ​മ​ഹാ​ഭാ​ര​ത​ ​ക​ഥ​ക​ളെ​യും​ ​ക​ഥാ​പാ​ത്ര​ങ്ങ​ളെ​യും​ ​ജീ​വ​ൻ​ ​തു​ടി​ക്കു​ന്ന​ ​രീ​തി​യി​ൽ​ ​ഹൊ​യ്സാ​ല​ ​ശി​ല്പി​ക​ൾ​ ​അ​തി​മ​നോ​ഹ​ര​മാ​യി​ ​കൊ​ത്തി​യെ​ടു​ത്തി​രി​ക്കു​ന്നു.​ ​മാ​ദ​ക​ ​ശി​ല്പ​ങ്ങ​ളുംപ​ക്ഷി​മൃ​ഗ​ ​രൂ​പ​ങ്ങ​ളും​ ​അ​ക്കാ​ല​ത്തെ​ ​ജ​ന​ങ്ങ​ളു​ടെ​ ​ജീ​വി​ത​ക്കാ​ഴ്ച​ക​ളു​മെ​ല്ലാ​മു​ണ്ട് ​കൂ​ട്ട​ത്തി​ൽ.

ഹൊ​യ്സാ​ലേ​ശ്വര
ശി​വ​ ​ക്ഷേ​ത്രം

ഹൊ​യ്സാ​ല​ ​ശി​ല്പ​ക​ലാ​ ​ചാ​രു​ത​യ്ക്ക് ​മാ​റ്റു​ ​കൂ​ട്ടു​ന്ന​ ​മ​റ്റൊ​രു​ ​ക്ഷേ​ത്ര​മാ​ണ് ​ഹ​ലേ​ബി​ഡു​വി​ലെ​ ​ഹൊ​യ്സാ​ലേ​ശ്വ​ര​ ​ക്ഷേ​ത്രം.​ ​ഹ​സ്സ​നി​ൽ​ ​നി​ന്ന് 30​ ​കി​ലോ​മീ​റ്റ​റും​ ​ബേ​ലൂ​രി​ൽ​ ​നി​ന്ന് 16​ ​കി.​മീ​ ​ദൂ​ര​വു​മു​ണ്ട് ​ഇ​വി​ടേക്ക്.​ ​പ​ന്ത്ര​ണ്ടാം​ ​നൂ​റ്റാ​ണ്ടി​ൽ​ ​വി​ഷ്ണു​വ​ർ​ദ്ധ​ന​യു​ടെ​ ​കാ​ല​ഘ​ട്ട​ത്തി​ൽ​ ​പ​ണി​ക​ഴി​പ്പി​ച്ച​താ​ണ് ​ഈ​ ​ക്ഷേ​ത്രം.​ ​പ​ര​മ​ശി​വ​ൻ​ ​പ്ര​ധാ​ന​ ​മൂ​ർ​ത്തി​യാ​യ​ ​ഈ​ ​ക്ഷേ​ത്രം​ ​മ​നു​ഷ്യ​ ​നി​ർ​മ്മി​ത​മാ​യ​ ​ഒ​രു​ ​ത​ടാ​ക​ത്തി​ന്റെ​ ​ക​ര​യി​ലാ​ണ് ​നി​ർ​മ്മി​ച്ചി​രി​ക്കു​ന്ന​ത്.​ ​മ​ഹാ​ഭാ​ര​ത​ത്തി​ലെ​യും​ ​ഭാ​ഗ​വ​ത​ത്തി​ലെ​യും​ ​ക​ഥാ​സ​ന്ദ​ർ​ങ്ങ​ളും​ ​ക​ഥാ​പാ​ത്ര​ങ്ങ​ളും​ ​ക്ഷേ​ത്ര​ത്തി​ന്റെ​ ​പു​റം​ച്ചു​മ​രു​ക​ളി​ൽ​ ​കൊ​ത്തി​വ​ച്ചി​രി​ക്കു​ന്നു.​ ​ബേ​ലൂ​ർ​ ​ക്ഷേ​ത്ര​ത്തി​ലെ​ ​ശി​ല്പ​ങ്ങ​ളേ​ക്കാ​ൾ​ ​വ​ലി​പ്പ​മേ​റി​യ​വ​യാ​ണ് ​ഹൊ​യ്സാ​ലേ​ശ്വ​ര​ ​ക്ഷേ​ത്ര​ ​ശി​ല്പ​ങ്ങ​ൾ.​ ​ക്ഷേ​ത്ര​ത്തി​നു​ ​പു​റ​ത്താ​യി​ ​ര​ണ്ട് ​വ​ലി​യ​ ​ന​ന്തി​ ​വി​ഗ്ര​ഹ​ങ്ങ​ളു​ണ്ട്.​ ​മ​ണ്ഡ​പ​ങ്ങ​ളു​മു​ണ്ട്.​ ​ഈ​ ​ക്ഷേ​ത്ര​ത്തി​ൽ​ ​നി​ത്യ​പൂ​ജ​ക​ളും​ ​ആ​രാ​ധ​ന​ക​ളും​ ​ന​ട​ത്തി​വ​രു​ന്നു.​ ​ശ​ത്രു​ ​സൈ​ന്യ​ത്തി​ന്റെ​ ​ആ​ക്ര​മ​ണ​ത്തി​ൽ​ ​പ​ല​ ​ശി​ല്പ​ങ്ങ​ൾ​ക്കും​ ​കേ​ടു​പാ​ടു​ക​ൾ​ ​സം​ഭ​വി​ച്ചി​ട്ടു​ണ്ടെ​ങ്കി​ലും​ ​മി​ക്ക​വ​യും​ ​കാ​ല​ത്തെ​ ​അ​തി​ജീ​വി​ച്ച് ​ചേ​തോ​ഹ​ര​ ​ശി​ല്പ​ങ്ങ​ളാ​യി​ ​വി​ള​ങ്ങു​ന്നു.

കാ​വേ​രീ​തീ​ര​ത്തെ
സോ​മ​നാ​ഥ​പുര

കാ​വേ​രി​ ​ന​ദീ​തീ​ര​ത്ത് ​സ്ഥി​തി​ ​ചെ​യ്യു​ന്ന​ ​മ​റ്റൊ​രു​ ​ഹൊ​യ്സാ​ല​ ​ക്ഷേ​ത്ര​മാ​ണ് ​സോ​മ​നാ​പു​ര​ ​ക്ഷേ​ത്രം.​ ​കേ​ശ​വ​ ​ക്ഷേ​ത്ര​മെ​ന്ന​ ​പേ​രി​ലും​ ​അ​റി​യ​പ്പെ​ടു​ന്നു.​ ​മൈ​സൂ​രി​ൽ​ ​നി​ന്ന് 35​ ​കി.​മീ​ ​ദൂ​രം​ ​സ​ഞ്ച​രി​ച്ചാ​ൽ​ ​സോ​മ​നാ​ഥ​പു​ര​യി​ലെ​ത്താം.​ ​മൈ​സൂ​ർ​ ​ടൗ​ൺ​ ​ബ​സ് ​സ്റ്റാ​ൻ​ഡി​ൽ​ ​നി​ന്ന് ​ടി.​ ​ന​ര​സി​ ​പു​ര​യി​ലേ​ക്ക് ​ബ​സു​ണ്ട് ​(25​ ​കി.​മീ​ ​ദൂ​രം​).​ ​അ​വി​ടെ​നി​ന്ന് 10​ ​കി.​മീ​ ​ദു​രം​ ​മ​റ്റൊ​രു​ ​ബ​സി​ൽ​ ​വേ​ണം​ ​സോ​മ​നാ​ഥ​പു​ര​യി​ലെ​ത്താ​ൻ.​ ​ര​വി​ലെ​ 8.30​ന് ​ക്ഷേ​ത്രം​ ​തു​റ​ക്കും.​ ​പ്ര​വേ​ശ​ന​ത്തി​ന് ​ടി​ക്കറ്റുണ്ട്.
ക്ഷേ​ത്ര​ത്തി​ലേ​ക്കു​ ​പ്ര​വേ​ശി​ക്കു​ന്ന​തി​നു​ ​മു​ൻ​പ് ​മ​നോ​ഹ​ര​മാ​യ​ ​ഒ​രു​ ​ഉ​ദ്യാ​ന​മു​ണ്ട്.​ ​പ്ര​വേ​ശ​ ​ക​വാ​ട​ത്തി​നു​ ​മു​ൻ​പാ​യി​ ​ധ്വ​ജ​ ​സ്തം​ഭം​ ​സ്ഥാ​പി​ച്ചി​രി​ക്കു​ന്നു.​ ​ക്ഷേ​ത്ര​ ​പ്ര​വേ​ശ​ക​വാ​ട​ത്തി​ലൂ​ടെ​ ​അ​ക​ത്തേ​ക്കു​ ​ക​ട​ക്കു​മ്പോ​ൾ​ ​വ​ള​രെ​ ​ചെ​റു​തും​ ​അ​തി​ ​മ​നോ​ഹ​ര​മാ​യ​ ​ഒ​രു​ ​ക്ഷേ​ത്രം​ ​മു​ന്നി​ൽ​ ​പ്ര​ത്യ​ക്ഷ​പ്പെ​ടു​ന്നു.​ ​എ.​ഡി.​ 1258​-ാ​മാ​ണ്ടി​ൽ​ ​ഹൊ​യ്സാ​ല​ ​രാ​ജാ​വാ​യി​രു​ന്ന​ ​ന​ര​സിം​ഹ​ൻ​ ​മൂ​ന്നാ​മ​ന്റെ​ ​ജ​ന​റ​ൽ​ ​ആ​യി​രു​ന്ന​ ​സോ​മ​നാ​ഥ​ ​ദ​ണ്ഡ​നാ​യ​കെ​യാ​ണ് ​ഈ​ ​ക്ഷേ​ത്രം​ ​സ​മ​ർ​പ്പി​ച്ച​ത്.​ ​വി​ഷ്ണു​വാ​ണ് ​ഈ​ ​ക്ഷേ​ത്ര​ത്തി​ലെ​ ​പ്ര​ധാ​ന​ ​ആ​രാ​ധ​ന​മൂ​ർ​ത്തി​യെ​ങ്കി​ലും,​​​ ​ചി​ല​ ​ആ​ക്ര​മ​ണ​ങ്ങ​ളി​ൽ​ ​പ്ര​ധാ​ന​ ​വി​ഗ്ര​ഹം​ ​ന​ഷ്ട​പ്പെ​ട്ടി​രി​ക്കു​ന്നു.​ ​ഇ​വി​ടെ​ ​നി​ത്യ​പൂ​ജ​ക​ളോ​ ​ആ​രാ​ധ​ന​ക​ളോ​ ​ഇ​ല്ല.​ ​ക്ഷേ​ത്ര​ത്തി​ന​ക​ത്ത് ​ഗൈ​ഡി​ന്റെ​ ​സേ​വ​നം​ ​ല​ഭ്യ​മാ​ണ്.
ക്ഷേ​ത്രം​ ​നി​ർ​മ്മി​ച്ചി​രി​ക്കു​ന്ന​ത് ​ത്രി​മാ​ന​ ​ആ​കൃ​തി​യി​ലാ​ണ്.​ ​പു​റം​ചു​വ​രു​ക​ളി​ൽ​ ​വ​ള​രെ​ ​സ​ങ്കീ​ർ​ണ്ണ​വും​ ​അ​തി​സൂ​ക്ഷ​മ​വും​ ​മ​നോ​ഹ​ര​വു​മാ​യ​ ​പ​തി​നാ​യി​ര​ത്തി​ല​ധി​കം​ ​ശി​ല്പ​ങ്ങ​ൾ​ ​കൊ​ത്തി​യി​രി​ക്കു​ന്നു.​ ​രാ​മ​യാ​ണം,​ ​മ​ഹാ​ഭാ​ര​തം,​ ​ഭാ​ഗ​വ​തം​ ​തു​ട​ങ്ങി​യ​വ​യി​ലെ​ ​ക​ഥാ​പാ​ത്ര​ങ്ങ​ളും​ ​ക​ഥാ​ ​സ​ന്ദ​ർ​ഭ​ങ്ങ​ളു​മാ​ണ് ​ഹൊ​യ്സാ​ല​ ​വാ​സ്തു​ശി​ല്പ​ക​ല​യി​ൽ​ ​ഏ​റെ​യും.​ ​യു​ദ്ധ​ത്തി​ന് ​ഉ​പ​യോ​ഗി​ച്ചി​രു​ന്ന​ ​മൃ​ഗ​ങ്ങ​ളാ​യ​ ​ആ​ന​ക​ൾ,​ ​കു​തി​ര​ക​ൾ​ ​തു​ട​ങ്ങി​യ​വ​യും​ ​ഈ​ ​ശി​ല്പ​ഗ​ണ​ങ്ങ​ളി​ൽ​പ്പെ​ടു​ന്നു.​ ​സോ​മ​നാ​ഥാ​പു​ര​യി​ലെ​ ​ശി​ല്പ​ങ്ങ​ൾ​ ​മ​നു​ഷ്യ​രു​ടെ​ ​ക​ട​ന്നാ​ക്ര​മ​ണ​ങ്ങ​ളെ​യും​ ​പ്ര​കൃ​തി​യു​ടെ​ ​വെ​ല്ലു​വി​ളി​ക​ളെ​യും,​ ​കാ​ല​ത്തി​ന്റെ​ ​എ​തി​ർ​പ്പു​ക​ളെ​യും​ ​അ​തി​ജീ​വി​ച്ച് ​അ​ന​ശ്വ​ര​ ​ശി​ല്പ​ങ്ങ​ളാ​യി​ ​നി​ല​കൊ​ള്ളു​ന്നു.​ ​ഈ​ ​മൂ​ന്ന് ​ക്ഷേ​ത്ര​ങ്ങ​ളും​ ​യു​നെ​സ്കോ​യു​ടെ​ ​ലോ​ക​ ​പൈ​തൃ​ക​ ​പ​ട്ടി​ക​യി​ൽ​ ​ഇ​ടം​പി​ടി​ച്ചി​ട്ടു​ണ്ട്.
ബം​ഗ​ളൂ​രു​വി​ൽ​ ​നി​ന്ന് ​ഹാ​സ​നി​ലേ​ക്ക് 182​ ​കി.​മീ​റ്റ​ർ.​ ​മൈ​സൂ​രു​വി​ൽ​ ​നി​ന്ന് ​ഹാ​സ​നി​ലേ​ക്ക് 112​ ​കി.​മീ.​ ​ഹാ​സ​നി​ൽ​ ​നി​ന്ന് ​ബേ​ലൂ​രി​ലേ​ക്ക് 39​ ​കി.​ ​മീ​റ്റ​ർ.

ഹൊ​യ്സാല

സിം​ഹ​വീ​ര്യം

പ​ത്താം​ ​നൂ​റ്റാ​ണ്ടു​ ​മു​ത​ൽ​ ​പ​തി​ന്നാ​ലാം ​നൂ​റ്റാ​ണ്ടു​ ​വ​രെ​യു​ള്ള​ ​കാ​ല​ഘ​ട്ട​മാ​ണ് ​ഹൊ​യ്സാ​ല​ ​സാ​മ്രാ​ജ്യ​ത്തി​ന്റെ​ ​ഭ​ര​ണ​കാ​ലം.​ ​ക​ർ​ണാ​ട​ക​യി​ലെ​ ​ബേ​ലൂ​ർ​ ​ആ​യി​രു​ന്നു​ ​ആ​ദ്യ​കാ​ല​ ​ഭ​ര​ണ​കേ​ന്ദ്രം.​ ​പി​ന്നീ​ട് ​ത​ല​സ്ഥാ​നം​ ​ഹ​ലേ​ബീ​ഡു​വി​ലേ​ക്ക് ​മാ​റ്റി.​ ​ക​ർ​ണാ​ട​ക​യു​ടെ​ ​ഭൂ​രി​ഭാ​ഗം​ ​പ്ര​ദേ​ശ​വും​ ​ഹൊ​യ്സാ​ല​ ​സാ​മ്രാ​ജ്യ​ത്തി​ന്റെ​ ​ഭാ​ഗ​മാ​യി​രു​ന്നു.​ ​സാ​മ്രാ​ജ്യ​ ​സ്ഥാ​പ​ക​നാ​യ​ ​'​സാ​ല​"​ ​ഒ​രു​ ​സിം​ഹ​ത്തെ​ ​കീ​ഴ്പ്പെ​ടു​ത്തി​ ​ത​ന്റെ​ ​ധീ​ര​ത​ ​വെ​ളി​പ്പെ​ടു​ത്തി.​ ​ഹൊ​യ്സാ​ല​ ​എ​ന്ന​ ​ക​ന്ന​ഡ​ ​വാ​ക്കി​ന്റെ​ ​അ​ർ​ത്ഥം​ ​'​കീ​ഴ്പ്പെ​ടു​ത്തു​ന്ന​വ​ൻ​"​ ​എ​ന്നാ​ണ്.​ ​ഈ​ ​ധീ​ര​പ്ര​വൃ​ത്തി​യി​ലൂ​ടെ​യാ​ണ് ​രാ​ജ​വം​ശ​ത്തി​ന് ​ഹൊ​യ്സാ​ല​ ​എ​ന്ന​ ​പേ​രു​ ​കി​ട്ടി​യ​ത്.
ത​ന്റെ​ ​മൂ​ത്ത​ ​സ​ഹോ​ദ​ര​ൻ​ ​വീ​ര​ ​ബ​ല്ലാ​ല​യു​ടെ​ ​മ​ര​ണ​ത്തെ​ത്തു​ട​ർ​ന്ന് ​രാ​ജ​ഭ​ര​ണം​ ​ഏ​റ്റെ​ടു​ത്ത​ ​വി​ഷ്ണു​വ​ർ​ദ്ധ​ന​ ​ആ​ണ് ​ഹൊ​യ്സാ​ല​ ​രാ​ജ​വം​ശ​ത്തി​ലെ​ ​പ്ര​ബ​ല​ ​രാ​ജാ​വാ​യി​ ​അ​റി​യ​പ്പെ​ടു​ന്ന​ത്.​ ​ഈ​ ​കാ​ല​ഘ​ട്ട​ത്തി​ലാ​ണ് ​ഹൊ​യ്സാ​ല​ ​ശി​ല്പ​വി​ദ്യ​യു​ടെ​ ​പു​ഷ്ക​ല​ ​കാ​ലം.​ ​ചോ​ള​ന്മാ​ർ​ക്കു​ ​മേ​ൽ​ ​വി​ഷ്ണു​വ​ർ​ദ്ധ​ന​ ​നേ​ടി​യ​ ​ജ​യ​മാ​യി​രു​ന്നു​ ​ബേ​ലൂ​ർ​ ​ചെ​ന്ന​കേ​ശ​വ​ ​ക്ഷേ​ത്ര​ത്തി​ന്റെ​ ​പി​റ​വി​ക്കു​ ​പി​ന്നി​ലു​ള്ള​ത്.​ ​സ​ങ്കീ​ർ​ണ​മാ​യ​ ​കൊ​ത്തു​പ​ണി​ക​ളി​ലൂ​ടെ​ ​അ​തി​സു​ന്ദ​ര​വും​ ​സൂ​ക്ഷ്മ​വു​മാ​യ​ ​ശി​ല്പ​ങ്ങ​ൾ​ ​കൊ​ത്തി​യെ​ടു​ക്കു​ന്ന​തി​ൽ​ ​നി​പു​ണ​രാ​യി​രു​ന്നു​ ​ഹൊ​യ്സാ​ല​ ​ശി​ല്പി​ക​ൾ.​ ​മ​നോ​ഹ​ര​ ​ക​ലാ​നി​ർ​മ്മി​തി​ക​ളി​ലൂ​ടെ​ ​ദ​ക്ഷി​ണ​ ​ഭാ​ര​ത്തി​ന്റെ​ ​ശി​ല്പ​ക​ലാ​ ​വൈ​ദ​ഗ്ദ്ധ്യം​ ​ലോ​ക​ത്തി​നു​ ​മു​ന്നി​ൽ​ ​തു​റ​ന്നി​ടു​ക​യാ​യി​രു​ന്നു​ ​ഇ​വ​ർ.
എ​കാ​ഗ്ര​മാ​യ​ ​മ​ന​സ്സി​ന്റെ​യും​ ​ശ​രീ​ര​ത്തി​ന്റെ​യും​ ​ഐ​ക്യ​മാ​ണ് ​ഈ​ ​ചേ​തോ​ഹ​ര​ ​ശി​ല്പ​ങ്ങ​ളു​ടെ​ ​സൃ​ഷ്ടി​ര​ഹ​സ്യം.​ ​ഹൊ​യ്സാ​ല​ ​കാ​ല​ഘ​ട്ട​ത്തി​ൽ​ ​ഇ​ന്ത്യ​യി​ൽ​ ​പ​ല​യി​ട​ങ്ങ​ളി​ലാ​യി​ 1500​-​ല​ധി​കം​ ​ക്ഷേ​ത്ര​ങ്ങ​ൾ​ ​നി​ർ​മ്മി​ക്ക​പ്പെ​ട്ടി​ട്ടു​ണ്ടെ​ന്ന് ​ച​രി​ത്ര​രേ​ഖ​ക​ൾ​ ​വെ​ളി​പ്പെ​ടു​ത്തു​ന്നു.​ ​ഇ​ന്ന് ​ഇ​വ​യി​ൽ​ ​നൂ​റി​ലേ​റെ​ ​ക്ഷേ​ത്ര​ങ്ങ​ൾ​ ​ശേ​ഷി​പ്പു​ക​ളാ​യി​ ​നി​ല​നി​ൽ​ക്കു​ന്നു.​ ​മി​ക്ക​വ​യും​ ​ആ​ർ​ക്കി​യോ​ള​ജി​ക്ക​ൽ​ ​സ​ർ​വേ​ ​ഒ​ഫ് ​ഇ​ന്ത്യ​യു​ടെ​ ​സം​ര​ക്ഷ​ണ​ത്തി​ലാ​ണ്.

(​പ്ര​വീ​ൺ​ ​കു​പ്പ​ത്തി​ലി​ന്റെ​ ​മൊ​ബൈ​ൽ​:​ 97446​ 94852,​​​ 88915​ 92121​)​